توصیه سازمان ملل به ایران درباره حجاب دختران زیر ۱۸ سال و ازدواج با دخترخوانده

این نهاد هم چنین خواستار لغو قانونی شده که

با صدور اجازه ازدواج پدر با فرزندخوانده،

راه را برای آزار جنسی فرزندخواندگان باز می‌کند.

 ایران وایر:  روی کیک بزرگ خامه‌ای، یک عروسک چادری ایستاده که روبه رویش سجاده پهن است و دانه‌های ریز انگور یاقوتی روی خامه‌های سبز رنگ کیک نقش تسبیح سجاده‌ عروسک نمازخوان را ایفا می‌کنند. کنار سجاده نوشته شده: «بچه‌ها جشن تکلیف‌تان مبارک»!

دختران پایه سوم دبستان با چادرهای سفید و تاج گل‌هایی که روی سر گذاشته‌اند، در سالن آمفی تآتر مدرسه حاضر شده‌اند. همه شوق اجرای سرود و بازی در نمایش را دارند و چیز زیادی از جشن عبادت و تکلیف نمی‌دانند. مربی تربیتی بلندگو را دردست می‌گیرد؛ اولین حرفش این است که شما دیگر بزرگ شده‌اید و باید حجاب داشته باشید، محرم و نامحرم را بشناسید و خودتان را از چشم نامحرم‌ها حفظ کنید. بعد خانم دیگری که شبیه خانم جلسه‌ای های مجالس زنانه است، بلندگو را می‌گیرد و مراسم را آغاز می‌کند. او می‌گوید: «من چند سوال و جواب دارم.»
و بعد به صورت ریتمیک می‌خواند: «پسرخاله در می‌زنه، می‌خوام برم در رو باز کنم. حجاب کنم یا نکنم؟ پسرخاله محرمه یا نامحرمه؟»
و این صدای بچه‌های دبستانی است که فریاد می‌زنند: «نامحرمه، نامحرمه… .»

جشن «عبادت» یا «تکلیف» برای دختربچه‌های پایه سوم دبستان در مدارس ایران برگزار می‌شود. طبق اعتقاد مسلمانان، دختران در پایان 9 سالگی از لحاظ شرعی به سن تکلیف می‌رسند و باید کلیه اصول مذهبی را رعایت کنند. حجاب یکی از مهم ترین اصولی است که مربیان تربیتی در مدارس روی آن تاکید ویژه دارند.

طبق قوانین جمهوری اسلامی، دختران از هفت سالگی که وارد مدرسه می‌شوند، مجبور به رعایت حجاب اسلامی هستند. آن‌ها باید مانتو و شلوار بپوشند و با مقنعه موهای خود را بپوشانند. بعد از پایان 9 سالگی، غیر از مدرسه، در دیگر امکان عمومی نیز دختران موظف به رعایت حجاب اسلامی هستند. قانون حجاب یعنی پوشاندن تمام اجزای بدن به جز گردی صورت و دست‌ها و پاها از مچ.

bb9b27c6bff9c2e39db771b912e3b071

حالا «کمیته حقوق کودک» سازمان ملل متحد به دولت ایران توصیه کرده است قوانین را به گونه‌ای تغییر دهند که حق دختران زیر 18 سال برای داشتن یا نداشتن حجاب به رسمیت شناخته شود.
این توصیه در شرایطی از سوی عالی‌ترین مرجع بین المللی در زمینه حقوق کودک داده می شود که با وجود اعتراض بسیاری از زنان نسبت به قانون حجاب اجباری، مسوولان با برنامه‌هایی مثل برگزاری جشن تکلیف یا طرح‌هایی مثل «طرح ملی حجاب مدارس»، کودکان را به رعایت حجاب و استفاده از چادر به عنوان پوشش برتر تشویق می کنند.

بر اساس آمارهای «مرکز تحقیقات و طرح‌های کاربردی حجاب»، نزدیک به ۱۸ هزار دختربچه بین ۷ تا ۱۲ سال در سال تحصیلی گذشته از سوی طلبه‌های مستقر در مدارس ابتدایی دخترانه هفت استان ایران تحت آموزش و تشویق برای پوشیدن چادر قرار گرفته‌اند.

در طرح ملی حجاب مدارس که توسط وزارت آموزش و پرورش حمایت می‌شود، دختران دبستانی تحت آموزش‌های خاص قرار می‌گیرند و در صورت چادری شدن، جوایز متعددی دریافت می‌کنند و از امتیازهایی مثل بلیت مجانی برای مراکز فرهنگی و ورزشی و همین طور، شرکت در برنامه‌های کودک تلویزیون برخوردار می‌شوند.
در این طرح، مسابقه‌ای برگزار می‌شود که در آن دختربچه‌ها عروسک‌هایشان را چادری می‌کنند و به کودکی که محجبه ترین عروسک را دارد، جایزه داده می‌شود.

کمیته حقوق کودک سازمان ملل که میزان پایبندی جمهوری اسلامی ایران رابه تعهداتش مطابق پیمان نامه حقوق کودک سنجیده، الزام رعایت حجاب اسلامی برای دختران در مدرسه را نقض آشکار تعهدات بین‌المللی دولت ایران براساس کنوانسیون حقوق کودک دانسته است.

این کمیته هم چنین از این که حجاب اجباری، دختران را در فضاهای ورزشی، تفریحی، هنری و فرهنگی در برخورداری از حقوق‌شان به شدت محروم می‌کند، ابراز نگرانی کرده است.

«عدالت برای ایران» که یک سازمان حقوق بشری غیردولتی است و با هدف پاسخ گو کردن مقامات جمهوری اسلامی درباره تبعیض‌ها و نقض حقوق بشر تاسیس شده، در گزارش‌های تحلیلی متعدد، موارد نقض حقوق کودکان را در ایران به کمیته حقوق بشر سازمان ملل اطلاع داده است تا این کمیته بر اساس این گزارش‌ها، توصیه‌های دقیق تری برای بهبود وضعیت حقوق کودکان در ایران در نظر بگیرد و به نمایندگان جمهوری اسلامی اعلام کند.

این موسسه با ارایه گزارش «محجبه و مزدوج: قوانین حجاب اجباری و ازدواج دختربچه‌ها در جمهوری اسلامی ایران»، درباره تعداد رو به افزایش ازدواج دختربچه‌ها براساس آمارهای رسمی و همین‌طور نقض حقوق دختران به دلیل مقررات مربوط به حجاب اجباری، اطلاعات مفصلی به کمیته حقوق کودک داده است.
دومین موضوعی که کمیته حقوق کودک در رای نهایی خود از جمهوری اسلامی ایران خواست، لغو فوری قوانینی است که اجازه ازدواج زیر 18 سال را می‌دهند.

«شادی صدر»، مدیر عدالت برای ایران در این رابطه می‌گوید: «با وجود این که در جلسه ماه گذشته کمیته با هیات جمهوری اسلامی، نماینده مرکز امور زنان و خانواده ریاست جمهوری سعی زیادی کرد که به کمیته بقبولاند این ازدواج‌ها به دلیل باورهای فرهنگی انجام می‌شوند، کمیته حقوق کودک به درستی در رای نهایی خود، قوانین علیه زنان و دختربچه ها را نشانه رفته و خواستار تغییر آن ها شده است.»

در این گزارش آمده است کمیته حقوق کودک سازمان ملل ضمن ابراز نگرانی درباره وضعیت دختربچه‌هایی که ازدواج کرده و به دلیل قوانین ایران، ناگزیر به تمکین از خواسته‌های جنسی شوهران خود و به همین دلیل، قربانی خشونت جنسی و تجاوز در بستر زناشویی هستند، خواستار آن شده که خانواده و مردانی که باعث این خشونت‌ها هستند، پاسخ گو شوند و عدالت در حق‌ آن ها اجرا شود.

این نهاد هم چنین خواستار لغو قانونی شده که با صدور اجازه ازدواج پدر با فرزندخوانده، راه را برای آزار جنسی فرزندخواندگان باز می‌کند.

«افسانه» در یک خانواده سنتی بزرگ شده و در 15 سالگی به عقد پسر عمویش در آمده است. او در 16سالگی اولین فرزندش را به دنیا آورده و در 18 سالگی دومین کودکش را: «خانواده‌های سنتی دوست دارند بچه‌هایشان را زودتر بفرستند سر زندگی خودشان. ما هم همین طور بودیم. کسی از من نظر نخواست. یادم می آید چون زیر 16 سال بودم، برای ثبت عقد سخت گیری می‌کردند. این قدر پدرم و عمویم سال تولد را شمردند و وانمود کردند که من 16 ساله ام که عاقد گیج شد و صیغه عقد را خواند.»

الان 10 سال از زندگی مشترک افسانه می‌گذرد. خودش 26 ساله است و یک دختر 10 ساله و یک پسر هشت ساله دارد: «یک بار در مدرسه دخترم، جلسه اولیا مربیان بود، من هم رفتم. جلسه که تمام شد، معلمش گفت بمایند، با شما صحبت خصوصی دارم. بعد جلو آمد و گفت شما مادر واقعی “نگین” هستید یا زن پدرش؟ فکر می‌کرد من برای این که مادر نگین باشم، خیلی جوانم.»

وقتی می‌پرسم از زندگی‌ و ازدواجت راضی هستی؟ پس از مکث طولانی، می‌گوید: «تا به حال به آن فکر نکرده ام. فقط یک چیز را خوب می‌دانم که من اصلا جوانی نکردم. از دوره نوجوانی یک دفعه وارد دوره متاهلی و سختی‌های زندگی زناشویی شدم. بعضی وقت‌ها که دختران جوان را با دوستانشان در سینما، مراکز خرید و… می‌بینم، واقعا حسرت می‌خورم.»
اضافه می کند: «فکر می‌کنم شانس آوردم شوهرم مرد بدی نیست. خیلی‌های دیگر را در فامیل داشتیم که همان نوجوانی ازدواج کردند و بچه دار شدند، بعد هم زندگی‌شان دوام نیاورد.»

مکث می کند، آه می‌کشد و می‌گوید: «یک دیالوگ فیلم “خانه‌ای روی آب” را خیلی دوست دارم:”اگر می دونستم سرنوشت ما رو کی می بافه، حتما ازش می خواستم مال منو کلا بشکافه”.»
او یکی از هزاران زنی است که در نوجوانی ازدواج کرده و مادر شده است. عدالت  برای ایران 19 بهمن

تهیه گزارش: شیما شهرابی