شکل‌گیری حاشیه‌ای جدید در جنوب تهران/ «فقر»، با یک کیسه آذوقه رفع نمی‌شود

زهرا رحیمی، مدیر عامل جمعیت امام علی (ع) در آستانه برگزاری هجدهمین آیین کوچه گردان عاشق که توسط جمعیت امداد دانشجویی-مردمی امام علی (ع) برگزار می شود،در گفت و گو با ایسنا گفت: سال جاری هجدهمین سال اجرای طرح«کوچه گردان عاشق» است طرحی که برای نشان دادن ابعاد مختلف فقر در جامعه ایران و البته در دو سال اخیر در خارج از کشور هم به طور خودجوش اجرا می شود؛ این طرح سال گذشته در کمپ آوارگان جنگی ساکن در کردستان عراق برگزار شد و امسال نیز برای نخستین بار با همت و حمایت برخی از مردم کشور سوریه، این طرح برای آوارگان جنگی سوریه نیز گزار می شود.

وی در ادامه به دسته بندی انواع فقر پرداخت و گفت: فقر درآمدی، فقر قابلیتی یا امکان دسترسی به زیرساختها مثل آموزش ، بهداشت و درمان و یا ترکیب این دو فقر انواع فقر محسوب می شوند که فقر درآمدی در استانهای سیستان و بلوچستان ، کرمان ، لرستان و شمال خراسان زیاد دیده می شود. در نقاط مرزی ما بیشترین میزان فقر را داریم، زیرا فقر آنها بیشتر فقر زیر ساختی بوده و با کمبود آموزش ، اشتغال ، بهداشت و درمان همراه است. نوع دیگر فقر نیز فقر حاشیه است که در اطراف شهرهای بزرگ به میزان بسیار زیادی به چشم می خورد؛ اما توزیع آن در کشور کاملا نامتوازن است.

مدیرعامل جمعیت امام علی(ع) در ادامه به شهری شدن فقر ، سالمند شدن فقر و زنانه شدن فقر نیز اشاره کرد و با بیان آنکه در سالهای اخیر فقر در شهرها بیشتر از روستاها در حال گسترش است گفت: فقر به شدت از سیاستهای کلان به خصوص سیاستهای اقتصادی متأثر است. اگر مدعی جامعه اسلامی هستیم این مقدار فاصله طبقاتی پذیرفته نیست.

رحیمی در ادامه با بیان آنکه یکی از مهمترین فقدان ها در جامعه ما، فقدان تامین اجتماعی است افزود: زنی که ۴ فرزند دارد و به خاطر کار در منازل مردم، از کارافتاده شده است را دیگر نمی توان توانمند کرد،بلکه باید سیستم تامین اجتماعی از او حمایت کند. اگر ما به عنوان یک سازمان مردم نهاد می‌توانیم یک واحد تغییر ایجاد کنیم، سیستمهای حاکمیتی می توانند صد واحد تغییر ایجاد کنند. دادن یک کیسه آذوقه ماهانه، در حد یک مُسکِّن است و تا وقتی که یک عزم عمومی برای از بین بردن فقر و اصلاح ساختارهای مولد تبعیض و نابرابری پدید نیاید، هیچ اتفاق تأثیرگذاری در حوزه کاهش آسیب ها نخواهد افتاد.

وی در ادامه در خصوص تغییر چهره فقر در کشور نیز تصریح کرد: قبل از سال ۸۶ چهره فقر به یک گونه بود، اما بعد این چهره تدریجا تغییر کرد. حدود سال ۸۹ با انفجاری روبرو شدیم که ناشی از جایگزینی مواد مخدر صنعتی به جای سنتی بود؛ تاجایی که با پدیده دیگری مواجه شدیم که فقر را به عارضه جانبی اعتیاد تبدیل کرد یعنی افراد به وفور دسترسی به مواد، معتاد می شوند و از اعتیاد به فقر می رسند.

مدیر عامل جمعیت امام علی(ع) در ادامه افزود: شاید در گذشته فقیر صرفا به کسی گفته می شد که نان شب نداشت و باید به طریقی به فکر تأمین نان و معاش خود بود تا بخشی از مسائلش حل شود، اما الان با بحران فقری روبرو هستیم که در بسیاری از مواقع از پدیده ای وخیم چون مواد مخدر نشأت می گیرد و جامعه برای رفع این بحران ها نمی تواند اقدامی انجام دهد. مثلا پدری که شیشه مصرف می کند، کودک وی در معرض تجاوز یا آزار جسمی قرار دارد و جامعه برای آن پاسخی ندارد و می گوید قانونی برای حمایت از این کودک در برابر پدرش نداریم یا اگر داریم هیچ گونه ضمانتی برای اجرا ندارد و … اینها مسائل پیچیده ای است که امروز  نمی دانیم چطور حلشان کنیم و با یک کیسه آذوقه قابل حل نیستند.

رحیمی همچنین با اشاره به بازار عرضه و تقاضای مواد مخدر گفت: این بازار به دلیل درآمد بالای آن، راه را بر هر نوع کارآفرینی می بندد و دائما بر توسعه خود می افزاید؛ به طوری که در مناطق بسیار دورافتاده که امکانات برق و آب هم ندارد، مخدرِ شیشه به مقدار فراوان وجود دارد. اشتغالی هم که برای مثال ما در جمعیت امام علی(ع) برای زنان و مادران مورد حمایتمان ایجاد می کنیم، خیلی وقتها به این صورت است که زن می آید،کار می کند و پولی که دریافت می کند را شب همسر معتادش با تحقیر و ناسزا و ضرب و شتم از او می گیرد و خرج موادش می کند.

وی در ادامه  به موضوع فقر در شهرهای مرزی کشور پرداخت و گفت: جوانانی در مناطق مرزی کشور هستند که بسیاری شان تحصیلکرده بوده اما کار ندارند و حتی با مدرک فوق لیسانس، کولبری می کنند. در اینجا فقر ریشه در بی‌سوادی ندارد، بلکه نوعی تبعیض است.

مدیر عامل جمعیت امام علی (ع) به فقر و مسائل ناشی از آن که به خاطر سیاستهای غلط بوجود می آید نیز اشاره کرد و گفت: برای مثال سیستم غلط جمع آوری زباله که در تهران وجود دارد . این زباله ها و پسماندها افراد زیادی را از کشهرهای اطراف به اینجا می کشاند. کودکانی که در تفکیک زباله روزانه ۱۰ تا ۱۵ ساعت با حقوق بسیار اندک و در مجاورت تعفن و آلودگی شهری و همزیستی با موشها و اقسام حشرات موذی کار می کنند و این سیستم غلط باعث مبتلا شدن آنها به انواع بیماریها می شود.

شکل‌گیری حاشیه‌ای جدید در یکی از نواحی جنوبی تهران

رحیمی در ادامه عنوان کرد: هم اکنون در یکی از نواحی جنوبی تهران، یک حاشیه جدید در حال شکل گیری است. عده‌ای با مهاجرت از بلوچستان پاکستان با انگیزه بازار کار گلفروشی وارد آن منطقه می‌شوند. این بازار کارهای کاذب باعث مهاجرتهایی می شود که باید در مبداء به آن فکر کنیم. کشور ما در منطقه ای است که وضعیت کشورهای همسایه حتما بر وضعیتش اثر می گذارد و ما نمی توانیم شرایط وسرنوشت آنها را در نظر نگیریم، لذا باید به این فکر کنیم که منطقه‌ای در رفاه داشته باشیم.

رحیمی همچنین با اشاره به طرح «کوچه گردان عاشق» گزارشی از روند اجرای طرح داد و گفت: امسال هجدهمین آیین کوچه گردان عاشق با توزیع بیش از ۸۰۰۰ کیسه مایحتاج در مناطق محروم و حاشیه‌نشین استان‌های تهران، کرمانشاه، اصفهان، کرمان، سیستان وبلوچستان، کردستان، قم، خراسان رضوی، خراسان جنوبی، آذربایجان‌شرقی، آذربایجان‌غربی، مازندران، سمنان، فارس، زنجان، ایلام، البرز، گلستان، لرستان، همدان، خوزستان، بوشهر، هرمزگان، یزد، خورستان، لرستان، همدان، قزوین و گیلان برگزار می شود.

رحیمی بهای هر کیسه آذوقه را  ۱۸۳ هزار تومان اعلام کرد و گفت: کیسه ها شامل ۱۹ قلم کالا از جمله ۱۰کیلوبرنج، ۲عدد روغن مایع یک لیتری، ۱کیلوعدس، ۱کیلولوبیاقرمز، ۱کیلونخود،۱ کیلوقند، ۲کیلوماکارونی، ۵کیلوچای، ۱  بسته خرما، ۲عدد رب گوجه فرنگی، ۲ عددتن ماهی، ۱ بسته پنیر ۴۰۰ گرمی، ۱بسته پودرلباسشویی، ۱ بسته مایع ظرفشویی، ۱عددشامپو، ۱ بسته صابون، ۱عددخمیردندان، ۱ کیلوگوشت گوسفندتازه و ۲ کیلوگوشت مرغ تازه است.

به گزارش ایسنا، نیکوکاران جهت مشارکت در آیین «کوچه گردان عاشق» می توانند به سایت این طرح به نشانی kuchegardan.org مراجعه کنند و یا با شماره تلفن های ۰۲۱۵۵۱۵۴۱۶۵ و یا  ۰۲۱۸۸۹۳۰۸۱۶ تماس بگیرند؛ همچنین آنکه کمک های نقدی خود را نیز می توانند به شماره کارت ۶۱۰۴۳۳۷۷۷۰۰۳۱۳۰۸ به نام جمعیت امام علی واریز کنند.