مشاور دبیر کل و مدیرکل دفتر تحقیقات و آموزش ستاد مبارزه با مواد مخدر گفت: امروزه نمیتوان گفت که ایران تولید کننده مواد مخدر است؛ چرا که ما از پرچمداران اصلی مبارزه با مواد مخدر هستیم و سازمان ملل هم بر موضوع ضربه به کارگاههای تولید شیشه درون کشور صحه گذاشته است.
به گزارش ایسنا، حمید رضا صرامی در نشستی با اصحاب رسانه، با بیان اینکه اعتیاد، از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی جزو آسیبهای اجتماعی اولویتدار کشور شمرده شده، اظهار کرد: بر اساس آخرین نظرسنجی از مردم، بیش از ۹۱ درصد مردم کشور اولین مشکل اجتماعی را اعتیاد مطرح کرده اند.
وی با اشاره به اینکه در حوزه اعتیاد نقش خرده نظامهای اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی موثر است، گفت: در برخی مواقع ناکارآمدی برخی از خرده نظامها، مشکل اعتیاد را افزایش میدهد، از جمله این خرده نظامها خرده نظام اقتصادی است که اساس بیکاری، فقر و تورم پیش زمینههای اعتیاد را میتواند در یک جامعه گسترش دهد.
وی ادامه داد: در خرده نظام اجتماعی نیز کاهش سرمایههای اجتماعی، ضعف اعتماد، انسجام اجتماعی و ضعف مشارکت میتواند پیش زمینههایی برای تقویت اعتیاد در جامعه باشد. همچنین در خرده نظام فرهنگ هم اگر دستگاههای فرهنگی به طور مطلوب عمل نکنند، روزمرگی فرهنگی میتواند زمینه گسترش اعتیاد را رقم بزند و در خرده نظام سیاسی اگر به طور مطلوب از مردم در زمینههای کنترل آسیبهای اجتماعی استفاده نشود، پیش زمینهها برای اعتیاد فراهم خواهد شد.
وی ضمن قدردانی از دبیر شورای هماهنگی ستاد مبارزه با مواد مخدر و استاندار آذربایجان شرقی، با بیان اینکه میانگین نرخ مصرف مواد در آذربایجان شرقی ۱.۲۲ درصد است، عنوان کرد: طبق این آمار نرخ مصرف مواد مخدر در آذربایجان شرقی از نرخ کشوری در حوزه اعتیاد پایینتر است.
وی افزود: در آذربایجان شرقی الگوی مصرف مواد مخدر تریاک با ۵۶ درصد به عنوان الگوی اول، هروئین با ۱۲.۹ درصد الگوی دوم، شیشه با ۹.۵ درصد الگوی سوم و شیره تریاک با ۵.۲ درصد به عنوان الگوی چهارم مصرف مواد مخدر ثبت شده است و بر اساس این آمار آذربایجان شرقی فقط در حوزه تریاک از الگوی کشوری تبعیت میکند.
صرامی با تاکید بر اینکه دستگاه های فرهنگی و بهداشتی باید مداخلات جدی تری در زمینه گرایش نوجوانان و جوانان به مصرف داروهای بدون تجویز دکتر داشته باشند، بیان کرد: براساس آمارها ۱۴ درصد از جمعیت ۱۵ تا ۶۰ سال کشور گرایش به مصرف داروهای بدون پزشک مانند دیازپام، استامینوفن کدئین، ریتالین و ترامادول دارند و این نرخ در آذربایجان شرقی ۲۱ درصد بوده و میزان مصرف داروهای بدون تجویز از میانگین نرخ کشوری در این استان بالاتر است.
وی میانگین سن شروع مصرف مواد مخدر در کشور در جامعه ۱۵ تا ۶۰ سال را ۲۴ سال اعلام کرد و گفت: در برخی استانها مانند سیستان و بلوچستان این میانگین به ۲۰ سال رسیده است که این آمار نشانگر به صدا در آمدن زنگ خطر نسل نوجوان و جوان ما در گرایش به مصرف مواد مخدر است و باید تمامی دستگاه ها نسبت به این موضوع با حساسیت زیادی ورود کنند.
وی با اشاره به اینکه طبق آمار در کشور میانگین سن مردان در مصرف مواد مخدر ۲۴ سال و در زنان ۲۶ سال اعلام شده، اظهار کرد: میانگین سن شروع مصرف مواد مخدر در آذربایجان شرقی ۲۸ سال بوده که این آمار نشان میدهد استان نسبت به میانگین کشوری شرایط بهتری به خود اختصاص داده است.
مشاور دبیر کل ستاد مبارزه با مواد مخدر با بیان اینکه ۲۰ درصد از مصرف کنندگان مواد مخدر در کشور، دارای تحصیلات فوق دیپلم، لیسانس، فوق لیسانس و دکتری هستند، گفت: ۸۷ درصد این افراد شاغل بوده و مشاغل کارگری از جمله کارگان فنی و ساده در بین جمعیت شاغلین تعداد زیادی از مصرف کنندگان مواد را به خود اختصاص دادهاند.
وی با بیان اینکه طبق آخرین تحقیقات از طریق تست ادرار و پرسشنامه در محیطهای صنعتی، ۲۲ درصد از کارگران مبتلا به مصرف مواد مخدر هستند، اظهار کرد: این نرخ در آذربایجان شرقی ۲۵ درصد است و باید مسئولان صنایع استان با جدیت زیاد برای توانمندسازی کارگران ورود کنند تا بتوان از گرایش کارگران به مصرف مواد مخدر در سال اقتصاد مقاومتی جلوگیری کرد.
وی بیان کرد: طبق تحقیقات در سال ۹۴، ۲.۱ درصد از دانش آموزان متوسطه دوم سطح کشور گرایش به مصرف مواد مخدر دارند، این نرخ در آذربایجان شرقی ۴۴ صدم درصد است که این نشان می دهد مسئولان استان و آموزش و پرورش، مداخلات موثری در این زمینه داشته اند.
وی ادامه داد: الگوی مصرف مواد در دانش آموزان، ماریجوانا، گل، حشیش به عنوان الگوی اول، تریاک الگوی دوم و قرصهای روانگردان و ریتالین الگوی سوم شمرده میشوند که نیازمند توجه زیادی است تا از گرایش دانش آموزان به مصرف مواد مخدر جلوگیری شده و اقدامات پیشگیرانه در مدارس به صورت جدی انجام شود.
صرامی افزود: بر اساس بررسیهای سال ۹۲، ۲.۶ درصد دانشجویان دانشگاه دولتی به مصرف مواد مخدر گرفتار بوده، اما معتاد نیستند، بلکه تجربه مصرف به شکل تفننی و تفریحی داشتهاند و در الگوی مصرف دانشجویان، ماده گل، ترامادول، حشیش، تریاک و ریتالین به ترتیب الگوهای مصرف دانشجویان هستند.
وی با بیان اینکه دانشجویانی که در خانههای مجردی و خوابگاه هستند در معرض خطر مصرف مواد مخدر قرار گرفتهاند و میزان آسیبپذیریشان زیاد است، گفت: رسیدگی به این موضوع در جامعه مورد غفلت واقع شده که وزارت علوم باید نسبت به خانههای مجردی دانشجویان اندیشه جدیدی ارائه کند و به عنوان عضو مرتبط با ستاد مبارزه با مواد مخدر، سلسه اقداماتی برای تقویت آگاهی بخشی و مهارت دانشجویان انجام دهد.
وی ادامه داد: ۵۶ درصد دانشجویان معتقدند که حجم اطلاعات شان نسبت به عوارض مواد مخدر پایین است و ۲۷ درصد دانشجویان نیز مصرف مواد مخدر را بلا عیب می پندارند که باید برای ایجاد نگرش منفی در بین دانشجویان برای مصرف مواد مخدر، اقدامات موثری انجام گیرد.
وی با بیان اینکه ۲۷ درصد از جامعه ۱۵ تا ۶۴ ساله نسبت به مواد مخدر نگرش مثبت دارند، گفت: این نرخ در آذربایجان شرقی ۲۵ درصد بوده اگرچه نرخ این استان از نرخ میانگین کشوری پایین است ولی دستگاه های فرهنگی در سطح ملی و استان ها باید برای ایجاد نگرش های منفی مردم نسبت به مصرف مواد مخدر اهتمام جدی ورزند.
وی افزود: حدود ۱۷ درصد از جمعیت ۱۵ تا ۶۴ سال تمایل به مصرف مواد مخدر دارند که این نرخ در آذربایجان شرقی ۱۰ درصد است و دستگاه ها باید برای کنترل آن در این عرصه، همت مضاعف داشته باشند.
صرامی با اشاره به اینکه پیشگیری به عنوان اولویت در سطح کشور مطرح است، اظهار کرد: ما باید با سلسله اقدامات موثر اجتماعی، زمینه مشارکت مردم را افزایش دهیم تا سمنها با عشق و علاقه زیادی وارد این عرصه شوند چرا که برای جمعیت ۸۰ میلیونی کشور، ۹۷۲ سمن در عرصه پیشگیری از مواد مخدر خیلی کم است.
وی تاکید کرد: وزارت خانه آموزش و پرورش و وزارت علوم باید در تقویت سمن های دانش آموزی و دانشجویی برای تشکیل سمن های ضد اعتیاد گام های جدی بردارند و وزارت رفاه و تعاون باید سمن های کارگری را افزایش دهد تا بتوان با سمن های کارگری از اعتیاد جامعه کارگری در کشور جلوگیری کرد.
وی با تاکید بر اینکه صدا و سیما با تولید برنامه های مستمر در جهت اطلاع رسانی و آموزش پیشگیری از مصرف مواد مخدر گام جدی بردارد، افزود: اقدامات فرهنگی باید توسط دستگاه های فرهنگی از جمله رسانه ملی در جهت پیشگیری از مصرف مواد مخدر انجام شود. رسانههای ملی باید در جهت پیشگیری از اعتیاد برای توانمندسازی خانوادهها و نوجوانان و جوانان گام جدی بردارند.
مشاور دبیر کل ستاد مبارزه با مواد مخدر در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه در کنار اقدامات پیشگیرانه، ضربه به بنیانهای اصلی قاچاقچیان نیز حائز اهمیت است، عنوان کرد: قاچاقچیان برای افزایش سود، سعی در تقویت و تولید قاچاق دارند، بنابراین دستگاه های اقتصادی ما در کنار مبارزه با پولشویی، باید گام جدی برای ضربه زدن به اقتصاد قاچاقچیان مواد مخدر بردارند.
وی با اشاره به نرخ ۲.۱ دانش آموزان متوسط دوم کشور که تمایل به مصرف مواد مخدر دارند، گفت: براساس تدابیر ستاد مبارزه با مواد مخدر و همکاری وزارت آموزش و پرورش، ما نسبت به اجرای طرح توانمندسازی و روشهای پیشگیری از اعتیاد در مدارس متوسط کشور، گام جدی برداشتهایم. در این حوزه در ۳۱ استان، ۲هزار و ۳۰۰ مربی و معلم با ۱۹ هزار نفر ساعت آموزش دیدهاند.
وی ادامه داد: ما به دنبال این هستیم که بتوانیم با آموزش مدیران، معلمان و مربیان و والدین، تمایل مصرف در دانش آموزان به مواد را کاهش دهیم و دانش و آگاهی آنان را نسبت به مواد افزایش داده و توانمندی های روانی و اجتماعی دانش اموزان را ارتقا دهیم تا با تضعیف عوامل خطر، مدارس از سکوت و کتمان اعتیاد خودداری کنند و زمینه مشارکت در عرصه اجتماعی شدن مبارزه با مواد مخدر برای دانش اموزان و معلمان ایجاد شود.
صرامی با اشاره به اینکه بر اساس ماده ۵۷ قانون برنامه ششم توسعه و ماده ۸۰ و ۱۰۶ این برنامه، ما موظف هستیم تا سال ۱۴۰۰ سالانه پنج درصد اعتیاد را در کشور کاهش دهیم، افزود: علل و عوامل موثر در گرایش به اعتیاد بحث تفریح، لذت جویی افراطی، کنجکاویهای هدایت نشده و لذت زیاد از رابطه جنسی اعلام شده است و انتظار میرود دستگاههای فرهنگی جامعه با غنی سازی اوقات فراغت و انتقال مهارت های زندگی به نوجوانان زمینه ورود آنها به اعتیاد را کاهش داده و دستگاههای بهداشتی و فرهنگی آموزش قبل از ازدواج در حوزه مسائل جنسی به زوجین را ارائه دهند.
وی ادامه داد: متاسفانه گرایش افراد متاهل نسبت به افراد مجرد به مصرف مواد مخدر زیاد بوده و عدم رضایت عاطفی، جنسی و اقتصادی دلیل این گرایشات است و این زنگ خطر نشان میدهد که برای افراد متاهل باید مداخلات زیادی داشته باشیم.
وی در بخش دیگر سخنانش از وضعیت ممتاز آذربایجان شرقی در حوزه پیشگیری، درمان، مقابله و کاهش آسیب در بین ۳۱ استان خبر داد و با تاکید بر اینکه هیچ تولید مواد مخدری در داخل کشور نداریم، بیان کرد: نظام جمهوری اسلامی ایران از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی نسبت به مزارع کشت خشخاش اقدام کرده و تاکنون هم چیزی به نام تولید مواد مخدر در کشور نداشته ایم ولی از سال ۸۴ با تولید غیرقانونی توسط افراد سوداگر در عرصه ماده محرک شیشه مواجه بوده ایم که با اقدامات قابل توجه نیروی انتظامی تعداد زیادی از آنها منهدم شده است.
مشاور دبیر کل ستاد مبارزه با مواد مخدر ادامه داد: ما امروزه نمی توانیم بگوییم که تولید کننده مواد مخدر هستیم چرا که از پرچم داران اصلی مبارزه با مواد مخدر هستیم و سازمان ملل برموضوع ضربه به کارگاه های تولید شیشه درون کشور صحه گذاشت.
وی با اشاره به آمار سازمان ملل، گفت: حدود ۵ هزار تن مواد مخدر توسط افغانستان تولید می شود و براساس گزارش دیروز پیش بینی این تولید تا ۹ هزار تن متصور است. براساس گزارشات حدود ۳۵ درصد مواد تولیدی افغانستان وارد کشور ما میشود که سالیانه حدود ۸۰۰ تن آن کشف شده و مقداری مصرف و مقداری توسط قاچاقچیان علی رغم مبارزات مورد ترانزیت قرار میگیرد.
وی با بیان اینکه رهبر معظم انقلاب در بند ۵۷ سیاستهای کلی و قانون گذار، کاهش پنج درصدی سالانه اعتیاد تا سال ۱۴۰۰ را مطالبه کردهاند، اظهار کرد: شاخصهای این موضوع برای جلوگیری از ورود ۷۵ میلیون نفر جمعیت کشور به چرخه اعتیاد مهم است و زمانی این اتفاق تحقق مییابد که ۵۱ دستگاه فرهنگی کشور با جدیت وارد این مبحث شده و تمامی آنها احساس مسئولیت کنند.
صرامی افزود: میتوانیم کاهش پنج درصدی اعتیاد در کشور را هر سال محقق کنیم، اگر چه روند تولید مواد در افغانستان رو به رشد و اختلالات روان در کشور نگران کننده است ولی باید تمامی دستگاه ها با هوشمندی به استقبال این عوامل روند.
آخرین دیدگاهها