کودکان محروم از تحصیل، بیسوادان آینده

فرستنده : لیلا سعادت

در کردستان در رده سنی 10 تا 49 سال

 بیش از 110 هزار بیسواد وجود دارد.

 نیاز به آموزش و کسب علم به عنوان یکی از گرایشات فطری هر انسانی بالفطره فعال بوده و بشر در هر برهه از زمان و با هر استعداد و تفکری این نیاز را در خود حس می‌کند.

کردستان با یدک‌ کشیدن نام یک استان فرهنگی با چالشی به نام بیسوادی رو به‌رو بوده به طوری‌که آمارها حکایت از 110 هزار بیسواد، یعنی 10 درصد از رده سنی 10 تا 49 ساله حکایت می‌کند و عمده‌ترین دلیل آن را فقر فرهنگی و فقر اقتصادی برشمرده‌اند.

معاون سوادآموزی اداره‌کل آموزش و پرورش استان کردستان با اعلام این مطلب گفت: در حال حاضر حدود 90 درصد از گروه سنی 10 تا 49 سال استان کردستان باسوادند و 10 درصد بقیه مخاطب اصلی سوادآموزی هستند.

اکبر عظیمی اظهار داشت: بر اساس دستور صریح مقام معظم رهبری و مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی، آموزش و پرورش موظف است تا پایان برنامه پنجم باسوادی گروه سنی 10 تا 49 سال به 100 درصد برسد و بیسوادی ریشه کن شود.

وی در مورد برنامه‌های بخش سوادآموزی آموزش و پرورش گفت: ما برای سال جاری 37 هزار نفر را در دوره‌های مختلف سوادآموزی یعنی دوره‌های تحکیم و انتقال را پوشش می‌دهیم.

عظیمی اضافه کرد: پوشش آموزش بیسوادان با استفاده از معلمین آموزش و پرورش و بخش خصوصی صورت می‌گیرد.

واگذاری و برون‌سپاری آموزش افراد بیسواد به بخش خصوصی

معاون سوادآموزی اداره کل آموزش و پرورش استان کردستان از واگذاری و برون‌سپاری آموزش بیسوادان به بخش خصوصی و سازمان‌های مردم نهاد خبر داد و افزود: این واگذاری با استفاده از یک سری تشکیلات مردمی و افراد حقیقی به شکل سرانه قبولی هزینه پرداخت می‌شود.

عظیمی با بیان اینکه تمام آموزشیاران نهضت سوادآموزی به غیر از یک تعداد که شرایط لازم را نداشتند به استخدام پیمانی آموزش و پرورش درآمدند، گفت: در حال حاضر آموزشیار نهضت سوادآموزی نداریم و قصد داریم برای هر سوادآموز سرانه 380 هزار تومان پرداخت کنیم.

وی اظهار داشت: این هزینه سرانه آموزش و ریشه کنی بیسوادی به ازای هر نفر در صورت قبولی فرد سوادآموز در آزمون‌های آموزش و پرورش صورت می‌گیرد.

به گفته این مسئول تشکل‌های مردمی آنچنان فعالی وجود ندارد که وارد این بحث شود و این یکی از چالش‌های اصلی آموزش بیسوادان بوده که تشکلی با اساسنامه و فعالیت بالا را لازم دارد.

111 هزار بیسواد در استان کردستان

معاون سوادآموزی اداره کل آموزش و پرورش استان کردستان از 111 هزار نفر بیسواد در استان خبر داد و گفت: این برنامه سواد آموزی برای 111 هزار بیسواد شهر و روستا انجام می‌شود.

عظیمی با اشاره به اینکه تا قبل از انقلاب اسلامی تنها 30 درصد از جمعیت بالای 6 سال در استان کردستان باسواد بودند گفت: با همت آموزش و پرورش و نهضت سوادآموزی این میزان اکنون به 90 درصد رسیده و امیدواریم باقی این 10 درصد هم با اجرای برنامه‌های آموزشی باسواد شوند.

وی تصریح کرد: واگذاری آموزش افراد بیسواد از طریق فراخوان بوده و هر چند مبلغ سرانه 380 هزار تومان قابل توجه نیست، اما اعتبارات موجود برای کمک بیشتر کافی نمی‌باشد.

عدم تناسب اعتبارات بخش آموزش با نیازهای استان

معاون سوادآموزی اداره کل آموزش و پرورش استان کردستان با اعلام اینکه اعتبارات بخش آموزش با نیازهای استان و جمعیت بیسواد متناسب نیست گفت: فعالیت‌های سوادآموزی نیازمند اعتبارات متناسب با آن بوده و گاهاً افراد بیسواد استقبال لازم از آموزش و سوادآموزی را ندارند.

عظیمی فقر فقر فرهنگی و فقر اقتصادی را از عوامل مهم این قضیه برشمرد و بیان داشت: قانون مدونی برای الزام‌کردن افراد بیسواد به آموزش و سوادآموزی وجود ندارد و سیاست‌های تشویقی برای جذب افراد نیست.

وی سوادآموزی را نیازمند مشارکت همه جانبه دستگاه‌های استان دانست و گفت: برخی از دستگاه‌ها همکاری لازم را با ما ندارند.

وی با اشاره پدیده بازگشت به بیسوادی اظهار داشت: بعضی از افراد که در دوره‌های باسوادی شرکت کردند، چون ادامه تحصیل نمی دهند و یادگیری مستلزم تمرین و تکرار است به همین دلیل آموزش‌های فراگرفته را فراموش می‌کنند.

عظیمی اضافه کرد: به‌همین منظور لازم است برنامه‌های پس از سواد اجرا شود تا آموزش‌های گذشته هدر نرود و پدیده بازگشت به بیسوادی رخ ندهد.

عدم توجه به بخش حرفه‌آموزی

در گذشته مراکز یادگیری محلی در شهر و روستاهای استان وجود داشت که علاوه بر برپایی کلاس‌های سوادآموزی برای تشویق مردم به جذب به این مراکز از برپایی کلاس‌های حرفه‌آموزی با آموزش آموزشیاران استفاده می‌شد که با تعطیلی این مراکز رغبت مردم هم به یادگیری را کمتر کرد.

معاون سوادآموزی اداره کل آموزش و پرورش کردستان در این رابطه گفت: به بخش حرفه‌آموزی خیلی توجه نمی‌شود مگر اینکه برخی ادارات با آموزش و پرورش همکاری دارند.

عظیمی خاطرنشان ساخت: آموزش‌های حال حاضر به سمت مهارت‌های زندگی، پیشگیری از اعتیاد و معلولیت و بیماری‌ها با مشارکت بهزیستی و علوم پزشکی پیش می‌رود.

وی در مورد شناسایی بیسوادان گفت: در سرشماری نفوس و مسکن اطلاعات ارقامی بیسوادان داده شده اما برای ما کفایت نمی‌کند زیرا سرشماری بر اساس خوداظهاری بوده و باید بر اساس سامانه آموزش و پرورش این اطلاعات بازسازی شود.

وی تصریح کرد: این آمار مستند نیست زیرا ممکن است فرد بیسواد خود را باسواد خوانده و یا بالعکس و چون اسامی و آدرس بیسوادان را داریم پس از چک کردن آمار واقعی مشخص می‌شود.

عدم ساز و کار مناسب برای سوادآموزی

یکی از آموزشیاران از عدم ساز و کار مناسب برای سوادآموزی در استان خبر می‌دهد و می گوید: خروج نیروهای آموزش بزرگسالان با استخدام در آموزش و پرورش به عدم نیروی مناسب و متناسب با آموزش این افراد، را منجر شده و چون نیروی جدید هم جذب نمی‌شود مشکلات عدیده‌ای بوجود می‌آید.

«محمد شکوهی» ادامه داد: این بی‌برنامگی آموزش را با چالش مواجهه کرده و در ضمن آموزش پایدار در این حوزه وجود ندارد.

وی با اشاره به اینکه کوتاه و منقطع بودن دوره‌های آموزشی سوادآموزی موجب فراموشی یادگیری‌ها می‌شود، گفت: مردم هم به سبب مشکلات فراوان رغبتی به تکمیل آموزش‌ها ندارند.

به گفته این آموزشیار بیشتر مشکلات مربوط به روستاها بوده و مردان و زنان روستا به دلیل کار فراوان کمتر به سوادآموزی رو می‌آورند و علاوه بر آن فقر فرهنگی موجب محرومیت دختران روستایی از تحصیل می‌گردد.

کودکان کار به بیسوادان اضافه می‌شوند

یکی از کارشناسان در مورد کودکانی که برای رفع احتیاجات مالی به کار روی می‌آورند گفت: این کودکان به دلیل رو آوردن به فضای کار و مشاغل کاذب از تحصیل دور افتاده و به دلیل تمام نکردن تحصیلات ابتدایی به جمع بیسوادان می‌پیوندند.

وی این کودکان را بیسوادان آینده خواند و گفت: با این معضل تمام تلاش‌ها برای ریشه‌کنی بیسوادی ازبین رفته و این کودکان بیسوادان نسل بعد گشته و چرخه سوادآموزی برای آنان هم باید تلاش کند.

این کارشناس از وجود بیش از 8 هزار نفر بیسواد مشخص شده در ناحیه 2 سنندج خبر می‌دهد و می‌گوید 2 هزار و 800 نفر از این تعداد در روستاهای اطراف بوده و بقیه در شهر سنندج ساکنند.

وی آمار اعلام شده مرکز آمار را غیر دقیق برشمرد و گفت: آمار واقعی از بیسوادان وجود ندارد و سهل گرفتن این امر موجب بالارفتن بیسوادی می‌شود. خبرگزاری فارس 20 مهرماه