فقر و اعتیاد؛ جدیدترین آمار از وضعیت جمعیتی زندانهای ایران

۱۳۹۷/۰۳/۱۶

خبرگزاری هرانا – جدیدترین آمار زندانیان ایران تا سال ۹۶ نشان می‌دهد که بیشترین زندانیان را محکومان جرایم مواد مخدر تشکیل می دهند. ۷۳ درصد زندانیان فقر و تنگدستی را عامل زندانی شدن خود عنوان کرده اند. ایران از نظر تعداد زندانی، در رتبه هشتم جهان قرار دارد.

به گزارش خبرگزاری هرانا به نقل از مهر، آمارها حاکیست ۸۶ درصد زندانیان جرائم غیرعمد مالی متاهل هستند که از این تعداد ۸۲ درصد دارای فرزند بوده، با این حساب بیش از دوبرابر کل زندانیان، افراد درگیر جرائم مالی هستند.

«زندان دانشگاه جرم و جنایت است».

این جمله تنها بخشی از انتقادات معاون فرهنگی قوه قضائیه است، هرچند در چند سال اخیر قوه قضائیه سیاست کاهش جمعیت کیفری را در پیش گرفته اما هنوز زندان راهکار اولیه برای اعمال مجازات است.

اگر چه موضوع مجازات های جایگزین زندان هم چند سالی است که داغ شده است اما این مسئله بسته به نظر شخصی قضات و نوع جرم دارد.

ترک تحصیل ۳ هزار فرزند زندانی 

طبق یک نظر سنجی در بین زندانیان کشور، ۷۳ درصد زندانیان فقر و تنگدستی را عامل زندانی شدن خود عنوان کرده اند، عددی قابل تامل که بیانگر این است که این درصد از زندانیان از خانواده های فقیر روانه زندان شدند که با زندانی شدن آنها، مشکلات خانواده آنها چندین برابر شده است. ۸۶ درصد جمعیت کیفری مرتبط با جرائم غیر عمد متاهل  و ۸۲ درصد صاحب فرزند هستند که آنها نیز مشکلات خاص خود را دارند بطوریکه طبق گفته های اصغر جهانگیر، رئیس سازمان زندان ها، بیش از سه هزار نفر از فرزندان زندانیان ترک تحصیل کرده بودند که شناسایی شده و به مدرسه بازگشتند.

بر اساس جدول ذیل تعداد کل زندانیان و جرائم آنها بر اساس آمار سال ۹۶ به این شرح است:

تعداد کل زندانیان (تاسال ۹۶) = ۲۵۰هزار نفر
درصد مردان زندانی = ۹۸درصد
درصد زنان زندانی = ۲درصد( ۴۰درصد بدون ملاقات کننده)
میزان تاهل = ۶۴درصد متاهل
جرم اول زندانی شدن = مواد مخدر
علل تاثیر گذار زندانی شدن = ۷۳درصد به علت فقر
علل تاثیر گذارزندانی شدن = ۵۳درصد دوست ناباب
علل تاثیر گذار زندانی شدن = ۴۳درصد کم سوادی
علل تاثیر گذار زندانی شدن = ۱۷درصد رفتارهای پرخطر
تعداد زندانیان جرائم مالی = ۲۹هزار نفر
تعداد زندانیان جرائم مالی غیر عمدمالی = ۱۸هزار نفر
تعداد زندانی دیات = ۲هزار نفر
تعداد زنان زندانی جرائم غیرعمد مالی = ۳۶۰نفر
درصد تاهل در زندانیان جرائم مالی = ۸۶درصد
تعداد زندانیان مهریه = بیش از ۳هزار نفر
بیشترین استان های دارای زندانیان جرائم غیرعمد = فارس، تهران، اصفهان

هر چند که موضوع کاهش جمعیت کیفری در دستور کار است اما هنوز بسیاری از افراد به دلیل جهل به قانون، بر حسب یک اتفاق، نوسانات بازار، اعتماد نابه جا و عدم تجربه کافی مرتکب جرائم مالی می شوند و به دلیل شاکی خصوصی تا زمان ابراز رضایت او نمی توان عملا کاری از پیش برد. طبق آمار جدول فوق،  ۲۹هزار ایرانی به دلیل ارتکاب جرائم غیرعمد مالی در زندان تحمل کیفر می کنند. با احتساب یک نفر وابسته به هر زندانی ،تعداد افراد درگیر جرائم مالی در کشور به بیش از ۵۸هزار نفر می رسد و متعاقب آن نیز مشکلات این افراد بزرگتر و نیاز به توجه بیشتر دارد. از تعداد کل زندانیان جرائم  مالی،  ۱۸ هزار نفر جرایم غیرعمد دارند که ۲ هزار نفر در رابطه با دیات غیر عمد هستند و ۱۶ هزار نفرشان محکومیت مالی و حقوقی اند و امروز بیشترین جرایم مالی غیرعمد محکومیت‌های مالی حقوقی هستند و ۶۴ درصد امار را تشکیل می‌دهند.

زندانی مهریه کمتر از ۱۰ سکه هم داریم

نکته قابل تامل وتلخ در رابطه با تعداد زندانیان جرائم غیرعمد مالی، مربوط به زندانیان مهریه است که هنوز متاسفانه این موضوع فرهنگ سازی نشده و قربانی می گیرد بطوریکه اکنون بیش از ۳هزار نفر زندانی مهریه در کشور داریم که  ۷۹۸ نفر از زندانیان بخاطر بدهی مهریه بالاتر از ۲۰۰ سکه در زندان هستند  با این حال هنوز زندانیانی داریم که به خاطر کمتر از ده سکه در زندان هستند.