والدین سخت‌گیر = دروغگویی کودک، یک باور کاملا اشتباه

۱۰ مرداد ۱۳۹۷

متخصص روانشناسی کودک و نوجوان در کردستان، اظهار کرد: این باور که «سخت گیری والدین مساوی است با دروغگویی کودک» کاملا اشتباه، بدون اعتبار علمی و پشتوانه پژوهشی است.

مختار ویسانی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، اظهار کرد: این روزها در کانال‌های مختلف، شبکه‌های اجتماعی و همچنین از زبان برخی از متخصصان علوم انسانی و روانشناسان دیده و شنیده می‌شود که ادعا می‌کنند سخت گیری والدین، کودکان دروغگو پرورش می‌دهد، در حالی که براساس تئوری‌ها و نتایج پژوهشی می‌توان گفت چنین ادعایی کذب است و همیشه درست نیست و این ادعای کذب آن قدر تکرار شده که تقریبا اغلب والدین و حتی خود افراد صادر کننده این تئوری، کاملا به آن ایمان آورده‌اند.

وی بیان کرد: بسیاری از والدین دچار نوعی تعارض شده‌اند که آیا سخت‌گیر باشیم یا نه؟ آیا برای کودکمان معیارها و ملاک‌های سطح بالا تعیین کنیم یا نه؟ آیا برای کودکمان انتظارات چالش برانگیز داشته باشیم یا نه؟ و آیا تکالیف دشوار بدهیم یا تکالیف سطح پایین، بسیاری از والدین از ترس اینکه کودکشان دروغ نگوید، بچه را کامل به حال خود رها کرده‌اند.

این متخصص روانشناسی کودک و نوجوان، با بیان اینکه براساس نظریه شایستگی، تنها تکالیفی برای کودکان لذت‌بخش است که سطحی از چالش برای آنها فراهم آورد، عنوان کرد: باید معیارها و ملاک‌هایی که والدین تعیین می‌کنند یک درجه بالاتر از توانایی کنونی (هوش، استعداد، قدرت جسمانی، مهارت حرکتی) باشد و بر عکس فعالیت‌های پایین‌تر از سطح توانایی برای فرد کسل کننده و خسته کننده است.

والدین با کودک خود همدل و همزبان باشند

ویسانی ادامه داد: می توان ادعا کرد والدینی که معیارها و ملاک‌های سطح بالا مانند منظم بودن، مدیریت زمان، مسئولیت پذیری، تلاش و عملکرد تحصیلی عالی برای کودکان خود تعیین می‌کنند، برای دستیابی کودکشان به این معیارها، با کودک خود همدل و همزبان هستند.

وی ادامه داد: اگر در شرایطی کودک نتواند جوابگوی این انتظارات باشد مثلا با توپ شیشه خانه را بشکند، مسواک نزند، افت تحصیلی داشته باشد، رختخواب خود را جمع نکند و مدام چیزی را فراموش کند در واقع این والدین به جای سرزنش، تخریب و تحقیر کودک سعی کنند ابتدا سبب شناسی و آسیب شناسی کنند.

والدین باید با همراه کودک مشکلات را حل کنند

این متخصص روانشناسی کودک و نوجوان، تصریح کرد: والدین باید همراه با خود کودک بدون دستپاچگی اقدام به تعیین یک برنامه برای بهتر شدن وضعیت موجود کنند مانند برنامه ریزی برای اینکه هفته ای دوبار سالن ورزشی بروند، مطالب و بخش هایی از کتاب که کودک افت داشته است را شناسایی و با همکاری معلم آن را حل کنند.

ویسانی خاطرنشان کرد: در چنین شرایطی والدین سخت‌گیری که از کودکشان انتظار منظم بودن، مسئولیت پذیری و پیشرفت تحصیلی دارند، می‌توانند در جو عاطفی کاملا گرم، صمیمی و حمایتی، به کودک خود جهت دستیابی به معیارهایی که از قبل تعیین کرده‌اند دست یابد.

وی عنوان کرد: در چنین شرایطی کودک هیچ لزومی نمی بیند روی به پنهانکاری خرابکاری های خود و یا دروغگویی بیاورد، چون می‌داند والدینش حامی وی هستند و در یک جبهه علیه مشکل با هم همسنگر هستند.

ویسانی افزود: اما والدین سخت گیر، تحسین گر و سرزنشگر، ضمن اینکه معیارها و انتظارات بالا برای کودک خود تعیین می‌کنند معمولا توجهی به سطح توانمندی‌های کودکشان ندارند و از کودک انتظار دارند خودش به صورت مستقل به حل مشکل پیش آمده بپردازد.

وی اشاره کرد: این والدین تا زمانی که کودک عملکرد موفقی دارد، منظم است و از وی تحسین می‌کنند، اما به محض اینکه مشکلی پیش بیاید شروع به سرزنش، تحقیر و تخریب کودک می‌کنند و کودک را مجرم و خود را قاضی و مامور بازپرس تلقی می‌کنند، اینجاست که کودک زیر مشکل و فشار خانواده له می‌شود و دفعات بعد برای فرار از وضعیت پیش آمده شروع به پنهانکاری خرابکاری های خود می کند.

متخصص روانشناسی کودک و نوجوان، در پایان یادآور شد: پس، والدین سخت گیرِ حمایتگر هیچوقت کودک خود را به سمت دروغگویی و پنهانکاری سوق نمی‌دهند.