کمک به خود بعد از مورد تجاوز قرار گرفتن/ شرر کنور تبریزی

۱۳۹۷/۰۵/۲۱

تجاوز جنسی به انجام عمل جنسی و برقراری رابطه جنسی با فردی که مایل به آن نیست گفته می شود. البته در مورد کودکان زیر ۱۸ سال هرگونه برقراری رابطه جنسی توسط بزرگسالان یا فردی که دو سال از طرف دیگر بزرگ تر است، تجاوز تعریف می شود.

افرادی که مورد تجاوز قرار می گیرند، معمولاً این تجربه را وحشتناک ترین و آسیب زا ترین رخداد زندگی خود می دانند و اکثر قربانیان اگر مورد روان درمانی و حمایت قرار نگیرند، تا پایان عمر از عوارض آن در رنج خواهند بود.

مشکلات روانی پس از تجاوز را به طور کلی می توان در پنج مورد دسته بندی کرد:

اختلال فشار روانی بعد از سانحه (PTSD)

این اختلال روانی که یک اختلال مزمن و فرساینده است، در نتیجه تجربه یک رویداد بسیار آسیب زا و خطرناک توسط فرد ایجاد می شود. افراد مبتلا بهPTSD ، معمولاً گروهی از این علائم را دارند: یادآوری مکرر و ناراحتی برانگیز رویداد آسیب زا با تصاویر ذهنی، افکار مربوط به رخداد و ادراکات مرتبط، تجربه ذهنی مکرر حادثه به واسطه خطاهای حسی، توهمات و فلش بک های مکرر، ناراحتی روانشناختی شدید در روبه رویی با نشانه و حوادثی که سمبل و یا نشانی از حادثه را تداعی می کنند، پاسخگویی شدید فیزیولوژیک در مواجهه با نشانه های تداعی کننده رویداد آسیب زا مانند تپش قلب شدید، عرق کردن، تنفس سریع و کم عمق و غیره، سعی برای اجتناب از افکار و هیجانات مربوط به ضربه روانی، کوشش برای اجتناب از رویارویی با افراد، اماکن و فعالیت های مرتبط با رویداد آسیب زا یا تروما، ناتوانی در به یاد آوردن بخش های مهمی از حادثه، کاهش قابل توجه علایق و شرکت در فعالیت های مهم، احساس گسستگی از دیگران، احساس کوتاه شدن آینده یعنی فرد انتظارات و تصورات معمول از آینده مانند یافتن شغل، پیشرفت اجتماعی، تشکیل خانواده و غیره را ندارد، اشکال در به خواب رفتن یا تداوم خواب، تحریک پذیری و حملات خشم، اشکال در تمرکز، گوش به زنگی مداوم یعنی فرد همیشه منتظر است تا نشانه های خطر را درک کند، افزایش شدید واکنش از جا پریدن. که البته تشخیص این نشانه ها با نظر به کیفیت آن ها و طول مدت، باید توسط متخصص انجام گیرد.

احساس گناه

قربانیان تجاوز در بسیاری از موارد دارای احساس گناه هستند و خود را متهم می کنند که اگر در مکان خاص، زمان خاص یا شرایط خاصی نبودند، احتمالاً اتفاقی برای آن ها رخ نمی داد.

احساس خشم

قربانیان تجاوز معمولاً به شدت نسبت به فرد متجاوز خشمگین هستند.

انتقام

بسیاری از قربانیان به شدت حس انتقام نسبت به متجاوز دارند و این مسئله برای آن ها به یک درگیری ذهنی و ایجاد افکار مکرر می انجامد.

افکار خودکشی

بسیاری از قربانیان پس از تجاوز دچار افکار مکرر خودکشی می شوند.

البته علاوه بر این موارد، بسته به شرایط، هیجانات و حالات دیگری مانند ترس، عذاب وجدان و غیره وجود دارد.

اما پس از این رخداد چه باید کرد؟

اول از همه از آن جا که معمولاً عمل تجاوز با سطوحی از خشونت همراه است، باید به پزشک -خصوصاً متخصصان اندام های جنسی بدن- برای بررسی آسیب دیدگی مراجعه کرد.

مراجعه به متخصص عفونی و انجام آزمایشات مربوط به بیماری های مقاربتی مانند ایدز، هپاتیت و غیره

مراجعه به پلیس برای ثبت گزارش (البته با توجه به شرایط)

مراجعه به روانپزشک

مراجعه به روانشناس و مورد روان درمانی قرار گرفتن

حرف زدن و اطلاع رسانی در مورد واقعه با نزدیکان موثر و مورد اعتماد

ایجاد امنیت، به معنای قرار گرفتن در شرایطی که قربانی احساس امنیت کند و احتمال وقوع دوباره تجاوز به حداقل برسد.

در صورتی که قربانی از صحبت در واقعه احساس ناراحتی می کند، باید رک و صریح به دیگران بگوید که مایل به گفتگو نیست.

حتماً در پی یافتن منابع حمایتی باشد.

تا رفع مشکلات روانی ایجاد شده از ازدواج و برقراری روابط عمیق عاطفی باید پرهیز شود.

در پایان لازم به تاکید مجدد است که بهره گیری از درمان های روانی، امری ضروری است؛ چرا که تاثیرات منفی تجاوز در زندگی آینده فرد را معمولاً به حداقل خواهد رساند.