در گفت‌وگو با پانا کوروش محمدی، آسیب‌شناس: راه‌اندازی مهدکودک در جوار زندان یک اشتباه تاکتیکی و خطرناک است
4 مهر 1397
کودکانی که در زندان زندگی می کنند، جامعه محصور شده‌ای را تجربه می‌کنند
زندان کودک
کوروش محمدی، آسیب‌شناس و تحلیل‌گر مسائل اجتماعی معتقد است راه‌اندازی مهدکودک در جوار زندان یک اشتباه تاکتیکی و خطرناک است و عواقب و آسیب‌های آن متوجه آینده کودکان است و بی‌تردید این کودکان با آسیب‌های جدی مواجه خواهند شد.
سال 88 بود که معاونت امور زنان ریاست‌جمهوری وقت، پیشنهاد راه‌اندازی مهدکودک در مجاورت زندان زنان را مطرح کرد. بر‌این‌اساس قرار شد طبق تفاهمنامه‌ای که بین سازمان زندان‌ها و سازمان بهزیستی با عنوان «سرای مهر» منعقد شده بود، مهدهای کودکی برای نگهداری از فرزندان زندانیان راه‌اندازی شود اما این طرح در دولت دهم اجرا نشد و در دولت یازدهم معاونت امور زنان و خانواده دوباره وعده پیگیری این طرح را مطرح کرد تا اینکه بهمن ماه سال 93 پروژه ساخت مهدکودک در ندامتگاه زنان شهرری کلید خورد اما اسفندماه 94 بود که محمد نفریه، مدیرکل امور کودکان و نوجوانان سازمان بهزیستی کشور اعلام کرد که «هیچ مهدکودکی در زندان‌های کشور نداریم.»
با وجود این اظهارات، هر از چندگاهی اخبار متعددی از تعداد مهدهای کودک در جوار زندان‌ها منتشر می‌شود، در همین باره مهران منتظر، مدیرعامل انجمن حمایت زندانیان مرکز سال گذشته اعلام کرده بود که زندان‌های 13 استان در کشور دارای مهدکودک است اما سازمان بهزیستی که صدور مجوز مهدهای کودک را به‌عهده دارد تنها وجود 3 مهد کودک در زندان‌های کشور را تأیید کرده است.
بسیاری از آسیب‌شناسان و جامعه شناسان معتقدند که راه‌اندازی مهدهای کودک در جوار زندان آسیب‌هایی را برای کودکان به همراه دارد. کوروش محمدی آسیب‌شناس و تحلیل‌گر مسایل اجتماعی درباره ضرورت راه‌اندازی این مهدهای کودک و آسیب‌هایی که می‌تواند برای کودکان داشته باشد، به پانا بیان کرد: نمی‌توان گفت مادامی که کودک دوران کودکی خود را می‌گذراند و هنوز محیط پیرامون خود را درک نکرده است، از فضایی مثل زندان تأثیرپذیر است. در واقع همین‌که در کنار مادرش حضور دارد برای او یک امتیاز محسوب می‌شود چرا که حضور در کنار مادر، احساس امنیت خاطر را تا حدودی به کودک منتقل می‌کند.
او با بیان اینکه اینکه کودکانی که در زندان حضور دارند زندگی اجتماعی محصور شده‌ای را تجربه می‌کنند، بیان کرد: وقتی کودکان به سنی می‌رسند که قدرت درکشان تکامل پیدا کرده است و دیگر به نیازهای اولیه حیاتی همچون شیر دادن و مراقبت‌های دو سال اول زندگی نیاز ندارند، با محیط پیرامون خود آشنا می‌شوند و کم‌کم زندگی اجتماعی را درک می‌کنند اما کودکانی که در زندان حضور دارند، زندگی اجتماعی محصور شده‌ای را تجربه می‌کنند و شاهد آدم‌های تکراری هستند. کودکی که در زندان حضور دارد قرار است با این جامعه ارتباط برقرار کند و در اینجاست که احتمال آسیب‌دیدن آنها افزایش می‌یابد.
این آسیب‌شناس و تحلیل‌گر مسایل اجتماعی گفت: بهترین حالت برای حضور کودکان در زندان این است که فقط برای رفع نیازهای عاطفی و نیازهای فیزیولوژیک، در فضایی همچون زندان باشند. البته به‌طور معمول تا 3-2 سالگی یا بیشتر هم کودکان را در کنار مادرانی که در حبس به سر می‌برند، نگهداری می‌کنند اما به اعتقاد من نگهداری یک کودک در کنار مادر ولو اینکه در پشت ستون‌های زندان هم باشد به مراتب بهتر از این است که بیرون از زندان و دور از مادر نگهداری شود و به نفع کودک است که در کنار مادر باشد حتی اگر مزایای بیرون از زندان بهتر باشد.
محمدی درباره صلاحیت نداشتن برخی مادران برای نگهداری کودک خود در زندان گفت: برای کودکان، جرایم قابل درک نیست و مادرانی که به لحاظ جسمی و روانی توانایی مراقبت از کودک خود را ندارند و فاقد صلاحیت هستند حتی نباید کودک را خارج از زندان هم به آنها سپرد اما مصداقی که ما درباره آن صحبت می‌کنیم مادرانی است که سلامت جسمی و روانی دارند و می‌توانند از فرزند خود نگهداری کنند.
او در ادامه با بیان اینکه راه‌اندازی مهدکودک در جوار زندان یک اشتباه تاکتیکی و خطرناک است، گفت: برای کودکانی که سن و سالشان به حدی رسیده است که می‌توانند محیط پیرامون را درک کنند و اجتماعی زندگی کنند، تجربه زندگی در زندان، آسیب‌زا است و می‌تواند فضای ذهنی کودک را از همان ابتدا برای پذیرش یکسری ناهنجاری‌ها آماده کند.
این آسیب‌شناس اجتماعی افزود: کودکی که در دوران رشد خود قرار دارد بهتر است با علم و دانش با مسایل جدید در دنیای پیرامونش روبرو شود و تجربه کسب کند نه اینکه در جوار مادرش در سلول بخواهد با مربی مهدکودک رشد کند و در کنار مادر خود زندان و حبس را تجربه کند. بنابراین ما وجود این مراکز را توصیه نمی‌کنیم و البته شنیده‌ایم که این طرح را در برخی استان‌ها اجرا کردند که این موضوع بسیار خطرناک است و عواقب و آسیب‌هایی را برای آینده این کودکان دارد.
آخرین دیدگاهها