هزینه‌هایی که پرداخت شان به ظاهر اختیاری‌ است…

۵ مرداد ۱۳۹۸

پسربچه با نگاه‌های کنجکاو در گوشه‌ای از اتاق ایستاده و متوجه بحث‌های مدیر با پدر و مادرش است، بلاخره پدر خانواده بدون توجه به غرور مردانه‌اش، اعتراف می‌کند که توان کافی برای پرداخت شهریه‌ی مدرسه ندارد… مادر بعد از کلی بحث که گویی نتوانسته مسئول ثبت نام را به مبلغ پیشنهادی قانع کند، برآشفته و با عصبانیت می‌گوید:” شوهرم کارگر ساده است درآمد زیادی ندارد، در چنین شرایطی شما چگونه ما را به پرداخت چنین مبلغی مجبور می‌کنید؟ مگر اینجا مدرسه‌ی دولتی نیست؟

حتی 50 هزار تومانی را که برای پرداخت در توان داریم را نیز قبول نمی‌کنید.” و یا اعظمی که فرزند خود را از اول ابتدایی به طور مداوم در مدرسه‌ی دولتی ثبت نام می‌کند، در خصوص مشکلات ثبت نام فرزندش به ایسنا گفته، برای ثبت نام پسرش در پایه‌ی پنج ابتدایی به مدرسه مراجعه کرده‌ و طبق معمول هر سال مبلغ متفاوتی به عنوان کمک به مدرسه‌ی به ظاهر اختیاری برای ثبت نام فرزندم در مدرسه پرداخت کرده است.

وی با بیان این‌که ظاهر جریان پرداخت شهریه با باطن آن در مدارس دولتی بسیار متفاوت است، ادامه می‌دهد: طبق گفته‌ی مسئولان ارشد استان، دریافت هر گونه وجه از دانش آموزان در مدارس دولتی ممنوع است ولی آیا گوش شنوایی برای این حرف‌ها وجود دارد؟

او ادامه می‌دهد: سال گذشته بهانه جویی کردند که برای ثبت نام دیر مراجعه کردید و ظرفیتی برای پذیرش شاگرد جدید نداریم، با پیشنهاد همسرم علاوه بر پرداخت شهریه، وجهی به عنوان کمک به مدرسه نیز پرداخت کردیم تا این‌که راضی به ثبت نام شدند.

اوهمچنین اضافه کرده، به گفته‌ی مدیر مدرسه مبالغ دریافتی به عنوان کمک به مدرسه، برای انجام تعمیرات مکان‌های مختلف مدرسه از جمله تعمیر سرویس بهداشتی، موتورخانه، پرداخت قبوض گاز، برق و آب مدرسه دریافت می‌شود.

وی ادامه می‌دهد: مدیر مدرسه اول مهرماه سال گذشته اعلام کرد؛ حدود 80میلیون تومان از محل کمک‌های دانش آموزان به مدرسه جمع آوری شده و این مبلغ جهت تامین رفاه فرزندانمان برای خرید صندلی، رنگ آمیزی کلاس‌های درس، نصب دوربین مدار بسته در سرویس بهداشتی و تعمیر دیوارهای فرسوده‌ی کلاس‌های درس مدرسه هزینه می‌شود، نمی‌دانم در این میان نقش سازمان نوسازی، توسعه وتجهیز مدارس چیست؟

اعظمی با بیان این‌که امسال حین ثبت نام در اقدامی عجیب بعد از پرداخت کمک مدرسه، تعهد نامه‌ای تنظیم شده از سوی مدیر مدرسه، جهت امضا در مقابل والدین قرار گرفت و در ادامه گفت، پس از پرداخت 200 هزار تومان از طریق کارت خوان، کاغذی را به عنوان تعهدنامه در مقابل والدین دانش آموزان قرار دادند، در متن تعهد نامه نوشته شده بود:«اینجانب ولی دانش آموز…، با رضایت کامل خود، مبلغ … را به مدرسه پرداخت می‌کنم».

وی ادامه می‌دهد: در قسمت پایانی تعهدنامه نیز شغل پدر و میزان تحصیلات ولی دانش آموز درج شده بود، معتقدم با امضای تعهدنامه ادعای اخذ اجباری مبلغ کمک مدرسه از والدین نقض می‌شود.

 رسولی یکی دیگر از اولیای دانش آموزان است که برای ثبت نام پسرش در مقطع راهنمایی به یک مدرسه‌ی دولتی در تبریز مراجعه کرده است.

او در خصوص سوالم که شهریه‌ای برای ثبت نام پرداخت کرده یا نه، می‌گوید: پرداخت شهریه در مدارس دولتی دیگر برای ما والدین، امری طبیعی شده است، شاید ظاهر ماجرا به گونه‌ای باشد که اصلا اجباری در کار نیست و ما مجبور به پرداخت شهریه نیستیم ولی باطن قضیه جور دیگری است، دوسالی می‌شود خلاقیت به خرج می‌دهند و هزینه را ابتدای ثبت نام دریافت نمی‌کنند، حتی حق بیمه!

وی ادامه می‌دهد: سال گذشته  همگی از عدم پرداخت هزینه و کمک مدرسه در ابتدای ثبت نام خوشحال بودیم ولی زمانی که مهرماه فرا رسید در نیمه‌ی دوم این ماه به بهانه‌ی کمک به مدرسه، از  همه 400 هزار تومان دریافت کردند.

وی با بیان این‌که در کنار پرداخت شهریه از ما حتی 30 هزار تومان برای تامین کاغذ امتحانات دانش آموزان دریافت کردند، اضافه می‌کند: مدیر مدرسه ادعا می‌کند دولت هیچ گونه بودجه‌ای برای پرداخت قبوض برق، گاز و آب مدرسه اختصاص نمی‌دهد، والدین مجبورند هزینه‌ی چنین مواردی را پرداخت کنند در غیر اینصورت اگر دوست ندارند،  مختارند برای ثبت نام به مدرسه‌ی دیگری مراجعه کنند و به هیچ عنوان کسی خود را در قبال محرومیت دانش آموزی از تحصیل مسئول نمی‌داند.

خانمی هم که دخترش را در مقطع ابتدایی در مدرسه ای ثبت نام کرده است، می‌گوید: برای ثبت نام فرزندم در مدرسه ای که کمی با محل زندگیمان فاصله داشت مدیر مخالفت کرد، و من هم برای جلب رضایت او پرداخت کمک هزینه خوب را پیشنهاد دادم و با این اقدام با ثبت نام دخترم موافقت کردند و 500 هزار تومن کمک هزینه را با رضایت خودم پرداخت کردم.

او ادامه می‌دهد: همان موقع که من برای ثبت نام مراجعه کردم پیرمردی برای ثبت نام نوه هایش در حال التماس بود، چرا که توان مالی برای پرداخت حداقل هزینه که شامل هزینه بیمه و کتاب دو نوه اش که تحت سرپرستی وی بودند را نداشت.

 به گزارش ایسنا ، طبق اصل 30 قانون اساسی کسب علم و سوادآموزی برای دانش آموزان رایگان بوده و دولت موظف به تامین امکانات تحصیل دانش آموزان به طور رایگان است.

در آذربایجان شرقی هم مثل سایر استانها همین قانون برقرار است و محمدرضا پورمحمدی، استاندارشان نیز در جلسه شورای آموزش و پرورش بر همین موضوع تاکید کرده که هیچکس مجاز نیست از دانش‌آموزان برای ثبت نام پولی دریافت کند و خانواده‎ها را در معذوریت قرار دهند و باید به سمت و سوی جلب کمک‎های خیران و اعانه داوطلبانه حرکت کرد.

و جعفر پاشایی، مدیرکل آموزش و پرورش آذربایجان شرقی نیز در جلسه‌ی شورای آموزش و پرورش استان با صراحت گفته، بر طبق قانون اساسی و بر اساس ماده ۸، تحصیل در مدارس تا مقطع دیپلم رایگان است.

اما در این میان اما و اگری هم گذاشته و آن هم این است که از آنجا که برخی از پرداختی‌های آموزش و پرورش مانند سرانه آموزش به مدارس کم بوده و آموزش و پرورش به تنهایی قادر به حل مشکلات مدارس نیست به همین دلیل کمک‌های مردمی به صورت اختیاری براساس قانون شورای آموزش و پرورش دریافت می‌شود.

او تصریح کرده، شاید در برخی موارد بدسلیقگی از سوی مدیران مدارس انجام شود ولی به محض اطلاع، حوزه‌های نظارتی مستقر در ستاد ثبت نام اداره کل آموزش و پرورش استان به صورت کامل در نواحی پنج گانه تبریز و شهرستان ها مستقر شده و نارسایی ها را پیگیری و حل می‌کنند.

با وجود تاکید اکید این دو مقام مسئول اما بررسی میدانی خبرنگار ایسنا از شرایط ثبت نام چند مدرسه‌ در سطح شهر تبریز خلاف آن را نشان می دهد و اخذ اجباری هر گونه شهریه از اولیا دانش آموزان به عنوان پیش شرط ثبت نام و یا منوط کردن تحویل کارنامه به پرداخت نقدی در قالب عناوینی همچون کمک به مدرسه، تخلف محسوب نمی‌شود. 

نتیجه آنکه حرف زیاد و درد همگی والدین مشترک است و آن هم این است که هر چند دریافت کمک هزینه ثبت نام در مدارس اجباری و براساس تعرفه خاص نیست ولی شرایط به گونه‌ای شده است که والدینی که توانایی مالی دارند از ترس اینکه مبادا با پرداخت کمک هزینه کمتر در طول سال تحصیلی فرزندش مورد توجه مسئولان مدرسه قرار نگیرد و یا اینکه  فرزندش تحقیر شود، اقدام به پرداخت هزینه، با وجود میل باطنی خود می‌کنند.

والدینی نیز که توان مالی ندارند در مقابل چشمان فرزندان خود خوار و خفیف شده و مجبور می‌شوند غرور خود را زیر پا گذاشته از مدیر خواهش کنند که بدون دریافت کمک هزینه ثبت نام کند.

در مصوبه شورای آموزش و پرورش به صورت قانونی در ماده ۸، این گونه آمده است که پرداخت اختیاری پول برای خدمات آموزشی و پرورشی مدارس بلامانع است و خلاصه آنکه سالهاست در این کشور همزمان با آغاز فصل ثبت نام دانش آموزان تمامی مسئولان مربوطه، تاکید می‌کنند که دریافت شهریه اجباری در مدارس غیرقانونی است و اما از آن سو والدین معتقدند مسئولان مدارس، اولیا را در شرایطی قرار می‌دهند که مجبور به پرداخت شهریه شوند.

داستانی که هر سال تکرار می شود…