کمبود ۱۰۰هزار معلم برای سال آتی تحصیلی

۱۳۹۸/۰۵/۳۰

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از جوان، این درحالی است که در سال تحصیلی ۹۸- ۹۷ جمعیت دانش‌آموزی ایران ۶ درصد رشد داشت و به ۱۴ میلیون و ۷ هزار و ۷۳۶ نفر رسید. در این خصوص معاون آموزش متوسطه وزارت آموزش‌و‌پرورش با توجه به حجم بالای بازنشستگی معلمان از وجود دغدغه نیروی انسانی در این نهاد خبر داد. حال آنکه برنامه‌ریزی مسئولان آموزش‌و‌پرورش همواره کوتاه‌مدت بوده و هر ساله در فکر ساماندهی نیرو انسانی برای همان سال هستند، این معضل سبب شده تا نیرو‌های غیر حرفه‌ای و متخصص برای تربیت نسل آینده به‌کار گرفته شود.

مهــم‌تـریـن و بـزرگ‌تـریـن وزارتخانه دولت که نقش مهمی در تربیت آینده‌سازان کشور دارد، به‌دلیل بی‌برنامگی دولت و مجلس با کمبود یکصد هزار معلم روبه‌روست.

معضل لاینحل همیشگی

از آنجایی که معلمان نیازمند آموزش‌های لازم طی دوران تحصیل در مراکز تربیت معلم هستند، باید برنامه بلندمدت و میان‌مدت را مدنظر می‌گرفتند و در اثر این بی‌برنامگی کمبود نیرو سال به سال بیشتر شده و امروز به شکل یک معضل لاینحل درآمده است. روزگذشته معاون آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه از سه هفته قبل براساس پروژه مهر ارزیابی استان‌ها آغاز شد، گفت: «سامانه نظارتی طراحی کرده‌ایم که به صورت آنلاین اتفاقات مربوط به بازگشایی مدارس در آن رصد می‌شوند.»

معمای «محل معین»

علیرضا کمرئی درباره اینکه آیا مهر امسال کلاسی بدون معلم می‌ماند یا خیر گفت: هدف‌گذاری و آینده‌نگری ما ایجاب می‌کند برنامه‌ریزی‌ها را به گونه‌ای انجام دهیم تا ان‌شاءالله کلاسی بدون معلم نماند. به صورت کلی آموزش و پرورش نسبت به کلیت تأمین نیروی انسانی مصمم است و فکر می‌کنیم با توجه به میزان بازنشستگی امسال، مرکز نیروی انسانی به گونه‌ای پیش‌بینی کرده که از محل‌های معینی نیرو‌ها تأمین شوند تا مدارس بدون معلم نمانند.» این مقام آموزش‌و‌پرورش گفت: «متأسفانه اکنون فاصله زیادی بین حجم بالای بازنشستگی و میزان ورودی‌ها داریم که توسط معاونت توسعه مدیریت اعلام شده است؛ بنابراین پیش‌بینی کردیم که نیرو‌ها از محل‌های معینی تأمین شوند.» ضمن اینکه این جابه‌جایی معلمان بدون آموزش آن‌ها رخ می‌دهد. وی در مورد اینکه این محل معین کجاست توضیحی نداده، اما احتمالاً منظور‌ش طرح خرید خدمت، طرح معلمان تمام‌وقت و طرح استمرار بازنشستگان است که تاکنون فقط به مشکلات این حوزه اضافه کرده است.

استخدام ممنوع

آموزش و پرورش ایران در حالی با کمبود معلم مواجه است که برخی معلمان حق‌التدریس یا دانشجو – معلمان دانشگاه فرهنگیان استخدام نمی‌شوند. بسیاری از افرادی که در آزمون استخدامی سال ۹۷ آموزش و پرورش نمره بالایی گرفته‌اند، در مصاحبه رد شده‌اند. آموزش و پرورش سال‌هاست به جای استخدام معلمان جدید، سعی می‌کند نیرو‌های شاغل یا بازنشسته خود را به عنوان معلم حق‌التدریس استفاده کند تا بار مالی بیشتری بر دولت تحمیل نشود.

تغییرات بدون برنامه

تغییرات سیستم آموزشی که در سال‌های اخیر رخ داده هم به کمبود معلم دامن زده است. به عنوان نمونه، هنرستان‌های ایران تا پیش از تبدیل سیستم آموزشی به ۳- ۳- ۶، تنها ۱۱ کلاس داشتند و کلاس دوازدهم در حالی به دوره آموزشی هنرستان‌ها افزوده شد که هیچ برنامه‌ای برای تأمین نیروی انسانی در نظر گرفته نشد.

باید ۳۵واحد درسی کلاس دوازدهم را در تعداد هنرستان‌ها ضرب کرد تا به کمبود معلمی که نتیجه سیستم آموزشی جدید است، پی برد.

کمبود یکصد هزار معلم برای سال آتی

مشکل دیگر این است که تربیت معلمان دروس مختلف براساس نیاز صورت نگرفته است. بنابه گفته محمدرضا زاهدی رئیس کمیسیون آموزش مجلس، برای سال آتی نیاز به یکصدهزار معلم در همه مقاطع داریم. حال آنکه مدتی در رشته ریاضی معلم زیاد تربیت کرده‌اند؛ در حالی که رشته ریاضی نسبت به رشته‌های تجربی و علوم انسانی دانشجویان کمتری دارد. حالا آموزش و پرورش در رشته ریاضی با مازاد نیروی معلم مرد و زن روبه روست و در رشته‌های علوم انسانی از جمله دروس ادبیات، تاریخ و جغرافیا با کمبود نیرو مواجه است. با این همه، به دلیل موقعیت اجتماعی که معلمی دارد، این شغل همیشه پرطرفدار است و تجربه نشان داده که معلمان در آستانه سال تحصیلی جدید به ادامه کار ترغیب می‌شوند. باید دید که آیا امسال هم آموزش و پرورش می‌تواند با استفاده از شگرد قدیمی خود معلمان را به کلاس‌ها بکشاند یا بحران کمبود معلم گریبانگیر این نهاد می‌شود.