آموزش از راه دور، نظام آموزشی نوپایی است که نخستین باردر سال 1350 به صورت مکاتبه‌ای در روسیه و پس از آن در آلمان و سوئد ارائه شد اما به دلیل ضعف‌هایی که آن زمان وجود داشت معلق ماند تا در نیمه دوم قرن بیستم به شکل قابل قبولی جز یکی از اساسی‌ترین شیوه‌های نظام آموزشی کشورهای توسعه یافته عنوان شد.

از مزایای این سیستم می‌توان به کارآمد و انتقال سریع مباحث آموزشی، انعطاف‌پذیری، به روز بودن محتوا، افزایش همکاری و همیاری میان دانشجویان، صرفه‌جویی در هزینه‌ها، امکان دسترسی آسان، افزایش قدرت حرکت دانش آموزان و دانشجویان و متنوع و سرگرم کننده بودن آن اشاره کرد. اما ناگفته نماند این سیستم مانند هر ابزار تکنولوژی دیگر در کنار فوایدی که دارد یکسری معایب مانند وابستگی بیش از اندازه به تکنولوژی، عدم سازماندهی دقیق و انگیزشی، ایزوله شدن دانش آموزان، کافی نبودن بازخوردها و غیره را به همراه خود می‌آورد.

در کشور حدود 20 سالی است که به صورت اسمی از نظام آموزشی از راه دور برخورداریم ولی در عمل دیده می‌شود ضعف‌ها و زیرساخت‌های ما به حدی نامتناسب و ناکافی است که عملا نمی‌توانیم روی این روش آموزشی حساب باز کنیم.

برای انجام این کار در ابتدا نیازمند زیرساخت‌هایی هستیم که بتوانیم براساس آن مدارس، خانواده‌ها و معلمان خود را به لحاظ ابزاری، تکنیکی و فرهنگی آماده کنیم. این درحالی است که متاسفانه مسئولان به صورت هیجانی و شعارگونه و بدون درنظرگرفتن ابزارهای لازم افراد را تشویق به یادگیری دروس به این سبک می‌کنند و در عمل مشاهده می‌شود با این روش هم سطح آموزشی کشور تنزل پیدا کرده و هم باعث حیف و میل شدن هزینه‌ها می‌شویم.

در این راستا با یک فعال و کارشناس آموزش و پرورش به گفت‌وگو نشستیم که در ادامه می‌خوانید:

استاندارد لازم برای آموزش از راه دور را نداریم

محمد داوری با بیان اینکه در کشور استاندارهای لازم را برای آموزش از راه دور نداریم، اظهار کرد: عملی کردن این خواسته نیازمند تدوین برنامه‌ای تدوین شده بر اساس کمی‌ها و کاستی‌هایمان در این زمینه است و سپس صرف بودجه بالا برای تجهیز مدارس، معلمان و دانش آموزان هستیم.

وی ادامه داد: وقتی سخن از آموزش از راه دور به ویژه در مناطق محروم می‌شود باید توجه داشت که چه کسی ابزارها و تجهیزات الکترونیکی را برای این افراد که از وضعیت مالی حداقلی برخوردارند، تامین می‌کند.

بودجه، تکنیک و فرهنگ، 3 زیرساخت مهم در آموزش از راه دور

داوری سخن اخیر وزیر ارتباطات در راستای تجهیز مدارس به آموزش الکترونیک را تنها مختص به تامین خطوط اینترنتی لازم دانست و عنوان کرد: آموزش در روستاهای محروم تنها با تجهیز اینترنت شدنی نیست بلکه نیازمند کمک‌های مالی برای تهیه ابزارهای الکترونیکی به اهالی روستا، ایجاد فرهنگ‌سازی، آموزش استفاده به دانش آموزان و معلمان هستیم.

وی تاکید کرد: آموزش از راه دور به معنای استفاده از تکنولوژی است و لازمه آن استفاده از ابزارهای سخت افزاری و نرم افزاری است. بعلاوه باید به لحاظ فرهنگی دانش آموزان و خانواده‌ها را آماده کرده باشیم و سپس نیروهای ما به نحوی باشد که بتوانند به این روش به افراد در بالاترین سطح آموزشی علم را منتقل کنند؛ متاسفانه دیده می‌شود که هیچ‌کدام از این موارد در کشور ما وجود ندارد. در حالی که در کشورهای توسعه یافته اکنون این شیوه آموزشی جزو بهترین روش‌هاست.

این کارشناس با اشاره به اینکه ما نمی‌توانیم این شکل آموزشی را گسترش دهیم در حالی‌که زیرساخت‌های کافی را مهیا نکرده‌ایم، ادامه داد: با این اوصاف سخن از این شیوه آموزشی، تا زمان حل نشدن موارد عنوان شده، در حد شعار باقی خواهد ماند.

وی در پایان خاطرنشان کرد: در ابتدا لازم است تا مسئولان، الگویی از این شیوه آموزشی را در سطح کوچک منطقه‌ای اجرایی کرده و سپس در سطح کلان تعمیم دهند.