دانش‌ آموزانی که مرگ را بر درس ترجیح دادند

دریافت از لیلا سعادت 

 یک دانش‌آموز شیرازی به دلیل داشتن موبایل

و اخراج از مدرسه دست به خودکشی زد

 قرار است نمایندگان کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی، ماجرای خودکشی پسر 14 ساله شیرازی را بررسی کنند.

اعضای کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی امروز قرار است درباره موضوعی حرف بزنند که از جنس موضوعات معمول و همیشگی که در این کمیسیون مطرح می‌شود نیست. این بار موضوعی که قرار است مورد بحث و بررسی قرار بگیرد، پیگیری خبر دلخراشی است که خودش را از صفحات حوادث به آنجا کشانده است؛ این که یک دانش‌آموز شیرازی به دلیل داشتن موبایل و اخراج از مدرسه دست به خودکشی زده است.

هنوز ابعاد بیشتری از این قضیه روشن نیست و تنها گفته شده دانش‌آموز شیرازی بعد از آن که به دلیل داشتن موبایل اجازه ورود به مدرسه را پیدا نمی‌کند، دست به خودکشی می‌زند. هرچند باید برای بیان علت دقیق این اقدام بررسی‌های بیشتری صورت بگیرد و جزییات بیشتری به دست بیاید تا ابعاد تاریک آن هم مشخص شود؛ اما چیزی که روشن است این است که خودکشی دانش‌آموز شیرازی، تنها مورد از این اتفاقات نیست.

در شرایطی که اخبار مربوط به آسیب‌های اجتماعی و از جمله خودکشی چندان منتشر نمی‌شوند و با در نظر گرفتن موارد زیادی از این اتفاق‌ها آن هم در حیطه دانش‌آموزی و دانشجویی که رسانه‌ای نمی‌شوند، هنگامی که همان معدود خبرهای منتشر شده مربوط به خودکشی دانش‌آموزان هم مانند سایر اتفاق‌هایی چون اعتیاد دانش‌آموزان، تعداد بازماندگان از تحصیل، تنبیه در مدارس و … کتمان شده و به جای پیدا کردن راهی برای حل این مشکلات، فقط صورت مساله پاک می‌شود، طبیعی است که جایی برای بررسی، علت‌شناسی و پیشگیری باقی نماند.

مجلس پیگیری می‌کند

 اما اینطور که نمایندگان مجلس خبر داده‌اند، این بار قرار است اعضای کمیسیون آموزش مجلس ابعاد این قضیه را بررسی کنند. عطاءالله سلطانی با اشاره به این که اخبار منتشر شده حکایت از خودکشی یک نوجوان محصل در شیراز دارد و ما هنوز دلیل و علت خودکشی را نمی‌دانیم، اعلام کرده یکی از اعضای کمیسیون آموزش مامور رسیدگی به علت خودکشی این دانش‌آموز شده است.

سلطانی همچنین با بیان این که ظاهرا این دانش‌آموز به دلیل داشتن موبایل از مدرسه اخراج شده و دست به خودکشی زده، گفته است: نباید هیچ دانش‌آموزی به دلیل داشتن موبایل از مدرسه اخراج شود. اگر دانش‌آموز موبایل دارد باید به پدر و مادر او از سوی مدیر مدرسه تذکر داده شود و قانون اجازه اخراج دانش‌آموز را نمی‌دهد.

این عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس معتقد است وزارت آموزش‌و‌پرورش باید در جهت اصلاح آیین‌نامه‌ها برنامه‌ریزی کند. او می‌گوید که هم‌اکنون تمهیداتی برای تنبیه شدید دانش‌آموزان اندیشیده نشده است در حالی که متخلفان باید بر اساس قانون مجازات شوند.

به عقیده این عضو کمیسیون آموزش مجلس، آیین‌نامه کنونی انضباطی دانش‌آموزان وزارت آموزش‌و‌پرورش بسیار قدیمی است و همین موضوع باعث می‌شود سلایق فردی معلمان و مسئولان بر قوانین و آیین‌نامه‌ها تأثیر شدیدی داشته باشد.

آموزش و پرورش: پیگیری و برخورد می‌کنیم

معاون آموزش متوسطه آموزش و پرورش هم درباره خودکشی این نوجوان به دلیل اخراج از مدرسه اظهار تاسف کرده و خبر داده که فورا دستور پیگیری این مسئله را می‌دهند و با مدرسه و مدیر متخلف برخورد می‌شود.

او با بیان این که اخراج تنبیه سختی است که طی فرایند طولانی اجرا می‌شود، می‌گوید که هیچ مدرسه‌ای حق اخراج را ندارد بلکه حق جابه‌جایی دانش‌آموز به مدرسه دیگر را دارد که آن هم طی فرایندی با تصمیم شورای مدرسه و شورای منطقه‌ای امکان‌پذیر است.

زرافشان اخراج دانش آموزان را همانند حکم اعدام دانسته که برای هر تخلفی حکم اعدام صادر نمی‌شود بلکه بر اساس ضرورت این حکم را می‌دهند.

نوشدارویی بعد از مرگ سهراب؟

نمایندگان مجلس و مسئولان وزارت آموزش و پرورش در شرایطی از رسیدگی به این مساله خبر می‌دهند که سال‌هاست درباره بعضی قوانین قدیمی یا با اجراهای سلیقه‌ای در مدارس، تنبیه‌های فیزیکی، آزارهای روانی و برخوردهای ناشایست در بعضی از مدارس با دانش‌آموزان هشدار داده می‌شود و حتی کار به مرگ چند دانش‌آموز بر اثر تنبیه بدنی در مدارس هم کشیده شد اما این موارد جزو استثناها شمرده شده و برخورد قاطعانه‌ و پیشگیرانه‌ای صورت نگرفت.

حالا این بار که این موضوع کمی بیشتر جدی گرفته شده و مجلسی‌ها و مسئولان آموزش و پرورش وعده رسیدگی به خودکشی این دانش‌آموز را داده‌اند، باید دید پیگیری‌ها در چه سطحی انجام می‌شود، به مقصر شمردن یک یا چند نفر بسنده می‌شود یا اقدامی جدی‌ برای پیشگیری از بروز چنین اتفاقاتی در آینده انجام می‌شود.

این درست است که هر کاری هم که انجام بگیرد و هر حرفی هم که زده شود، دانش‌آموز شیرازی و دانش‌آموزان دیگری که به دلایل مختلف دست به خودکشی زدند، به این دنیا برنمی‌گردند و جایشان برای همیشه پشت نیمکت‌های کلاس درسشان خالی است؛ اما شاید بتوان امید داشت با شنیده شدن این هشدارها و زنگ خطرها، فکری برای بهبود سیستم آموزشی در مدارس کشورمان شود، نحوه برخورد با دانش‌آموزان به معلمان و مسئولان مدارس کشور آموزش داده شود و همچنین در کنار اطلاعات ریز و درشتی که در کتاب‌های درسی جا گرفته‌اند، مهارت‌های زندگی و نحوه مواجهه با مشکلات هم به دانش‌آموزان یاد داده شود تا دیگر نخوانیم و نشنویم که کودکی، نوجوانی، دانش‌آموزی، دست به کاری زده که دیگر همیشه غایب باشد.

جدول زیر چند نمونه از خودکشی‌های دانش‌آموزی در ایران است که در رسانه‌ها منتشر شده:

 

تاریخ

 

شهر

 

شرح اتفاق

 

واکنش‌های صورت‌گرفته

اردیبهشت 1385

تهران

یک دختر دانش‌آموز که در کلاس اول راهنمایی درس می‌خواند، به دلیل تنبیه بدنی توسط مدیر مدرسه، در برابر چشمان همکلاسی‌هایش با خوردن مقدار زیادی قرص اقدام به خودکشی کرد که با رساندنش به بیمارستان مانع مرگ او شدند.

روابط عمومی سازمان آموزش و پرورش شهرستان‌های استان تهران درخصوص اقدام به خودکشی دانش‌آموز تهرانی اعلام کرد: پیرو بررسی‌های به عمل آمده از مسئولان حراست و اداره آموزش و پرورش شهرری و مدیران و معلمان مدرسه راهنمایی مربوطه، دانش‌آموز مورد نظر به هیچ‌وجه تنبیه بدنی نشده است و این موضوع قویا تکذیب می‌شود.

فروردین 1387

اصفهان

ساناز دختر 19ساله تیزهوش اصفهانی پس از این که در کنکور آزمایشی یک موسسه آموزشی رتبه خوبی را کسب نکرد، ابتدا به گفت‌وگو با مشاور تحصیلی خود پرداخت و سپس به پشت بام یک ساختمان شش طبقه رفت و با پرت کردن خود از آنجا به زندگی‌اش پایان داد.

———-

فروردین 1391

تهران

مرگ مشکوک پسر ۱۱ ساله‌ای به ماموران کلانتری شهرک ولیعصر گزارش شد. ماموران پس از حضور در محل با جسد پسربچه‌ای روبه‌رو شدند که آثار کبودی روی گردنش مشاهده می‌شد. بعد از آن، یک نامه در کنار او پیدا شد که این دانش‌آموز در آن نوشته بود با توجه به سختی درس‌هایش و فشار خودکشی کرده است.

—————————

مهر 1391

شهر کبودرآهنگ استان همدان

دانش‌آموز 17 ساله‌ای به نام سالار و دوستش به دلیل آنچه شیطنت و آزار شاگردان مدرسه راهنمایی همجوار گفته شده، به اخراج تهدید شدند. سالار در مدرسه نبوده اما دوست سالار خبر را به گوش سالار می‌رسد و او به دلیل ترس از خانواده و اخراج خودکشی می‌کند.

ابراهیم سحرخیز، معاون آموزش متوسطه وزیر آموزش‌و‌پرورش با بیان این که این موضوع باید بررسی شود، گفت: مدیر مدرسه یک حرفی از دهنش پریده همانند پدر و مادری که گاهی اوقات این اتفاق درمورد آن‌ها هم می‌افتد؛ اما به طور حتم بدانید علت‌های دیگری مانند مشکلات و گرفتاری‌های خانوادگی در این زمینه نقش داشته‌اند و این طور نبوده که دانش‌آموز صرفا تحت تاثیر یک جمله مدیر خود را حلق‌آویز کند زیرا این اصلا منطقی نیست. او گفت که تنبیه در مدارس وجود ندارد و اینطور برخوردها منسوخ شده است.

در عین حال، نمایندگان مجلس در واکنش به این خبر خواستار تغییرات در آئین‌نامه آموزش مدارس شدند. نماینده مردم رزن در مجلس شورای اسلامی گفت: این اتفاق زنگ خطری برای حوزه آموزش کشور به شمار می‌رود؛ از این‌رو وزارت آموزش ‌و ‌پرورش باید در جهت اصلاح این آئین‌نامه برنامه‌ریزی کند.

آذر

1392

شیراز

پسر ۱۴ ساله‌ای در شیراز پس از اخراج از مدرسه به دلیل همراه داشتن تلفن همراه خود را حلق‌آویز کرد. گفته می‌شود او یک روز بعد از اخراج به همراه پدرش به مدرسه رفته اما مدیر مدرسه از پذیرش او امتناع کرده و روز دوم که خودش به تنهایی به مدرسه رفته مسئولان مدرسه او را نپذیرفتند.

اعضای کمیسیون آموزش مجلس اعلام کردند این موضوع را بررسی می‌کنند.

جدول زیر نشان‌دهنده چند نمونه از خودکشی‌های دانش‌آموزی در کشورهای دیگر است:

تاریخ

 

کشور

 

شرح اتفاق

 

واکنش‌های صورت‌گرفته

اردیبهشت 1391

چین

مسئولان مدرسه «یینگ یینگ» مقرراتی را وضع کردند که طبق آن دانش‌آموزان دختر موظف بودند موهایشان را کوتاه نگه دارند. پس از آن دختر 14 ساله‌ای با پرتاب ‌کردن خودش از بالای ساختمان خودکشی کرد.

مادر این دختر مسئولان مدرسه را در مرگ دخترش مقصر دانسته و به دنبال وقوع این حادثه، تعدادی از کارشناسان مسائل جوانان در چین اعلام کردند مدارس باید به دنبال برنامه‌هایی باشند تا انعطاف‌پذیری دانش‌آموزان را در برابر مشکلات و مسائلی که مطابق خواسته‌هایشان نیست، افزایش دهند.

خرداد 1391

نپال

سه دانش آموز با مصرف سم دست به خودکشی زدند که پس از انتقال به بیمارستان جانشان را از دست دادند. همچنین سه دانش‌آموز دختر دیگر پس از انتشار نتایج این آزمون و عدم قبولی با استفاده از طناب دار خودکشی کردند.

به سخت بودن این آزمون اعتراض شد. این آزمون به دروازه آهنین شهرت دارد و درصد بالایی از دانش‌آموزان توانایی قبولی در آن را ندارند.

آبان 1391

کانادا

یک دختر دانش‌آموز 15 ساله به دلیل انتشار تصاویر برهنه‌اش در اینترنت خودکشی کرد.

نامه خداحافظی او در یک کلیپ ویدیویی در اینترنت به نمایش گذاشته شد. رئیس دولت استان بریتیش کلمبیا در کانادا، در حمایت از نظر خانواده این کودک قربانی برای انتشار نامه خداحافظی او گفت: نکته خوب در این میان و سهیم کردن همه در دیدن این ویدیو این است که کودکان می‌توانند چگونگی قربانی شدن را ببینند.

دی 1391

ژاپن

یک دانش‌آموز ژاپنی بسکتبالیست خودکشی کرد. او یادداشتی قبل از خودکشی‌اش نوشته و گفته بود که مربی بسکتبال مدرسه‌اش بارها او را تنبیه بدنی کرده است.

این اتفاق، بازتاب زیادی در شهر داشت. شهردار اوزاکا از خودکشی این دانش‌آموز ابراز تاسف کرد و گفت تحقیقات دقیقی در این خصوص صورت خواهد گرفت.

آبان 1392

چین

یک معلم ابتدایی در چین برای تنبیه دانش‌آموزانش به دلیل صحبت کردن در کلاس درس آنها را وادار به نوشتن۱۰۰۰ بار عذرخواهی از معلم به عنوان تنبیه و جریمه کرده بود. هنگامی که پسر دانش‌آموز از این کار پیروی نکرد، معلم به او گفت خودش را از پنجره به بیرون پرتاپ کند و او این بار درخواست معلم را اجابت کرد و خودش را از پنجره به بیرون پرتاب کرد.

والدین کودک ۱۰ ساله و عده دیگری با نصب بنر در خارج از مدرسه خواستار اخراج این معلم زن چینی شدند.

 خبر آنلاین 20 آذر 92