کولبران قربانی وعده های بی سرانجام/مقصران ماجرا مدعی شدند

کولبری در کردستان داستانی تازه و نو نیست، بلکه از سالهای بسیار دور گذشته و در عنوان‌های مختلف این معضل در مرزهای کردستان و البته شماری دیگر از استان‌های مرزی کشور وجود داشته و متأسفانه علیرغم اینکه وعده‌های مختلفی در این راستا داده شده است، همچنان کولبران قربانی اصلی این تصمیمات غیرقابل اجرا و وعده‌های بی سرانجام می‌شوند.

مرگ دو برادر کولبر ساکن روستای نی از توابع شهرستان مریوان باعث شد تا بار دیگر ماجرای کولبری در کردستان و دیگر استان‌های غربی و حتی شرقی در صدر اخبار کشور قرار گرفت و البته در این میان افرادی مدعی و منتقد این وضعیت شده‌اند که خود باید در مقابل افکار عموم پاسخگوی عملکرد خود باشند.

استان کردستان دارای بیش از ۲۲۰ کیلومتر مرز مشترک با عراق است و این مرز می‌تواند یک ظرفیت بسیار خوب در راستای توسعه مبادلات مرزی باشد.

مرز مشترک استان کردستان با عراق علیرغم وجود مرز ترانزیتی باشماق مریوان و دو بازارچه مرزی سیق سقز و سیرانبند بانه، متأسفانه به غیر از کولبری و وقوع حوادث تلخ و دلخراش عایدی دیگری برای مردم این منطقه نداشته و ندارد.

بازی با طرح ساماندهی مرزهای کشور

داستان ساماندهی مرز در کردستان و دیگر نقاط کشور قبل از دولت روحانی مطرح و اقدامات اولیه در راستای عملیاتی کردن این مهم اجرا شد اما با روی کار آمدن دولت روحانی، طرح قبلی بایگانی شده و این بار داستان ساماندهی مبادلات مرزی در سراسر کشور به ویژه استان کردستان مطرح شد.

در حال حاضر نه‌تنها نزدیک به جمعیت ۵۰۰ هزارنفری ساکن در شهرستان‌های مرزی مریوان، سروآباد، سقز و بانه بلکه جوانان بیکار از سایر شهرستان‌های استان کردستان نیز راهی مناطق مرزی شده و با کولبری امرارمعاش می‌کنند.

بیکاری و نبود بستر مناسب برای اشتغال در مناطق مرزنشین به‌ویژه در غرب کشور در طول یک دهه اخیر موجب رشد فزاینده تعداد کولبران شده است. انسان‌هایی که درد روزگار و نبود درآمد مناسب آن‌ها را به این مسیر که آخرین نور امید آن‌ها برای کسب روزی برای خانواده‌هایشان محسوب می‌شود، کشانده است.

دولت روحانی از زمان روی کار آمدن با ارائه وعده‌های عملیاتی نشده در زمینه ساماندهی کولبری بخش زیادی از رأی مردم این مناطق را به سبد خود ریخت ولی امروز بعد از گذشت بیش از شش سال هنوز خبری از تحقق این وعده‌ها برای ساماندهی این معضل در استان کردستان در میان نیست.

طی سال‌های اخیر طرح‌های متعددی به‌صورت آزمایشی در خصوص ساماندهی کولبران در استان از انسداد کامل مرزها تا تبدیل کولبری به پیله‌وری ارائه شد ولی هیچ‌کدام از این اقدامات به نتیجه نرسید و امروز همچنان کولبری به‌عنوان یک مشکل و معضل جدی در این خطه از کشور همچنان ادامه دارد.

طرح ساماندهی مرزها به خوبی اجرا نشد

شهریار حیدری مدیر کل امور مرزی وزارت کشور در آخرین اظهار نظر خود با انتقاد از طرح معابر کوله بری، می‌گوید: در گذشته دستور العملی بود که در چارچوب آن این دستور العمل تحت عنوان کوله‌بری در مرزهای سیستان و بلوچستان، کرمانشاه، کردستان و آذربایجان غربی انجام می‌گرفت.

وی بیان کرد: این دستور العمل به خاطر مشکلاتی که داشت به خوبی اجرا نشد و باعث گرفتاری برای مردم مرزنشین شد.

وی عنوان کرد: هدف دستورالعمل تقویت معیشت مردم مرزنشین بود، اما عملاً ما هیچ تقویتی در معیشت مردم ندیدیم و آن به خاطر مشکلاتی بود که این دستورالعمل در گذشته داشته است.

دبیر ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز استان کردستان در گفتگو با خبرنگار مهر در خصوص کمک‌های دولت به کولبران گفت: کمک‌های دولت به کولبران به چند مورد خلاصه نمی‌شود اما می‌توان به اقدامات شاخص این حوزه اشاره کرد. با توجه به اینکه سال گذشته بازارچه‌های مرزی استان به خاطر بعضی تغییر و تحولات بسته شد، دولت برای کمک به معیشت مرزنشینان طرح‌هایی را مطرح کرد که ورود ۱۰۰ نوع کالا از ۱۳۳۹ کالایی که پیش‌ازاین از طریق مرزها وارد کشور می‌شد را آزاد کرد.

علی خداویسی به دیگر اقدامات صورت گرفته در راستای کمک به افراد مرزنشین اشاره کرد و افزود: اقدام دوم فروش سوخت نفت و گاز به مرزنشینان و واریز سود حاصل از فروش این سوخت به‌حساب مرزنشینان بود که این مهم از سال ۹۵ اجرایی شد.

دبیر ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز استان کردستان در خصوص بحث تسهیلاتی که قرار بود برای کولبران در نظر گرفته شد، اظهار داشت: متأسفانه در اجرای این طرح برخی دستگاه‌های اجرایی کم‌کاری کردند اما برای اجرایی شدن آن در سال ۹۸ از سوی مجلس پیگیری‌های لازم صورت گرفته و بودجه‌ای برای اجرای این طرح نیاز بود که در لایحه بودجه سال ۹۸ این بودجه پیش‌بینی شد، اما همچنان برخی دستگاه‌ها اجرای طرح را نگه‌داشته‌اند تا با برنامه‌ریزی منسجم‌تری این طرح را اجرایی کنند.

وعده ربیعی در خصوص بیمه کولبران بایگانی شد

همزمان باوعده های مسئولان استانی، علی ربیعی که امروز سکان دار تریبون اطلاع رسانی دولت تدبیر و امید است، در زمان وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و در یک برنامه کاملاً تبلیغاتی وعده بیمه کردن کولبران را مطرح کرد و حتی برای این داستان هم مراسم افتتاحیه و آغازین پر حرف و حدیثی در سنندج تدارک دید.

از زمان وعده ربیعی سه سال می‌گذرد و در حالی که وی دیگر وزیر نیست ولی هیچ خبری از عملیاتی کردن این وعده وی در میان نیست.

البته وعده‌ها برای ساماندهی این وضعیت فقط به استاندار و وزیر خلاصه نشد و جهانگیری معاون اول دولت تدبیر و امید هم در تیرماه سال ۹۶ و در جریان دیدار با مجمع نمایندگان کردستان در مجلس شورای اسلامی هم وعده‌های در خصوص داستان کولبری را مطرح کرد.

چاره اندیشی بی نتیجه جهانگیری

معاون اول روحانی در این نشست ضمن تشکر از مشارکت همه‌جانبه و اعتماد بالای استان کردستان به روحانی برای ادامه مسیر، گفت: امیدوارم مسائل این استان نظیر ایجاد راه‌های روستایی و توسعه صنعتی و کشاورزی در چارچوب اجرای سند توسعه کردستان هرچه سریع‌تر مرتفع شود.

وی سپس به موضوع کولبری در استان اشاره کرد و با ابراز تأسف از رواج این شغل طاقت فرسا به دلیل مشکلات معیشتی، اظهار داشت: دیدن تصاویر مردم منطقه که برای امرار معاش از طریق کولبری بارهای سنگین و حجیمی را بردوش حمل می‌کنند دردآور است و باید برای کمک به آنها چاره‌ای اندیشیده شود.

جهانگیری با تاکید بر اینکه استاندار و نمایندگان مجلس باید برای ساماندهی و حل‌و فصل این موضوع طرح‌هایی نظیر ایجاد بازارچه‌های مرزی ارائه کنند، گفت: دولت برای حل این مساله از ایده‌ها و طرح‌های جایگزین و حتی کمک مادی به منظور برطرف کردن نیازهای این قشر از جامعه حمایت می‌کند تا کولبری به عنوان یک شغل از حیات اجتماعی کردستان رخت بربندد.

وعده‌های معاون اول روحانی بی نتیجه ماند

وعده جهانگیری تنها در این دیدار خلاصه نشد ولی در نشست‌های متعدد دیگری هم در خصوص داستان کولبری در کردستان و سایر استان‌های غربی کشور مطالبی را بیان کرد که این موارد هم در حد حرف باقی ماند.

معاون اول روحانی در آذرماه سال ۹۷ هم در سفر به کرمانشاه بار دیگر به موضوع کولبری اشاره کرد و از کولبری به عنوان حمل یک بار سنگین توسط یک انسان یاد کرد و با بیان اینکه کولبری کاری سخت و طاقت فرساست که مورد تأیید ما نیست، افزود: دولت برای حفظ کرامت مرزنشینان برنامه‌های خوبی دارد تا درآمد مناسبی برای مردم مناطق مرزی ایجاد شود.

بازار وعده‌های ریز و درشت داغ بوده و هست و البته در میان، دود این بی تفاوتی‌ها و عملی نکردن وعده‌ها تنها به چشم مردم ساکن در مناطق مرزی کردستان می‌رود که باید هر چند مدت یک بار و بر اساس حوادث مختلف جان یکی از عزیزانشان را از دست بدهند.

مدیران دیروز و مقصران وضعیت فعلی کشور، امروز در مقام مدعی قرار گرفته‌اند

نکته دردناک‌تر از این موضوع، به اظهار نظرهای بر می‌گردد که از سوی مسئولان دیروز کشور مطرح می‌شود. آقایی که چهار سال استاندار کردستان بود و چهار سال هم سخنگوی دولت و عملکردش نه تنها در حوزه کولبری، که در دیگر بخش‌ها نیز قابل ارزیابی نیست امروز در جایگاه یک مدعی قرار گرفته و به دولت احمدی نژاد می تازد که مرگ دو جوان روستای نی نتیجه عملکرد وی است.

دیگری که تا دیروز با انگشت پیروزی شعار تا ۱۴۰۰ با روحانی را با شور شعف خاصی سر می‌داد امروز ناله سر می‌دهد و در فضای مجازی واویلا می‌کند که مرگ این دو جوان نتیجه بی تفاوتی‌ها به کردستان است.

حامیان و همراهان دولت که از رأی ۷۲ درصدی کردستانی‌ها به ویژه شهرستان مریوان، به روحانی سرمست شده و به جایگاه و مقامی دست پیدا کرده‌اند، تنها پاسخگویشان به این موضوع منتشر کردن یک عکس در اینستاگرام و یک اظهار تأسف آن هم به صورت مجازی است.

البته در این میان ضد انقلاب هم فرصت را غنیمت شمرده و با بسیج کردن تمامی ظرفیت‌های خود به نظام و انقلاب می تازد و با این بهانه به دنبال واگرایی قومی و مذهبی در کردستان است و البته مدیرانی که باید پاسخگوی عملکرد خود باشند، هم ساکت و آرام به صندلی خود تکیه زده و مرجعی هم برای بازخواست آنها نیست.

کولبری در کردستان و سایر استان‌های کشور همچنان قربانی می‌گیرد و متأسفانه در این میان هم مسئولان همچنان بی تفاوت از کنار موضوع می‌گذرند و البته با توجه به فضای عمومی حاکم بر کشور نمی‌توان به این زودهایی چشم انتظار اقدامی و حرکتی بود.