تاثیر حذف “انتگرال” بر یادگیری درس فیزیک در دانشگاه

دکتر داریوش کیانی در گفت‌وگو با ایسنا با بیان این که «ماحصل بسیاری از قسمت‌های حساب و دیفرانسیل که در مدارس به دانش‌آموزان تدریس می‌شود، درک مقدماتی انتگرال است»، اظهار کرد: حذف انتگرال مانند این است که درختی را کاشته‌ایم، با زحمت آن را به ثمر رسانده‌ایم و حالا آن را رها کرده و از ثمره آن هیچ بهره‌ای نمی‌بریم. این مشابه تصمیمی است که در این مورد اتخاذ شده است.

استاد ریاضی دانشگاه صنعتی امیرکبیر ادامه داد: ممکن است پاسخ برخی از مسئولان آموزش و پرورش این باشد که «مگر ما دانش‌آموزان را لزوما برای ورود به دانشگاه تعلیم می‌دهیم؟» پاسخ این است که اتفاقا ما همچنین نگران افرادی هستیم که وارد دانشگاه نمی‌شوند، به عنوان یک مثال ساده، وقتی شخصی به عنوان یک تکنسین ساده حتی با مدرک دیپلم وارد شرکتی می‌شود و می‌خواهد مساحت یا حجم یک شی را حساب کند، اگر این شی شکل روتین اشیای هندسی را نداشته باشد که غالبا نیز چنین است، این انتگرال است که به او در این راستا کمک می‌کند.

وی افزود: توصیه من این است که حتی در مدارس فنی و حرفه‌ای هم باید طوری مباحث ریاضیات تدوین شود که به انتگرال ختم شود. ما به خوبی می‌دانیم که غالب دانش‌آموزانی که در رشته ریاضی-فیزیک درس می‌خوانند، قرار نیست به دیپلم اکتفا کنند.

کیانی با بیان این‌که «غالب کسانی که رشته ریاضی را در دبیرستان انتخاب می‌کنند، به دنبال این هستند که تحصیلشان را در مدارج بالاتر دنبال کنند»، افزود: این برای من جای تعجب دارد که با این تفاسیر چه طور داریم فرصت فهم مقدمات انتگرال را از آنان سلب می‌کنیم. این دانش‌آموزان وارد دانشگاه می‌شوند و دچار هجمه‌ای از ندانستن‌ها می‌شوند، در حالی که می‌توان ادبیات ساده‌ انتگرال را به آنها آموخت.

عضو هیئت‌علمی دانشکده ریاضی و علوم کامپیوتر دانشگاه صنعتی امیرکبیر درباره مشکلاتی که حذف انتگرال از دوره‌ پیش از دانشگاه ایجاد کرده است، گفت: دانشجویانی که به تازگی وارد دانشگاه می‌شوند، “حد”، “پیوستگی” و “مشتق” را به صورت کامل در دبیرستان نمی‌خوانند، در نتیجه ما مجبوریم ابتدا این بخش‌ها را به دانشجویان آموزش داده و سپس انتگرال را تدریس کنیم. اما مشکلی که پیش می‌آید، این است که وقتی دانشجو “انتگرال” را حتی در سطح مقدماتی نیاموخته، در درس “فیزیک ۱” و به تبع آن، در دروس دیگر مشکل پیدا می‌کند. همچنین، نمی‌توان انتظار داشت که این درس‌ها دیرتر به دانشجویان ارائه شود، چرا که به این ترتیب، دانشجویان حداقل یک ترم به دلیل چنین تصمیمی عقب می‌افتند، در حالی که یک یا دو هفته زمان برای تدریس انتگرال در دبیرستان کافی است.

وی در پاسخ به سوالی درباره تجربه خود از تدریس انتگرال به دانشجویانی که برای اولین بار با این مفهوم آشنا می‌شدند، گفت: دانشجویان ورودی که در ترم پاییز ۹۸ درس “ریاضی عمومی ۱” را گذراندند، دچار سردرگمی خاصی بودند، زیرا همان‌طور که قبلا اشاره کردم، این دانشجویان در اوایل درس “فیزیک ۱” به انتگرال نیاز داشتند، در حالی که متاسفانه هیچ گونه آشنایی با این مفهوم نداشتند.