گزارش عفو بین‌الملل: کشته‌شدن ۲۳ کودک به ضرب گلوله در اعتراضات آبان‌ماه

۱۴ اسفند ۱۳۹۸

عفو بین‌الملل در ادامه تحقیقات خود درباره کشته‌شدگان آبانماه از مرگ ۲۳ کودک به دست نیروهای امنیتی و”دامنه‌ی گسترده‌ی سرکوب خونین” در ایران خبر می‌دهد. این سازمان خواستار محاکمه عاملان و آمران این کشتار شده است.

سازمان عفو بین‌الملل در تازه‌ترین گزارش خود که امروز (۴ مارس/ ۱۴ اسفند) منتشر شده است، می‌نویسد، به شواهدی تازه‌ای در مورد کشتار شهروندان ایران در جریان اعتراضات آبانماه ۱۳۹۸ دست یافته است.

این سازمان حقوق بشری می‌گوید، بر پایه تحقیقات تازه‌، دست کم ۲۳ کودک در جریان این اعتراضات به دست نیروهای امنیتی ایران کشته شده‌اند؛ ۲۲ پسر و یک دختر.

عفو بین‌الملل می‌نویسد، این کودکان “با استفاده‌ی غیرقانونی نیروهای امنیتی از سلاح‌های مرگبار علیه معترضان و رهگذران غیرمسلح”، کشته شده‌اند.

سن این کودکان بنا بر گزارش، بین ۱۲ تا ۱۷ سال گزارش شده‌است.

عفو بین‌الملل جزییات تحقیقات مربوط به کشتار کودکان در اعتراضات سراسری آبانماه را در گزارشی با عنوان “به بچه‌هایمان شلیک کردند”، منتشر کرده است.

این سازمان حقوق بشری با استناد به “بررسی شرح جراحات‌ها  در گواهی‌های فوت و جوازهای دفن در دست‌کم ۱۰ مورد و اطلاعات منابع مؤثق” می‌نویسد، «مرگ کودکان در نتیجه‌ی شلیک گلوله به سر یا سینه آن‌ها بوده و این نشان می‌دهد که نیروهای امنیتی به قصد کشتن شلیک کرده بودند.»

بنا بر گزارش عفو بین‌الملل، در دو مورد از ده مورد بررسی‌شده، “جراحات هولناک ناشی از اصابت گلوله” به این کودکان شرح داده شده است.

“خون‌ریزی”، “خردشدگی استخوان جمجمه”، “خون‌ریزی وسیع داخلی”، “پارگی قلب و ریه” از جمله صدماتی است که در گواهی‌های مرگ به آنها اشاره شده است.

شلیک به کودک در راه مدرسه به خانه

در گزارش عفو بین ‌الملل از جمله به نام شماری از جوان‌ترین قربانیان کودک این سرکوب اشاره شده است: برای نمونه به سید علی موسوی، ۱۲ ساله از رامهرمز و امیررضا عبداللهی ۱۳ ساله از شهریار تهران.

سن این کودکان را عفو بین‌الملل با استناد به این گزارش، از تصویر سنگ قبر که بر روی آن تاریخ تولد و وفات حک شده است یا در مورد یکی از قربانیان، از مصاحبه‌ی پدر او با سیمای جمهوری اسلامی ایران استخراج کرده است.

به نوشته‌ی عفو بین‌الملل، سید علی موسوی، قربانی ۱۲ ساله‌ی سرکوب‌ها، در تاریخ ۱۶ نوامبر، در جریان اعتراضات در شهر رامهرمز با شلیک گلوله به سینه کشته شده است. منبعی که این اطلاعات را در اختیار عفو بین‌الملل قرار داده، می‌گوید، به علی در راه بازگشت از مدرسه به خانه شلیک شده است. مدرسه‌ی او به نوشته عفو بین‌المل در نزدیکی فرمانداری رامهرمز، محل اجتماع معترضان، بوده است.

شلیک به قلب و دفن شبانه

ساسان عیدی‌وندی، یکی دیگر از کشته‌شدگان آبانماه است به نوشته عفو بین‌الملل با شلیک گلوله به قلب، کشته شده است. ساسان ساکن یزدانشهر، در نزدیکی نجف‌آباد در استان اصفهان بوده است. به استناد تاریخ تولد و مرگ این کودک که روی سنگ قبر او نوشته شده، ساسان به هنگام مرگ، ۱۷ ساله بوده است.

در گزارش عفو بین الملل آمده است که تلویزیون جمهوری اسلامی در گزارشی در این رابطه، مرگ ساسان عیدی‌وندی را در راه برگشت از مدرسه به خانه و “مرگی مشکوک” نامیده است که به معنای سلب مسئولیت از نیروهای امنیتی ایران در این مسئله است.

منابع آگاه به عفو بین‌الملل گفته‌اند که نیروهای اطلاعاتی امنیتی ایران خانواده‌ی این نوجوان را مجبور کردند تا اواخر شب او را با عجله و بدون کالبدشکافی به خاک بسپارند. عفو بین‌الملل این مسئله را نشانه‌ی تلاش مسئولان در مخفی کردن علت اصلی مرگ ساسان عیدی‌وندی می‌دانند.

درخواست “محاکمه آمران و عاملان کشتارهای آبانماه”

پراکندگی جغرافیایی محل سکونت این ۲۳ کودک که به نوشته‌ی عفو بین‌الملل در ۱۳ شهر و ۶ استان در نقاط گوناگون ایران رخ داده است، نشان از “دامنه‌ی گسترده‌ی آن سرکوب خونین” دارد.

فلیپ لوتر، مدیر پژوهش‌ها و امور حقوقی خاورمیانه و شمال آفریقای عفو بین‌الملل از آشکار شدن هر چه بیشتر “ابعاد هولناک استفاده غیرقانونی از سلاح‌های مرگبار برای سرکوب اعتراضات” در ماه‌های اخیر سخن گفته است. لوتر این واقعیت که “اکثر موارد مرگ کودکان در روزهای دوم و سوم اعتراضات” اتفاق افتاده را “گواه دیگری بر کشتار وسیع و سریعی می‌داند که نیروهای امنیتی برای سرکوب کردن اعتراضات به هر قیمتی در ایران به راه انداختند.”

این مقام عفو بین الملل با توجه به اینکه “مقامات و مسئولان حکومت ایران از انجام تحقیقات مستقل و بی‌طرفانه و مؤثر سرباز زده‌اند”، “ایجاد مکانیسمی تحقیقاتی برای رسیدگی به کشتار معترضان و رهگذران از جمله کودکان در آبانماه را از سوی  کشورهای عضو شورای حقوق بشر سازمان ملل را ضروری” دانسته است.

لوتر خواستار “تحقیقات مستقل و بی‌طرفانه” و “محاکمه آمران و عاملان این کشتار در دادگاه‌های عادلانه” شده است.

عفو بین‌الملل در گزارش‌های پیشین خود بر اساس گزارش‌های “منابع مؤثق” شمار کشته‌شدگان در اعتراضات سراسری آبانماه در ایران را بیش از ۳۰۰ نفر عنوان کرده بود. بر پایه این گزارش‌ها هزاران نفر در جریان این اعتراضات بازداشت و بسیاری “قهرا ناپدید” شدند.

در حالی که عفو بین‌الملل از کشته شدن بیش از ۳۰۰ تن در سرکوب‌ آبانماه سخن می‌گوید، در گزارشی که خبرگزاری رویترز چندی پیش منتشر کرد، شمار کشته‌شدگان بیش از ۱۵۰۰ نفر اعلام شد.

جمهوری اسلامی هنوز هیچ‌گونه آمار رسمی دراین ارتباط منتشر نکرده است. علی ربیعی، سخنگوی دولت چندی پیش اعلام کرد آمار دقیق کشته‌شدگان آبانماه به زودی اعلام می‌شود.هنوز آماری در این رابطه اعلام نشده است.