مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران : مجوزی برای بگیر و ببند زباله گردها نداریم / با راهکارهای کوتاه مدت به جایی نمی رسیم

۰۴ تیر ۱۳۹۹

رکنا، اجتماعی؛ مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند تهران، گفت: حرف سازمان پسماند در خصوص زباله گردی مشخص است. مگر ما اجازه یا وظیفه برخورد، با زباله گردی را داریم؟ تنها با اجرای طرح کاپ می توانیم کمک کنیم. باید بدانند که ، مادامی که، پسماند دارای ارزش در مخازن زباله وجود دارد، زباله گردی هم وجود دارد.

زباله گردی- پسماند/ به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا؛ زباله گردی به ویژه زباله گردی کودکان معضلی قدیمی است که با شیوع کووید 19، مباحث جدی تری را به خود معطوف کرد. بسیاری از افراد نگران ابتلای زباله گردها و گردش آنها در شهر بودند چراکه امکان ابتلای شهروندان دیگر را افزایش می داد.دقیقا درباره همین موضوع افرادی که نگران سلامت خود بودند با افرادی که دغدغه های انسانی داشتند، منافع مشترک پیدا کردند. در این اثنا گفته شد زباله گردی را حذف کنیم که واکنش منتقدین این بود مگر تا کنون قصد دیگری داشتیم؟ اما چطور باید این کار را انجام داد؟ این اواخر هم شهردار تهران دستور جلوگیری از زباله گردی کودکان و نوجوانان را داد که رسانه ها با اشتیاق “زباله گردی در تهران ممنوع شد” را تیتر کردند. منتهی این اقدام هم مورد نقد قرار گرفت. زیرا پیشتر هم نص قانون کار کودک را ممنوع کرده بود.

پس خانه همان خانه نخست شد؛ چگونه باید زباله گردی را حذف کنیم؟ این پرسش ابعاد گوناگونی دارد؛ حذف زباله گردی یعنی مقابله با افرادی که سود کلان از تفکیک و جمع آوری زباله می برند. اما مبارزه با این افراد و مناسبات آنها برعهده چه کسی یا چه ارگانی است؟
به عبارت بهتر، این امر از عهده که برمی آید؟
عمده افراد،نهایتا انگشت اتهام را به سوی سازمان پسماند دراز می کنند. اما سازمان پسماند بارها اعلام کرده که هیچ گاه مجوزی برای زباله گردی صادر نکرده است و فعالیت پیمانکاران تفکیک هم طبق قانون شهرداری زیرنظر مناطق صورت می گیرد. مسئولیت این سازمان نیز نظارت بر اجرای درست مسئولیت و ارائه راهکار برای حل مشکل است. شاهد مثال مسئولان سازمان پسماند در این خصوص هم ابلاغیه جدید شهردار تهران و خطاب قرار دادن شهرداران مناطق برای برخورد با پیمانکاران متخلف است.
با همه این اوصاف، راه حل پدیده زباله گردی چیست؟
برای واکاوی چگونگی مقابله زباله گردی با صدرالدین علیپور، مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران گفتگو کردیم.

صدرالدین علیپور
مگر ما ضابط قضایی هستیم ؟

علیپور در پاسخ به چرایی حضور زباله گردها می گوید: پدیده زباله گردی را به شکل های مختلف می توان ریشه یابی کرد اما واقعیت این است تا زمانی که پسماند باارزش در مخازن زباله وجود دارد، امکان مقابله با زباله گردی نیست. از طرف دیگر، همه از سازمان پسماند انتظار برخورد با زباله گردی را دارند، اما مگر ما ضابط قضایی هستیم و اجازه دستگیری داریم؟ برخی هم ما را به خاطر تخلفات پیمانکاران مذمت می کنند که پیگیری این موضوع هم به شکل مستقیم مربوط به شهرداری های مناطق است.
سازمانی که هیچ اختیاری ندارد مجرم می شناسند!

مدیرعامل سازمان پسماند عنوان می کند: قطعا زباله گردی پدیده مذموم و دور از شان انسان هاست، زباله گردی کودکان هم حتما شکلی از کار کودک است. حالا سوال این است که آیا متولی برخورد با کار کودک و ساماندهی کودکان کار و به طور کلی برخورد با آسیب اجتماعی زباله گردی با سازمان پسماند است یا بهزیستی، دستگاه قضا و نیروی انتظامی؟ نباید در این میان سازمانی که هیچ اختیار و وظیفه قانونی ندارد را به عنوان مجرم اصلی معرفی کرد.
طرح کاپ تنها راه مقابله با زباله گردی

او با تاکید بر اینکه تنها راه مقابله با زباله گردی اجرای طرح کاپ است، بیان می کند: ما مسئولیت و مجوزی برای بگیر و ببند زباله گردها نداریم، اما باید برای حل مشکل موجود راهکار دهیم و پیگیری کنیم. راهکار سازمان پسماند این است که مخازن را مطابق با طرح کاپ، به مخازن خشک و تر تبدیل کنیم و مخازن خشک و قابل تفکیک را به داخل ساختمان ها ببریم. تحت این شرایط می توانیم پسماندهای خشک را از سرایدار، صاحبخانه (بطور کلی صاحب زباله) تحویل بگیریم و پول آنها را هم پرداخت کنیم.
علیپور در ادامه تاکید می کند: اجرای پایلوت این طرح در 4 منطقه شروع شده و ادامه آن نیازمند تامین بودجه است تا مخازن جداگانه پسماند تر و خشک، برای مناطق دیگر تامین شود. در صورتی که بودجه تامین شود، آمادگی داریم تا پایان سال 1400، کلیه مخازن فعلی موجود در سطح شهر تهران را با مخازن جداگانه جایگزین کنیم.
او اشاره می کند: غیر از اجرای طرح کاپ چاره دیگری برای مقابله با زباله گردی نداریم و اگر دنبال راهکارهای کوتاه مدت بگردیم، به هیج جا نخواهیم رسید. در واقع این موضوع هیچ راهکار کوتاه مدتی ندارد.
نیروی انتظامی سرشاخه زباله گردی ها را شناسایی کند

مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران با بیان اینکه باید به دایره اختیارات سایر دستگاه ها هم در بحث زباله گردی توجه شود، بیان می کند: ما اعلام کردیم شهروندان در صورت مشاهده فرد زباله گرد به ویژه کودک زباله گرد با سامانه 137 تماس بگیرند. اما دوباره تاکید می کنم شهرداری نمی تواند اقدامی برای جلب زباله گردها بکند، تنها می تواند با نیروی انتظامی هماهنگ کند تا جلوگیری و برخوردهای قانونی انجام شود. نیروی انتظامی هم می تواند پیگیری کند که سرشاخه زباله گردی به چه کسانی می رسد.
پیمانکاران متخلف قراردادشان لغو می شود

او اشاره می کند: اگر سرشاخه هایی که از کودکان برای جمع آوری زباله استفاده می کنند از پیمانکاران شهرداری های مناطق باشند، قراردادشان لغو می شود.
علیپور در پاسخ به این پرسش که “شهروندان نگران آن هستند که جمع آوری کودکان از خیابان آنها را به کار در کارگاه های زیرزمینی سوق دهد. با توجه به اینکه این نگرانی واقعی است، چه باید کرد؟” پاسخ می دهد: اگر تمام دستگاه هایی که در این زمینه مسئول هستند، بویژه بهزیستی وظایف قانونی خود را انجام دهند، پازل حلّ مشکل زباله گردی (و از آن مهم تر کودکان زباله گرد) تکمیل می شود. باید توجه کنیم اگر زباله گردی را جمع کنیم، افراد حذف نمی شوند بلکه وارد یک حوزه دیگر می شوند. بنابراین اگر می خواهیم زباله گردی از شهر رخت بربندد، همه دستگاه ها (به طور خاص بهزیستی) باید مقید به انجام وظایف خود باشند. البته شواهد نشان می دهد اگر این موضوع اولویت و دغدغه اصلی سازمان های مسئول بود، ما شاهد فعالیت زباله گردها در تمام این سال ها نبودیم.