گفت‌وگو با کارشناس حوزه کودک؛ کودک‌آزاری مدرن؛ غفلت صداوسیما از آموزش به خانواده‌ها
۰۷ اردیبهشت ۱۴۰۰
تهران- ایرناپلاس- استفاده از فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی به بخشی از زندگی واقعی مردم تبدیل شده به‌گونه‌ای که آنقدر به حضور در این فضاها وابسته شده‌اند که اگر اینترنت نباشد، زندگی‌شان مختل می‌شود؛ به فراخور همین رشد استفاده از فضای مجازی، برخی با رفتارهای وحشیانه از جمله کودک‌آزاری‌ها، به‌دنبال جلب توجه در این عرصه هستند.
به گزارش ایرناپلاس، انتشار کلیپ اذیت و آزار کودک ۱۲ ساله استقلالی حسابی خبرساز شد و احساسات فوتبال‌دوستان و جامعه را جریحه‌دار کرد.
محمدمهدی بخشی، اهل روستای نهالدان از توابع شهرستان داورزن در غرب خراسان رضوی در این کلیپ، توسط ۲ جوان، به‌دلیل علاقه‌اش به تیم استقلال مورد آزار و اذیت قرار می‌گیرد و او را وادار به توهین به تیم مورد علاقه‌اش می‌کنند؛ این کلیپ واکنش بسیاری از کاربران شبکه‌های اجتماعی را به‌دنبال داشت و به‌سرعت در صفحات مختلف شبکه‌های اجتماعی بازنشر شد.
ساعتی پس از انتشار این کلیپ، هشتگی نیز در فضای مجازی از سوی طرفداران تیم استقلال داغ شد و عاملان و افراد مختلف خواستار برخورد با کودک‌آزار شدند.
تیمم را نمی‌فروشم!
داستان از این قرار است که ۲ فرد، با اذیت کودکی که طرفدار استقلال است، تلاش می‌کنند با کشیدن گوش‌های این کودک، او را وادار کنند علیه تیم محبوبش شعاری سر دهد اما با مقاومت آن مواجه می‌شوند: «من تیمم را نمی‌فروشم!»
انتشار این کلیپ در فضای مجازی سبب شد تا همه هواداران فوتبال، فارغ از طیف رنگی، با محکوم کردن این اقدام شرم‌آور، خواستار شناسایی فرد کودک‌آزار شوند. باشگاه استقلال ضمن ابراز تاسف عمیق از این اتفاق، از مراجع ذی‌ربط درخواست کرد ضمن شناسایی این فرد کودک‌آزار، با آن برخورد قانونی شود. رسانه این باشگاه همچنین اعلام کرد که پس از پایان رقابت‌های لیگ قهرمانان آسیا، از محمدمهدی بخشی تجلیل می‌کند.
محمدجواد آذری‌جهرمی، وزیر ارتباطات که به علاقه زیادش به فوتبال مشهور است نیز در پستی اینستاگرامی به این کلیپ واکنش نشان داد. او با یادآوری علاقه خود به تیم پرسپولیس گفت، از دیدن این کلیپ بسیار متأثر شده و این اقدام را به دور از هواداری و انسانیت می‌دانم. وی همچنین گفت دوست دارد با این پسر دیدار کند و به او بابت کوتاه نیامدنش در برابر حرف زور تبریک بگوید.
جعفر سمیعی مدیرعامل باشگاه پرسپولیس هم با انتشار متنی در اینستاگرام، این کودک‌آزاری را محکوم کرد و خواستار رسیدگی مراجع ذی‌صلاح به این اتفاق شد.
دستگیری کودک‌آزار
بازتاب این کودک‌آزاری سبب واکنش رئیس دادگستری شهرستان داورزن شد: «پس از انتشار کلیپ آزار و اذیت کودک حامی تیم استقلال، تحقیقات در این زمینه با جدیت انجام و متهم شناسایی و با قرار قانونی متناسب روانه زندان شد.»
همچنین مادر «محمدمهدی بخشی» درخصوص اتفاقاتی که در این مدت برای فرزندش رخ داده، گفت: «او به ما نگفت چه شده، گفت از درخت افتادم. چند روز بعد که فهمیدیم، تصمیم گرفتیم از آن فرد بگذریم و نادانی‌اش را ببخشیم. محمدمهدی آرزو دارد روزی در استقلال بازی کند.»
محمدمهدی علاقه داشت با سیدمهدی رحمتی صحبت کند؛ به این خواسته‌اش رسید و به‌صورت تصویری با او تماس برقرار کرد و در این گفت‌وگو، از آرزوهایش که حضور در تیم پایه‌های استقلال است گفت و از سرمربی پدیده درخواست کرد واسطه حضورش در تیم‌های پایه استقلال شود. رحمتی صمیمانه از این کودک دعوت کرد تا ابتدا در تمرینات نونهالان باشگاه پدیده حضور یابد و سپس با رشد و ترقی به خواسته نهایی خود دست پیدا کند. محمدمهدی بخشی در ادامه نیز با محمد نوازی و علی سامره هم گفت‌وگو کرد.
دادستان، رئیس اداره ورزش و جوانان و تنی چند از دیگر مسئولان شهرستان داورزن به دیدار محمدمهدی بخشی رفته و با اهدای لباس ورزشی تیم استقلال و توپ ورزشی، از این نوجوان دلجویی کردند. همچنین اداره آموزش و پرورش این شهرستان یک دستگاه تبلت دانش‌آموزی به این نوجوان اهدا کرد.
کودک‌آزاری و هتک کرامت انسانی
این فیلم را نباید به یک دعوای فوتبالی تخفیف بدهیم. مسأله بزرگ‌تری چون کودک‌آزاری و هتک کرامت انسانی اصل ماجراست که نباید پشت این دعواها گم شود. کودک‌آزاری پدیده جدیدی نیست، اما متأسفانه در چند ماه اخیر این پدیده در فضای مجازی بیشتر دیده شده و کاربران فضای مجازی با کلیپ‌هایی مواجه بوده‌اند که با وقاحت و سنگدلی، کودکان را مورد آزار و اذیت قرار داده‌اند.
از جمله مواردی که باعث جریحه‌دار شدن احساسات مردم و تشویق اذهان عمومی شده، وادار کردن یک کودک به استعمال مواد مخدر، اذیت کردن یک دختر بچه بیمار توسط ناپدری، آویزان کردن یک کودک چند ساله به وسیله یک بند و به تازگی نیز ماجرای این کودک ۱۲ ساله است.
کریم‌زاده: از کودکان استفاده تبلیغاتی می‌کنند
دکتر منصوره کریم‌زاده رئیس انجمن مطالعات کودکان پیش از دبستان در این رابطه به ایرناپلاس گفت: «متاسفانه این نوع کودک‌آزاری مدل مُدرن است و از کودکان استفاده تبلیغاتی می‌کنند. اکنون اگر همین را هم از بُعد تبلیغاتی در نظر بگیریم، جای خفا دارد. شاید این کودک علاقه‌ای نداشت که بخواهد حضور پیدا کند(در فضای مجازی) و یا بهانه‌ای شود بخواهد به این طریق ورود پیدا کند. شاید کودکی به یک تیمی علاقه‌مند باشد نه فقط در حوزه فوتبال در عرصه‌های دیگر، نفس عمل اینجا مورد غفلت واقع می‌شود. چرا باید چنین اتفاقاتی بیفتد؟
نمی‌دانم این فرد کودک‌آزار، از نزدیکان یا همشهری او بوده؛ اقدامی که انجام داده و از آن فیلم هم گرفته، به مثابه کودک‌آزاری است. متاسفانه خانواده‌ها از کودک‌آزاری دانش و آگاهی کمی دارند و این قانون است که از کودکان حمایت می‌کند. به‌تازگی قانون حمایت از اطفال و نوجوانان که با عنوان لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان حدود ۲ سال در مجلس شورای اسلامی روی آن کار شده به تصویب رسیده و مردم باید نسبت به آن آگاهی داشته باشند که حتی خانواده‌ها نیز حق ندارند کودک خود را مورد آزار قرار دهند.»
عضو هیات علمی دانشگاه علوم بهزیستی و توان‌بخشی در پاسخ به اینکه خانواده «محمدمهدی» تصمیم گرفتند از آن فرد بگذرند، بیان کرد: «این حقی نیست که ما برای یک والد قائل شویم که بخواهد ببخشد. ما داریم کودک را یک آزاری می‌دهیم که ممکن است پیامدهای آن در بلندمدت در روح و روانش قرار گیرد. ممکن است یک کودک آرزویش نباشد، آنوقت چه؟
وی ادامه داد: باید نسبت به قوانین حمایت از حقوق کودکان و در واقع هر برخوردی که بخواهد حقوق کودک را از جنبه جسمی، شناختی، عاطفی و اجتماعی آسیب بزند، توجه شود. متاسفانه در کشور ما بیشتر مواقع این موضوع‌ها تحت‌الشعاع مسایل دیگر قرار می‌گیرد و بسیار سطحی از کنار آن عبور می‌کنند.
کریم‌زاده در رابطه با اینکه سخنان کودک‌آزار مبنی بر اینکه رفتارش با کودک «شوخی» بوده، پاسخ داد: «این شوخی نیست! این بی فرهنگی است. این بی احترامی به حقوق کودک و عدم آشنایی با فرایند رشد کودک، به‌خصوص رشد اجتماعی یک کودک است که می‌تواند در آینده این کودک احساس حقارت کند، ضعف اعتماد به نفس داشته باشد و در هویت‌اش مشکل داشته باشد.
ما باید جامعه و خانواده‌ها را به سمتی ببریم که نسبت به حقوق کودک و این قوانینی که خوشبختانه کشور پذیرفته، آگاهی پیدا کنند. خانواده باید قاطع مقابل این کودک‌آزار بایستد و درخصوص مجازات فرد خاطی فکر کند که به چه شکلی باشد. به چه حقی این رفتار را با کودک او داشته تا در جامعه مورد دستاویز قرار بگیرد و تحقیر شود.
وی افزود: «خانواده این کودک چرا باید در مقامی قرار بگیرد که دلیل وعده یک باشگاه، حق قانونی کودک خود را پایمال کند؟ فردا این کودک بزرگ می‌شود و به خانواده‌اش می‌گوید: چرا از من حمایت نکردید؟ چرا به حقوق کودک آشنا نبودید؟ در هر دوره‌های سنی، بچه‌ها شخصیت‌سازی می‌کنند، به‌ویژه پسرها.
علاقه در کودکان مقطعی است؛ امروز دوست دارند پلیس شوند، فردا می‌خواهند فوتبالیست شوند و پس فردا عاشق یک ستاره سینما می‌شود. هیچ‌کدام از این علایق آن‌ها با وعده و یا با دادن امتیاز تغییر نکرده بلکه آن‌ها در هر دوره سنی برای خود همانندسازی می‌کنند. آیا این باعث می‌شود ما از حقوق واقعی کودک‌مان چشم‌پوشی کنیم؟
کریم‌زاده ادامه داد: چرا صداوسیما نباید بسترسازی کند و به خانواده‌ها آموزش دهد؟ این قوانین در کشور پذیرفته و تصویب شده است؛ تلویزیون می‌تواند در قالب یک فیلم به خانواده‌ها آموزش دهد. آیا این کار سختی است؟
مگر کاراکتر «سیا ساکتی» آن همه قوانین و مقررات را به کودکان و حتی خانواده‌ها آموزش نداد؟ بیشتر خانواده‌ها هیچ اطلاعاتی در مورد قوانین حمایت از حقوق کودکان را ندارند و صداوسیما با ساختن کلیپ‌های نمایشی می‌تواند روش درست یا اشتباه را به خانواده‌ها آموزش دهد.»
آخرین دیدگاهها