افزایش آمار سوء تغذیه کودکان در 8 استان ایران/ کوتاه قدی در انتظار کشور با ادامه ناامنی غذایی + صوت
۲۲ مهر ۱۴۰۰
رکنا: مدیرکل دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت با تاکید بر افزایش محسوس آمار سوء تغذیه کودکان در هشت استان کشور گفت: آخرین مطالعات وزارت بهداشت نشان می دهد که وضعیت امنیت غذایی در هشت استان محروم کشور از جمله سیستان و بلوچستان، هرمزگان، خراسان جنوبی، کهگیلویه و بویراحمد، خوزستان و کرمان مطلوب نیست. افزایش میزان ناامنی غذایی در سطح کشور حاصلی جز شیوع بیشتر سوء تغذیه کودکان ندارد و در صورت تداوم این روند، باید منتظر رشد آمارهای مربوط به کوتاه قدی و کم وزنی کودکان در سال های آتی باشیم.
سوء تغذیه کودکان در دوره کرونا در ایران تشدید شده و البته افزایش آمار سوء تغذیه کودکان ایرانی بیشتر در استان های محروم ایران رخ داده است. علت اصلی افزایش آمار سوء تغذیه کودکان، گرانی افسارگسیخته قیمت مواد غذایی در دو سال گذشته و عدم دسترسی مناسب اقشار فرودست جامعه به اقلام غذایی است. افزایش آمار سوء تغذیه کودکان می تواند منجر به بروز عوارضی از جمله کوتاه قدی و کم وزنی در کودکان زیر 5 سال کشور شود. بنابراین اگر مسئولان اقدامی جدی برای کنترل قیمت مواد غذایی و جلوگیری از رشد آمار سوء تغذیه کودکان انجام ندهند، در سال های آتی باید شاهد کاهش متوسط قد ایرانیان باشیم.
به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، در شرایطی که مطابق آمارهای رسمی وزارت بهداشت، در ابتدای دهه 70 حدود 20 درصد کودکان زیر 5 سال کشورمان به دلیل تغذیه نامناسب دچار کوتاهی قد بودند، اما در سه دهه گذشته، بهبود نسبی وضعیت معیشتی ایرانیان و دسترسی مناسب تر ساکنان مناطق محروم به اقلام غذایی اساسی، منجر به آن شد که تا سال 96، نسبت تعداد کودکان دچار کوتاهی قد به کل کودکان ایران به کمتر از یک چهارم شرایط ابتدای دهه 70 تقلیل پیدا کند.
اما در چهار سال گذشته و بخصوص در دو سال اخیر یعنی در دوره شیوع کرونا در کشورمان، تشدید مشکلات اقتصادی آحاد جامعه منجر به آن شده است که قشر فرودست توانایی کمتری برای تهیه اقلام غذایی اساسی کودکان خود داشته باشد و همین مساله بروز سوء تغذیه کودکان در هشت استان محروم کشور را به همراه داشته است. بنابراین با توجه به این که کوتاهی قد و کم وزنی یکی از مهمترین عوارض سوء تغذیه کودکان است، انتظار می رود در سال های آتی آمارهای مربوط به این دو پدیده در کودکان کشورمان افزایش یابد.
دکتر زهرا عبداللهی، مدیرکل دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت در این باره به خبرنگار رکنا گفت: آخرین مطالعه ای که درباره وضعیت رشد کودکان زیر 5 سال کشور انجام شده است، نشان می دهد که در دو دهه گذشته، کوتاه قدی کودکان به میزان کاملا قابل ملاحظه ای کاهش پیدا کرده است، به نحوی که در سال 1374، حدود 19.9 درصد کودکان زیر 5 سال دچار کوتاه قدی ناشی از سوء تغذیه بودند، اما در سال 1396 یعنی زمان انجام آخرین بررسی کشوری در این زمینه، شیوع کوتاه قدی ناشی از سوء تغذیه در کودکان زیر 5 سال کشور به 4.6 درصد کاهش یافته بود.
وی افزود: این آمار نشان می دهد که از سال 1374 تا 1396، شیوع کوتاه قدی در کودکان زیر 5 سال کشور با کاهش محسوس 76 درصدی مواجه شده است. ضمن این که در این بازه زمانی، آمار کم وزنی کودکان نیز با افت شدیدی مواجه شده است و مطالعه سال 96 نشان می دهد که در آن زمان، فقط 3.8 درصد کودکان زیر 5 سال کشور به دلیل سوء تغذیه به کم وزنی دچار بودند.
این مقام ارشد وزارت بهداشت ادامه داد: کاهش محسوس آمارهای مربوط به کوتاه قدی و کم وزنی کودکان در چند دهه اخیر نشان می دهد که اوضاع تغذیه کودکان ایرانی در بلندمدت بهتر شده و به همین دلیل، متوسط قد ایرانیان نیز در این مدت قطعا با رشد مناسبی مواجه شده است.
تشدید سوء تغذیه کودکان با شیوع کرونا در ایران
در این میان اما باید توجه داشت که تمام آمارهای مربوط به بهبود وضعیت تغذیه کودکان در کشورمان مربوط به پیش از سال 96 است و از آن زمان به بعد بخصوص در دوره شیوع کرونا، تورم فزاینده حاکم بر کشور و تشدید دشواری های معیشتی منجر به آن شده است که بخش زیادی از اقشار فرودست جامعه نتوانند شرایط مناسب برای تغذیه کودکان خود را فراهم کنند.
عبداللهی با اشاره به همین مساله گفت: قطعا شیوع کرونا و آسیب های اقتصادی ناشی از آن، منجر به افزایش آمارهای مربوط به سوء تغذیه کودکان بخصوص در استان های محروم کشور شده است. اکنون هم آخرین مطالعات وزارت بهداشت نشان می دهد که وضعیت امنیت غذایی در هشت استان محروم کشور از جمله سیستان و بلوچستان، هرمزگان، خراسان جنوبی، کهگیلویه و بویراحمد، خوزستان و کرمان مطلوب نیست و هم اکنون در این استان ها شاهد افزایش محسوس آمار سوء تغذیه کودکان هستیم.
به گفته مدیرکل دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت، این هشت استان محروم پیش از شیوع کرونا نیز دچار وضعیت نامناسب امنیت غذایی بودند و طبیعتا در دو سال اخیر با افزایش آمارهای بیکاری و تورم و رشد قیمت مواد غذایی، سفره مردم در دو سال گذشته کوچکتر از قبل شده و بنابراین نه تنها در این هشت استان، بلکه احتمالا در سایر استان های کشور نیز آمار سوء تغذیه کودکان در دوره کرونا افزایش یافته است.
احتمال کاهش متوسط قد ایرانیان در آینده به دلیل افت 40 درصدی مصرف لبنیات
عبداللهی در ادامه به پژوهش انجام شده توسط وزارت بهداشت در ماه های ابتدایی شیوع کرونا در ایران اشاره کرد و گفت: تحقیقات ما نشان می دهد که در سه ماه اول سال 99، مصرف اقلام غذایی اساسی توسط خانوارهای ایرانی در استان های مختلف بین 20 تا 35 درصد کاهش یافته است و حتی برخی خانوارها بعضی از اقلام اساسی را از سبد غذایی خود حذف کرده اند.
مدیرکل دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت ادامه داد: طبیعتا وقتی که در سال های 99 و 1400، شاهد رشد افسارگسیخته قیمت مواد غذایی بوده ایم، بنابراین اگر امروز مطالعه جدیدی انجام شود، حتما شاهد کاهش محسوس آمار مصرف اقلام غذایی اساسی از جمله میوه، گوشت قرمز، مرغ، تخم مرغ و لبنیات نسبت به ابتدای سال 99 خواهیم بود.
این مقام ارشد وزارت بهداشت، آمار کاهش محسوس مصرف لبنیات توسط خانوارهای ایرانی را بسیار خطرناک توصیف کرد و گفت: چون لبنیات منبع مهم تامین کلسیم محسوب می شود و این ماده معدنی برای رشد قد کودکان بسیار ضروری است، با توجه به این که در دو سال گذشته 40 درصد خانوارهای کشور مصرف لبنیات را کاهش داده یا آن را به دلیل افزایش قیمت از سبد غذایی خود کنار گذاشته اند، انتظار می رود که در صورت تداوم این روند، شاهد شیوع بیشتر کوتاه قدی در میان کودکان ایرانی در سه سال آتی باشیم.
وی در همین راستا تاکید کرد: قطعا وقتی لبنیات از سبد غذایی کودکان یا حتی نوجوانانی که در سن بلوغ قرار دارند، حذف شود، قد آنها نیز کوتاه تر خواهد شد. زیرا کاهش مصرف لبنیات مترادف عدم رشد مناسب طولی استخوان هاست و اکنون هم با توجه به آمارهای موجود درباره کاهش مصرف لبنیات در ایران، قطعا در صورت تداوم این روند، کاهش متوسط قد ایرانیان در سال های آتی به دلیل عدم رشد مناسب قد کودکان و نوجوانان دور از انتظار نیست.
ناامنی غذایی، کوتاه قدی و کم وزنی کودکان را تشدید می کند
به گفته مدیرکل دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت، تشدید آثار آسیب هایی از جمله تورم، بیکاری، گرانی، خشکسالی و تحریم ها بر زندگی مردم در دوره شیوع کرونا، منجر به افزایش میزان ناامنی غذایی در ایران شده است. عبداللهی البته تاکید کرد که براساس هشدارهای سازمان بهداشت جهانی و سازمان خوار و بار و کشاورزی ملل متحد (فائو) در دوره شیوع کرونا اوضاع امنیت غذایی در بسیاری از دیگر کشورهای جهان نیز مانند ایران بدتر شده است.
این مقام ارشد وزارت بهداشت با تاکید بر این که افزایش میزان ناامنی غذایی مترادف شیوع بیشتر سوء تغذیه در ایران است، اظهار داشت: هرچه ناامنی غذایی در مناطق مختلف کشورمان بهویژه در استان های محروم تشدید شود، مردم و بخصوص کودکان، بیشتر با آسیب های ناشی از کمبود مصرف ریزمغذی ها، آهن، روی و ویتامین آ مواجه خواهند شد و قطعا آمار کوتاه قدی و کم وزنی در میان کودکان نیز در این شرایط افزایش خواهد یافت.
افزایش محسوس آمار کوتاه قدی و لاغری کودکان در استان های محروم
عبداللهی در همین راستا به مطالعه انجام شده در یک سال گذشته در دو استان دارای ناامنی غذایی کشور اشاره کرد و گفت: شیوع سوء تغذیه کودکان و عوارض ناشی از آن از جمله کم وزنی و کوتاه قدی در دو استان سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی در سال های اخیر به صورت محسوسی بیشتر شده است.
به گفته مدیرکل دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت، از سال 96 تا 1400، آمار لاغری کودکان در خراسان جنوبی از 5 به 8 درصد افزایش یافته و در سیستان و بلوچستان نیز این رقم در این بازه زمانی چهار ساله از 6.5 به 12 درصد رسیده است. همچنین مطابق آمارهای وزارت بهداشت، از سال 96 تا 1400، آمار کوتاه قدی کودکان در خراسان جنوبی از 9 به 11 درصد رسیده، اما در سیستان و بلوچستان این آمار از 16 به 20 درصد افزایش یافته است.
این مقام ارشد وزارت بهداشت، آمارهای مربوط به سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی را مشتی نمونه خروار دانست و گفت: وقتی در دو استان محروم کشور، کوتاه قدی و کم وزنی ناشی از سوء تغذیه در کودکان زیر 5 سال کشور به صورت محسوسی در دوره کرونا رشد کرده، پس حتما در سایر استان های محروم ایران نیز به دلیل افزایش میزان ناامنی غذایی، عوارض ناشی از سوء تغذیه کودکان در دو سال گذشته با افزایش محسوسی مواجه شده است.
رشد سوء تغذیه کودکان با گرانی افسارگسیخته قیمت مواد غذایی
عبداللهی با تاکید بر تاثیر مستقیم افزایش قیمت مواد غذایی بر شیوع سوء تغذیه در میان کودکان ایرانی گفت: سیاستگذاران کشور باید به این نکته توجه داشته باشند که اگر اقدامی جدی برای کنترل قیمت مواد غذایی و جلوگیری از حذف اقلام اساسی از سبد غذایی اقشار فرودست جامعه بهویژه در استان های محروم کشور انجام ندهند، قطعا در آینده ناامنی غذایی در سراسر کشور تشدید می شود.
وی در پایان تصریح کرد: افزایش میزان ناامنی غذایی در سطح کشور حاصلی جز شیوع بیشتر سوء تغذیه کودکان در ایران نخواهد داشت و در صورت تداوم این روند، باید منتظر رشد آمارهای مربوط به کوتاه قدی و کم وزنی کودکان در سال های آتی باشیم و حتی ممکن است در آینده کودکان بیشتری نسبت به شرایط امروز به بیماری های مختلف مبتلا شوند و بر اثر ابتلا به این بیماری ها جان خود را از دست بدهند.
آخرین دیدگاهها