06.11.1401 بی‌بی‌سی فارسی
آیدا شاکرمی، خواهر نیکا شاکرمی نوجوان کشته شده در جریان اعتراضات در تهران که بحث گرایش جنسی‌اش در شبکه‌های اجتماعی به گمانه‌زنی‌ها و بحث‌های بعضا تنش‌زا منجر شده است،
در اینستاگرام تصاویری از مکالمات خود و نیکا را منتشر کرد که در آن نیکا بر علاقه خود به نلی، دوست آلمانی‌اش به عنوان یک «رفیق» تاکید می‌کند.
انتشار این مکالمه عضویت نیکا در جامعه ال‌جی‌بی‌تی‌کیو را که اساس آن بر فرض رابطه عاطفی او و نلی بود، زیر سوال می‌برد. مسئله گرایش جنسی نیکا شاکرمی با مصاحبه نلی، دوست آلمانی نیکا با نشریه تسایت مورد توجه رسانه‌ها و افکار عمومی قرار گرفت.
نلی در آن مصاحبه از رابطه عاطفی خود با نیکا گفته بود. در پی این مصاحبه، شادی امین، فعال حقوق اقلیت‌های جنسی و جنسیتی هنگام دریافت جایزه «پدیداری لزبین‌ها» این جایزه را به نیکا تقدیم کرد.
خانم امین هنگام دریافت این جایزه گفته بود: «نیکا یکی از صدها و حتی هزاران اعضای جامعه ال‌جی‌بی‌تی بود که زندگی‌شان را برای پیروزی این انقلاب به خطر می‌اندازند. تصاویر دوستی‌هایشان، ویدیوهای کلامشان و عکس‌ها و پست‌های شبکه‌های اجتماعی‌شان، ما را به سوی عشق همجنس‌خواهانه و زندگی کوییر آنها رهنمون می‌شود.»
آتش شاکرمی، خاله نیکا اما پس از تقدیم جایزه از سوی شادی امین در صفحه اینستاگرامش مطلبی منتشر و اعلام کرد که خواهرزاده‌اش قطعا دگرجنسگرا بوده است. او در عین حال افزود که خانواده نیکا حقوق افراد برای «هویت‌یابی جنسی» خود را به رسمیت می‌شناسد.
صحبت‌های قاطع خاله نیکا درباره «دگرجنس‌گرایی» او موجب شد که بحث‌هایی درباره شواهد و دلایل این قطعیت مطرح شود.
همزمان خانم شاکرمی «قطعیت» شادی امین در خصوص ماهیت رابطه نیکا و نلی را زیر سوال برده و گفته بود:« آیا می‌شود روی دوستی دو نوجوان پانزده و شانزده ساله، یکی در آلمان و دیگری در ایران، با قطعیت نظر داد. لازم نبود شما با خانواده‌اش تماس بگیرید و در این مورد سئوال کنید تا شفاف‌سازی شود؟»
تفاوت میان روایت خانواده که به نیابت از نیکا سخن می‌گفت و روایت نلی به تنش‌ها و بحث‌های بیشتری در فضای مجازی و بین خانواده و گروهی از حامیان حقوق ال‌جی‌بی‌تی‌کیو منجر شد.
خانم امین در متنی که در پاسخ به آتش شاکرمی منتشر کرد به «تجربه زیسته» خود اشاره کرد که در ایران و میان غالب نوجوانان و جوانان جامعه ال‌جی‌بی‌تی «پنهان‌کاری از خانواده و ترس از دست دادن» می‌تواند باعث شود که هویت خود را به خانواده آشکار نکنند.
این فعال حقوق اقلیت‌های جنسی و جنسیتی گفت هدفش مبارزه با نگرشی است که همجنسگرایی را «لکه ننگ» و «مایه سرافکندگی» می‌دانند.
شماری از کاربران شبکه‌های اجتماعی خواستار پایان یافتن بحث‌ها درباره گرایش جنسی نیکا شدند و همجنسگرایی را مذموم و دستاویزی برای «تخریب» شخصیت او می‌دانند، که این می‌تواند تاییدی بر تابو بودن همجنسگرایی در جامعه ایران باشد.
در مکالمه کتبی خواهران شاکرمی، آیدا به خواهرش نیکا می‌گوید که نلی با او تماس گرفته و گفته است که عاشق نیکا است، اما نیکا «بی‌محلی» می‌کند.
نیکا در پاسخ به سوال خواهرش در باره اینکه چرا با نلی حرف نمی‌زند گفت: «من مث رفیقم دوستش دارم»
با روشن شدن بیشتر اختلاف میان نیکا و نلی در مورد ماهیت رابطه‌شان، ادعای همجنسگرایی او که اساسش این رابطه بود زیر سوال می‌رود.
با این حال این شواهد برای اظهارنظر قطعی درباره هویت جنسی و جنسیتی این نوجوان ۱۶ ساله کافی نیست، چرا که کشف و شفاف‌سازی هویت جنسی و جنسیتی فرایندی بعضا زمان‌بر است و در یک مقطع از زندگی لزوما تثبیت و نهایی نمی‌شود.
نکته قابل توجه در همه این بحث‌ها مطرح شدن عمومی مسائل جامعه ال‌جی‌بی‌تی‌کیو و پیچیدگی‌های تعیین هویت جنسی در جامعه‌ای است که در تاریخ معاصرش موارد متعدد خشونت علیه اقلیت‌های جنسی و جنسیتی گزارش شده است.
در عین حال گشودگی اعضای خانواده نیکا برای صحبت درباره این مسائل بدون افتادن در ورطه تقبیح و تابوسازی اهمیت دارد.
شاید این خود نشان دهد که جامعه ایران در دهه‌های گذشته دچار تغییرات شگرفی شده و پذیرش تفاوت‌ها دست کم در قشرهایی از این جامعه آسان‌تر شده است.
آخرین دیدگاه‌ها