دریافت از: محمد رضا برزگر Mohammadreza Barzegar
باور عمومی بر این است که بسیاری از کودکان کار و کودکانی که در حاشیه شهرهای بزرگ همچون تهران و در محله‌های فقیر‌نشین زندگی می‌کنند، به مواد مخدر از جمله شیشه و کراک اعتیاد دارند، اما هیچ‌گونه آمار رسمی از تعداد کودکان معتاد در ایران وجود ندارد.
به تازگی اما محمدرضا سراوانی، مدیرکل بهزیستی استان سیستان و بلوچستان، از افتتاح دو مرکز درمان کودکان معتاد زیر ۱۸ سال در زاهدان خبر داده است.
او در مراسم افتتاح این مراکز گفته است: «در کل کشور تاکنون مرکزی برای ترک اعتیاد کودکان نداشتیم که با توجه به احساس نیاز در این زمینه، این طرح از سوی بهزیستی مطرح و تصویب شد و با همکاری ستاد مبارزه با مواد مخدر، این مرکز تجهیز و آماده بهره‌برداری شد.»
سازمان بهزیستی می‌گوید که ظرفیت پذیرش این مراکز برای ۲۰ تا ۳۰ نفر است و در حال حاضر ۱۰ نفر در این مرکز تحت درمان قرار گرفته‌اند.
سراوانی درباره عملکرد این مراکز گفته که پس از ورود کودکان به این مراکز، تمامی خدمات مددکاری برای کودکان انجام می‌شود و در صورتی که خانواده «صلاحیت نگهداری از این کودکان را داشته باشند»، کودکان به خانواده تحویل داده می‌شوند و در غیر این صورت، کودکان به مراکز نگهداری کودکان بد سرپرست و بی‌‌سرپرست منتقل می‌شوند.
مدیرکل بهزیستی استان سیستان و بلوچستان اضافه کرده که عمده مصرف کودکان تحت نظر این مراکز، «شیشه و کریستال» بوده است.
اعتیاد کودکان در ایران
چندی پیش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) در گزارشی میدانی مدعی شد که ۸۰ درصد کودکان کار به موادی مانند تریاک، حشیش، شیشه و کراک اعتیاد دارند.
در گزارش‌های پراکنده‌ای که از رسانه‌های ایران، از جمله تلویزیون دولتی این کشور پخش می‌شود، از مادران معتاد به عنوان مهم‌ترین عامل اعتیاد کودکان یاد می‌شود.
در همین زمینه مصطفی اقلیما، رئیس انجمن علمی مددکاران اجتماعی ایران و کارشناس مسائل اجتماعی در گفتوگو با رادیو زمانه می‌گوید که اگر در ایران چهار میلیون معتاد وجود داشته باشد و هر خانواده‌ای را به طور متوسط چهار نفر در نظر بگیریم، ۱۶ میلیون نفر به طور مستقیم با اعتیاد درگیر هستند.
این کارشناس اجتماعی معتقد است که به طور طبیعی از هشت میلیون کودکی که در خانواده‌های معتاد زندگی می‌کنند، یک سوم آن‌ها از طریق خرید و فروش و مصرف، به مواد مخدر اعتیاد پیدا کرده‌اند.
اقلیما راه‌اندازی مراکز اعتیاد را راه درمانی اساسی برای مبارزه با اعتیاد کودکان نمی‌داند و می‌گوید: «ما هنوز نتوانسته‌ایم راه حلی برای خانواده‌های معتاد در ایران پیدا کنیم. وقتی کودکی والدین معتاد دارد، تلاش برای ترک اعتیاد کودک تا زمان وجود والدین معتاد در خانواده او بی‌معنا و بیهوده است.»
اعتیاد در آمارهای متناقص
در ایران آمارهای ضد و نقیضی درباره شمار کودکان و دانشآموزان معتاد و علت گرایش آن‌ها به مواد مخدر منتشر شده است. مدیران دولت احمدی‌نژاد اغلب به طور کل منکر وجود دانشآموزان معتاد در ایران می‌شدند اما بعدها گزارش‌هایی مبنی بر وجود دانشآموزان معتاد و لزوم درمان آن‌ها از رسانه‌های ایران منتشر شد.
علیرضا جزینی، قائم مقام دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر، به تازگی در مورد تعداد دانشآموزان معتاد در ایران گفته است که «یک درصد دانشآموزان مواد مخدر مصرف می‌کنند که قبلاً این میزان نیم درصد بوده است.»
به نظر می‌رسد رواج اعتیاد در میان کودکان و دانشآموزان در ایران تنها به دلیل داشتن خانواده معتاد نیست.
به گفته مصطفی اقلیما، کودکان کار (خواه دارای والدین غیر‌معتاد و یا کودکان یتیمی که مجبور به کار در حاشیه‌های شهرها هستند) در معرض اعتیاد قرار می‌گیرند و به دلیل فرصت‌های تجاری و امکان سوء‌استفاده از آن‌ها، دچار اعتیاد می‌شوند.
پیش از این نیز برخی از مسئولان در ایران و سازمان‌های دفاع از حقوق کودکان، درباره وضعیت نامناسب کودکان دارای والدین معتاد هشدار داده بودند. از جمله خبرگزاری کار ایران (ایلنا)، ۱۷ تیرماه سال جاری از مرگ یک کودک چهار ماهه بر اثر استعمال مواد مخدر در مجاورت او خبر داده بود.
راه‌اندازی مراکز ترک اعتیاد کودکان در همه جای ایران
اعلام خبر افتتاح نخستین مراکز ترک اعتیاد کودکان ایرانی در زاهدان در شرایطی منتشر می‌شود که تهران و برخی شهرهای دیگر نیز احتمالاً به جمع شهرهای دارای «مراکز ترک اعتیاد کودکان» خواهند پیوست.
فاطمه دانشور، رئیس کمیته اجتماعی شورای شهر تهران گفته است که دولت قصد دارد یک مرکز مجهز ترک اعتیاد کودکان را در تهران تأسیس کند. این مرکز بر اساس مصوبه شورای شهر ایجاد می‌شود.
دانشور در گفتوگو با خبرگزاری مهر گفته است: «بر اساس گزارش‌هایی که به ما می‌رسد، عده زیادی از کارتن‌‌خواب‌‌ها معتاد هستند. کودکان برخی از آن‌ها نیز به مواد مخدر اعتیاد دارند. این وظیفه مسئولان است تا مرکزی مانند یک بیمارستان مجهز را برای ترک اعتیاد این قشر ایجاد کنند.»
در حال حاضر نوزادان متولد از مادران معتاد در بیمارستان سینا تحت درمان قرار می‌گیرند، اما اینکه چرا در میان استان‌ها، استان سیستان و بلوچستان به عنوان نخستین استان دارای مرکز ترک اعتیاد انتخاب شده و در آن دو مرکز نیز راه‌اندازی شده، تأمل برانگیز است.
به نظر می‌رسد این استان به دلیل اینکه یکی از مهم‌ترین مسیرهای ترانزیت مواد مخدر است، افراد زیادی را درگیر قاچاق مواد مخدر و در نهایت اعتیاد کرده است.
به گفته مصطفی اقلیما، «فقر، کمبود امکانات، نبود تفریحات و خانواده معتاد» از جمله مهم‌ترین دلایل گرایش کودکان و دانشآموزان این استان به مواد مخدر است.
علی اوسط هاشمی، استاندار سیستان و بلوچستان نیز از راه‌اندازی مراکز ترک اعتیاد کودکان در شهرهای ایرانشهر، زابل و سراوان خبر داده است.
هاشمی این خبر را در مراسم افتتاح دو مرکز ترک اعتیاد کودکان در زاهدان اعلام کرده و از اداره آموزش و پرورش و سازمان بهزیستی خواسته که برای آینده کودکان تحت درمان این مرکز برنامه‌ریزی کنند.
ایران نرخ بالایی در مصرف مواد مخدر در جهان دارد. بنابر اعلام رسمی وزیر کشور ایران، تعداد معتادان به مواد مخدر یک میلیون و ۳۵۰ هزار نفر است.
در این میان بیش از ۹۰ درصد جمعیت معتادان به مواد مخدر در کشور را مردان و کمتر از ۱۰ درصد آنان را زنان تشکیل می‌دهند.
تعداد معتادان به مواد مخدر در ایران می‌تواند بیشتر از این هم باشد، چنانچه سعید صفاتیان، مدیرکل پیشین درمان در ستاد مبارزه با مواد مخدر گفته که آمار واقعی معتادان در کشور بیش از سه میلیون و ۵۰۰ هزار نفر است. 09 بهمن ماه
آخرین دیدگاه‌ها