‪ نقض حقوق پیروان ادیان شهریور 1394

تهیه و تنظیم: فرشيد شهيدی كاويانی

گردآوری داده: مینا مصطفوی، حسین حقیقی، فاطمه تابع بردبار

ماده ۱۸ اعلامیه جهانی حقوق بشر:

هر کس حق دارد که از آزادی فکر، وجدان و مذهب بهره‌مند شود. این حق متضمن آزادی تغییر مذهب یا عقیده و ایمان می‌باشد و نیز شامل تعلیمات مذهبی و اجرای مراسم دینی است. هرکس می‌تواند از این حقوق یا مجتمعاً به‌طور خصوصی یا به‌طور عمومی برخوردار باشد.

گزارش پیش رو دربردارنده اطلاعات آماری نقض حقوق اقلیت‌های دینی در ایران تا پایان شهریور ‌ماه 1394 شمسی است. این گزارش به‌صورت آماری-تحلیلی ارائه می‌شود، مسلماً به دلیل عدم اجازه دولت ایران به مدافعان حقوق بشر جهت فعالیت به‌خصوص در حوزه گزارشگری نقض حقوق بشر و همین‌طور ممانعت از گردش آزاد اطلاعات و بالطبع به رسمیت نشناختن حوزه مستقل در فعالیت‌های مدنی از سوی دولت ایران، در حال حاضر مسئله گزارشگری، امری دشوار و خطیر با محدودیت‌های فراوان در ایران محسوب می‌شود.

در چنین شرایطی بدیهی است مدافعان حقوق بشر علیرغم دشواری بسیار، تنها می‌توانند حجم بسیار اندکی از نقض گسترده حقوق بشر در ایران را دیده‌بانی کرده و یا امکان تحقیق و مستند کردن در رابطه با گزارش‌های سایر گروه‌ها و رسانه‌ها را بیابند.

فشار بر اقلیت‌های دینی همچنان ادامه دارد

حاکمیت کنونی ایران و سران آن اعتقاددارند که برخی از گروه‌های مذهبی دشمنان کشور هستند، زیرا باورهای مذهبی آن‌ها ممکن است وفاداری به‌نظام را دچار چالش کنند و به بهانه حفظ امنیت سیاسی، سرکوب فعالیت‌های مذهبی را سرلوحه عناد با ادیان دیگر را قرار داده‌اند.

بازداشت‌ها و خشونت‌های هدفمند ارگان‌های امنیتی و قضایی جمهوری اسلامی همچنان متوجه اقلیت‌های دینی در ایران است. در ایران اقلیت‌ها دو قسم رسمی و غیررسمی تقسیم می‌شوند، پیروان آئین بهایی از ادیان غیررسمی هستند که تحت‌فشارهای بیشتری قرار دارند، آن‌ها از انجام مناسک دینی و تبلیغ آئین آزادانه، تدریس و تحصیل در مقاطع عالی محروم هستند، هم‌اکنون هفت تن از رهبران این آئین که امور بهاییان را در این کشور اداره می‌کردند، در زندان‌های اوین و رجایی شهر به سر می‌برند و ده‌ها تن از پیروان آن نیز در زندان‌های کشور ازجمله سمنان، مشهد، تهران، کرج و غیره متحمل حبس‌های طولانی شده‌اند. ادیان و مذاهب رسمی هم چون مسیحیان نیز با محدودیت‌هایی زیادی مواجه هستند، جمهوری اسلامی تنها عبادت اقلیت‌های قومی عاشوری، ارمنی و کلدانی را که مسیحی هستند، به رسمیت می‌شناسد، تبلیغ آئین برای ایرانیان از سوی ایشان جرم تلقی می‌شود. در سال ۱۳۹۲ دو تن از اقلیت‌های ارمنی تبار به دلیل برگزاری کلاس‌های دینی برای نوکیشان، بازداشت شدند.ماده ۱۳ و ۲۶ قانون اساسی جمهوری اسلامی، مسیحیت را به رسمیت می‌شناسد و به مسیحیان حق عبادت و ایجاد انجمن را داده است اما برخورد با مسیحیان پروتستان که معتقد به بشارت دین خود هستند کماکان وجود دارد. تبعیض مذهبی در مورد مسلمانان سنی نیز اعمال می‌شود، آن‌ها که اکثراً در مناطق حاشیه‌ای کشور زندگی می‌کنند، از حق ساخت مسجد و برگزاری آئین مذهبی ازجمله نماز عید فطر و قربان در مناطق مرکزی هم چون تهران محروم هستند.

احمد شهید، گزارشگر ویژه سازمان ملل در مورد وضعیت حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران، در تازه‌ترین گزارش خود که در تاریخ 27 آگوست 2014، مطابق با قطعنامۀ ۲۵/۲۴ شورای حقوق بشر به شصت و نهمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل در اکتبر ۲۰۱۴ ارائه گردید، متذکر شد که در بررسی دوره‌ای جهانی ایران٬ دولت نه توصیه در خصوص حقوق مذهبی، شامل تعهد به حمایت از آزادی عقیده و عبادت، گسترش حمایت به همه گروه‌های مذهبی، مبارزه با تحریکات نفرت مذهبی و اصلاح تمام قوانینی که علیه گروه‌های اقلیت تبعیض قائل می‌شوند را پذیرفت. بااین‌حال، هیچ نشانه‌ای از پیشبرد این توصیه‌ها مشاهده نشده است. طبق گزارشات، در ژوئن 2014، حداقل 300 نفر که از مذاهب اقلیت پیروی می‌کنند، ازجمله سه عضو فعال گروه یارسان و اعضای جنبش‌های معنوی جدیدتر در زندان به سر می‌برند.

حداقل 126 بهایی در اوت 2014 در زندان به سر می‌برند و گزارشات ارائه‌شده بیانگر روند ناقص دادرسی در محاکمات، شامل دسترسی ناکافی به مشاورۀ حقوقی می‌باشد. چندین نفر مصاحبه‌شونده همچنین ادعا کردند  که وکلا غالباً از به عهده گرفتن وکالت

آنان به دلیل ترس از اقدامات تلافی‌جویانه خودداری می‌کنند. جامعۀ جهانی بهاییان و رهبران کلیسای انجیلی ایران ‌همچنین اضافه کرده‌اند که بسیاری از وکلایی که پرونده‌های حساس بهاییان و مسیحیان را قبول کرده‌اند یا خود زندانی‌شده‌اند و یا از کشور گریخته‌اند.

تخریب و ﻳا بستن اماکن مذهبی مانند گورستان‌ها،٬ مراکز نیایش و کلیساها ﻫمچنان ادامه دارد.  در ماه مه 20014، علیرغم تقاضاﻫای جامعه و گروه‌های حقوق بشر، مأموران سپاﻩ پاسداران جمهوری اسلامی ﯾک گورستان بهایی را در شیراز تخریب کردند. علاوﻩ بر اﯾن،٬ حداقل 900 مقالۀ آنلاین به ترویج باورهای بیگانه هراسی و یا معرفی پیروان آیین بهاییت به‌عنوان افرادی که ازلحاظ سیاسی برانداز تلقی می‌شوند می‌پردازند، بین ژانویه و مه 2014.

در دسامبر 2013، یک فیلم مستند در تلویزیون دولتی ایران پخش شد که ادعا می‌کرد جامعه بهایی از نزدیک به دولت‌های خارجی و حکومت سابق ایران متصل است. در مصاحبه‌های دیگر که طبق گزارشات در ماه مه 2014 پخش‌شده‌اند، ادعا می‌شود که بهاییان جاسوس هستند. مطابق گزارشات، در ژوئن 2014 اعلامیه‌هایی ضد بهایی که در آن‌ها ادعا می‌شده که خون بهایی بی‌ارزش است در شهر یزد پخش‌شده و طبق گزارشات دیگر، شعارهایی که بارنگ روی دیوارهای شهر یزد اسپری شده بود، خواهان مرگ بهاییت شده است.

دولت ادعا می‌کند که سابقۀ منفی و تبلیغات فرقه‌ای” جامعۀ بهایی “باعث ایجاد نفرت در بخش‌های بزرگی از جامعه نسبت به آن‌ها شده، اما حقوق شهروندی افرادی که فعالیت‌های تبلیغی را تحریک نمی‌کنند مورداحترام است” و وقایع فوق‌الذکر را در یزد انکار می‌کند.

حداقل 49 مسیحی پروتستان در حال حاضر در بازداشت به سر می‌برند که بسیاری از آنان به دلیل فعالیت در کلیساهای غیررسمی خانگی دستگیرشده‌اند. طبق گزارشات در آوریل 2014 مأموران امنیتی به یک مراسم نیایش عید پاک در یک‌منزل شخصی در جنوب تهران حمله بردند و حداقل شش نفر را دستگیر کردند. ظرف دو تا سه سال گذشته، مقامات به نحو فزاینده‌ای کلیساهایی که دارای مجوز رسمی بوده‌اند را بسته‌اند و کشیش‌های این کلیساها را به دلیل برگزاری مراسم نیایش به زبان فارسی و آنچه ادعا می‌شود ارائه خدمات مذهبی به ایرانیانی که پیشینه مسلمانی دارند، دستگیر کرده‌اند. مقامات به‌طور منظم وب‌سایت‌های مسیحی را مسدود می‌کنند.

نوکیشان مسیحی همچنان گزارش می‌دهند که گاهی اوقات در طول دوره بازداشت مورد آزار و اذیت روانی و جسمی شدید، ازجمله تهدید به اعدام‌شده‌اند. بنا به گزارشات، در آوریل 2014، مأموران اطلاعاتی یک رهبر کلیسای زندانی (فرشید فتحی) را مورد ضرب و شتم قراردادند، به‌نحوی‌که لازم شد وی را به بیمارستان منتقل کنند.

حداقل نه مسلمان صوفی یا درویش در حال حاضر در بازداشت به سر می‌برند. محدودیت‌های حقوق انجمن و اجتماعات مسالمت‌آمیز برای صوفیان از مراسم صرفاً مذهبی آنان گسترده‌تر است. به‌عنوان‌مثال، در ماه مارس 2014، نیروهای امنیتی 326 درویش گنابادی که بیرون از ساختمان قوه قضائیه در تهران تجمع کرده بودند را دستگیر کردند. طبق گزارشات، آنان نسبت به مراقبت‌های پزشکی ناکافی ارائه‌شده به سه درویش زندانی و انتقال دو تن دیگر از دراویش زندانی به زندان رجایی شهر معترض بودند. همچنین تظاهرات مسالمت‌آمیز ماه مه 2014 در حمایت از اعضای زندانی جامعه دراویش گنابادی نیز توسط پلیس موردحمله قرار گرفت.

همچنین طبق گزارشات، تهییج افراد علیه دراویش گنابادی نیز ادامه دارد. ادعا می‌شود که در ماه ژوئن 2014، رهبران مذهبی اعضاء جامعه دراویش را کافر و وهابی توصیف کردند.

طبق گزارشات حداقل 150 مسلمان سنی مذهب در حال حاضر به خاطر سازمان‌دهی جلسات و فعالیت‌های مذهبی و یا پس از محاکماتی که اغلب گفته می‌شود با موازین بین‌المللی سازگار نیستند، در بازداشت به سر می‌برند. بسیاری از این افراد به جرائم امنیتی جدی متهم شده‌اند.

به گفته منابعی که منابعی که مایل هستند ناشناس باقی بمانند، 15 شهروند عرب که از شیعه به اسلام سنی گرویده‌اند در 21 فوریه 2013 هریک‌ به‌ یک سال زندان محکوم شدند. بنا بر به گزارشات، این افراد پس از دستگیری در 17 ژانویه 2012 به مدت 21 روز در مکان نامعلومی نگهداری شدند.   طبق گزارشات این افراد مورد بازجویی قرارگرفته و تهدید شدند و تشویق شدند که به دنبال مشاوره حقوق نباشند. این منابع مدعی هستند که فعالیت‌های متهمان شامل سازمان‌دهی نماز گروهی خصوصی، خواندن قرآن و فقه اسلامی در خانه‌های خود و انجام کارهای خیریه صرفاً مذهبی بوده است. طبق گزارشات، این افراد به تبلیغ علیه نظام از طریق ترویج وهابیت و سلفی گری، برگزاری نماز گروهی، تردید در مذهب رسمی کشور، تولید و توزیع کتاب‌های منحرف، برقراری ارتباط با عناصر سلفی-تکفیری (گروه‌هایی که دیگران را به ارتداد متهم می‌کنند) و شرکت در دوره‌های مذهبی عناصر سلفی-تکفیری متهم شده‌اند. هر یک از آن‌ها در شعبه دوم دادگاه انقلاب اهواز به یک سال حبس تعزیری محکوم شدند و در آوریل 2014 برای اجرای حکم زندان خود احضار شدند.

گزارش‌شده است که خانواده‌های چهار فعال عربی که در سال جاری اعدام شدند از انجام مراسم تدفین مناسب و از انجام مراسم عزاداری برای عزیزان خود بر اساس باورهای دینی خویش و مطابق با حقوق محفوظ بین‌المللی خود منع شده‌اند. یک خانواده دیگر از اخطار و آزار و اذیت توسط مقامات دولتی درزمانی که آن‌ها می‌خواستند مطابق با اصول دینی و اسلامی شیعه اقدام به سوگواری برای آقای ستار بهشتی که در سال 2012 در زندان تحت شرایط مرموزی درگذشت بنمایند، گزارش داد.

جمهوری اسلامی اتهام نقض شدید حقوق بشر در ایران را که در گزارش اخیر نماینده ویژه سازمان ملل بازتاب یافته رد کرد و مدعی شد که همه این انتقادات باهدف «ایران هراسی» و «اسلام هراسی» مطرح می‌شود. خبرگزاری رویترز، اظهارات فروزنده ودیعتی، از اعضای نمایندگی ایران در سازمان ملل، را منتشر کرده که خطاب به کمیته سوم مجمع عمومی این سازمان گفته است، انتقادات این کمیسیون از شرایط ایران به گفته او، به یک «برنامه بیهوده سالیانه» تبدیل‌شده است. وی سپس با حمله به احمد شهید، گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد، او را متهم کرد که تحت تأثیر «سیاست خارجی برخی کشورها» به انتقاد از شرایط ایران می‌پردازد.  آخرین گزارش احمد شهید درباره وضعیت حقوق بشر در ایران می‌گوید که از آغاز کار دولت حسن روحانی، آمار اعدام در جمهوری اسلامی به‌شدت افزایش پیداکرده است. این گزارش همچنین از رواج شکنجه در زندان‌های ایران حکایت می‌کند و نیز بیان می‌کند که اقلیت‌های مذهبی همچنان تحت آزار حکومت جمهوری اسلامی قرار دارند.

به گزارش «محبت نيوز»، بر اساس پژوهش یک سازمان بین‌المللی، ایران و افغانستان جزو کشورهایی هستند که بیشترین میزان خشونت را علیه اقلیت‌های مذهبی اعمال می‌کنند. همچنین اسلام‌گرایان بیش از دیگران به نقض آزادی مذهب می‌پردازند. به گزارش خبرگزاری فرانسه، سازمان غیردولتی «کمک به کلیسای درخطر»، گزارش دوسالانه خود را منتشر کرد و هشدار داد که آزادی مذهب در جهان در فاصله سال‌های ٢٠١٢ تا ٢٠١٤، شدیداً کاهش‌یافته است. در گزارش بیست کشور در دسته کشورهایی قرار داده‌شده‌اند که کمترین میزان آزادی مذهب در آن‌ها وجود دارد. در میان این بیست کشور، در چهارده کشور آزار و اذیت‌های مذهبی از سوی مسلمانان تندرو اعمال می‌شود که ایران، افغانستان، عراق، سوریه و یمن جزو آن‌ها هستند. این سازمان غیردولتی همچنین تأکید می‌کند در کشورهایی که مسیحیان در اقلیت هستند همچنان مورد بیشترین آزار و اذیت قرار می‌گیرند.

اهل سنت

 اهل سنت خواستار امنیت و اخوت هستند، انتظار دارند که آزادی مذهبی مراعات شود و این خواسته تک‌تک جامعه اهل سنت است. انتظار آن است که جامعه اهل سنت در شهرهای بزرگ کشور مثل اصفهان و دیگر شهرها آزادانه بتوانند نماز بخوانند و به تعلیم فرزندان خود مشغول باشند. این انتظار کاملاً معقول و قانونی است. اینکه اهل سنت بتواند در هر شهری که نیاز دارد مسجد بسازد و نماز جمعه و نماز عید بخواند و از آزادی کامل برخوردار باشد، انتظاری کاملاً قانونی بوده و خواسته‌ای زیاده‌خواهان نیست. اهل سنت معتقد است که حق مردم باید رعایت شود و کسی به خاطر مذهب از حقوقش محروم نشود، زیرا رعایت حقوق ملت باعث اتحاد و نزدیکی می‌شود.

مراعات حقوق قانونی اهل سنت، خواسته همه اهل سنت است. شیعه و سنی ایرانی هستند. ایران نه‌فقط متعلق به شیعه است و نه‌تنها متعلق به سنی است، لذا نباید حقوق این دو گروه در کشور متفاوت باشد.

رژيم ايران طبق برنامه‌ای كه جديداً آن را طراحي كرده می‌خواهد آمار زندانيان اهل سنت در زندان رجايي شهر را كاهش دهد، بدون اينكه آن‌ها را آزاد كند، تعداد زيادي از زندانيان اهل سنت را به زندان‌های مختلف انتقال داده كه غالباً به شهرهاي خودشان فرستاده نشدند‪.

آگاهان به مسائل اهل سنت در ایران معتقدند که اهل سنت بدترین دوران پس از انقلاب ۱۳۵۷ را پشت سر می‌گذارند. آن‌ها همچنین هشدار می‌دهند که ادامه روند کنونی وحدت شیعه و سنی» در کشور را به مخاطره خواهد انداخت.

زندانیان اهل سنت که به خاطر تبلیغ دینی با اتهاماتی مانند اقدام علیه امنیت ملی مواجه هستند حکم محاربه در دست دارند در زندان و در فضای نامناسبی دوران زندان خود را می‌گذرانند و به‌صورت مدام  از سوی مأموران زندان به دلیل عقیده‌شان مورد بی‌احترامی قرار می‌گیرند.

ماده ۲۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران برابری تمام شهروندان ایرانی را بر اساس موازین اسلام مورد تأکید قرار می‌دهد. بااین‌حال در کنار سایر اقلیت‌های دینی در ایران که این ماده اساسی نتوانسته برابری آنان را در بیش از سه دهه گذشته در برخورداری از حقوق شهروندی تضمین کند، پیروان اهل سنت در ایران نیز علی‌رغم این‌که مسلمان هستند شرایط مشابهی دارند، آنان نیز از تصاحب مسئولیت‌های کلان مدیریتی کشوری و لشگری و نیز بهره‌مندی برابر از فرصت‌ها و امکانات محروم هستند، همین‌طور با موانع و محدودیت‌های جدی برای تبلیغ باورهای خود و به‌جا آوردن مناسک مذهبی خود از سوی حکومت ایران روبه‌رو هستند.

اهل سنت با مجموعه‌ای از این فشارها از قبیل ایجاد شورای برنامه‌ریزی مدارس علوم دینی اهل سنت، ممنوع التدریس کردن اساتید علوم دینی اهل سنت، محرومیت دانشجویان اهل سنت از تحصیل و ممنوع‌الخروج کردن بسیاری از دانشجویان اهل سنت که در مدارس دینی خارج کشور تحصیل می‌کنند و ممانعت از برگزاری نماز جماعت در اعیاد اسلامی برای اهل سنت ایران، مواجه هستند،به‌خصوص در شهر تهران گفته می‌شود بیش از یک‌میلیون سنی در آن زندگی می‌کنند اما از حق ساختن مسجد و برگزاری مراسم و اعیاد خود محروم هستند.

در این ماه:

به گزارش فعالین بلوچ، مولوی محمد دهقان امام جمعه موقت و نائب مدیر حوزه علمیه عین العلوم گشت، در خطبه های نماز جمعه 30 مرداد گشت، تخریب نمازخانه پونک را محکوم کردند.

به گزارش فعالین بلوچ، درخواست مولانا گرگیج از رئیس جمهور برای تشکیل هیئتی جهت رسیدگی به تخریب نمازخانه پونک.

به گزارش فعالین بلوچ، مولانا عبدالحمید، امام جمعه اهل سنت زاهدان بار دیگر در خطبه های نماز جمعه خواستار اعاده وضع نمازخانه مرکزی اهل سنت تهران پونک شد

به گزارش صدای آمریکا، پرهزینه ترین فیلم سینمای ایران به نام “محمد” که زندگی دوران کودکی پیامبر اسلام را به نقش می کشد انتقاد بسیاری از مسلمانان سنی را که مخالف تصویرگری پیامبر هستند برانگیخته است. این فیلم ۱۷۱ دقیقه ای که با هزینه ۴۰ میلیون دلار و در مدت بیش از هفت سال تهیه شده با انتقاد روحانیون سنی روبرو شده است. این روحانیون نشان دادن تصویر پیامبر اسلام را مجاز نمی دانند. دانشگاه الازهر نهاد برجسته مذهب سنی گفته است به تصویر کشیدن حضرت محمد از شان معنوی او می کاهد. دانشگاه الازهر نه تنها با به تصویر کشیدن حضرت محمد بلکه حتی با پخش صدای کسی که از زبان او حرف می زند مخالف است.

آیت الله مصباح یزدی با انتقاد از کسانی که انسجام و امنیت کشور را در گرو وحدت ملی ایرانیها میدانند، بار دیگر بر محوریت اسلام تاکید کرد. او همزمان گفت که باید میان شیعه و سنی فرق گذاشته شود.

به گزارش فعالین بلوچ، احمد ریگی ماریشال طلبه سال چهارم دارالعلوم مکی روز یک شنبه 8 شهریور از دارالعلوم مکی خارج شده و تا حال خانواده هیچ خبری از او ندارند.

به گزارش فعالین بلوچ، مصیب وطن خواه، عبدالستار بهرامزی، نجیب الرحمن رییسی، محمد امین رییسی، داوود بهرامزهی، ابوبکر ملازهی، ابوبکر (صدیق) بهرامزهی ،عامر گهرامزهی، ادریس بلیده‌ای و بشیر بلیدیی از بازداشت شدگان نصیرآباد با گذشت بیش از 8 ماه همچنان در وضعیت بلا تکلیف در زندان مرکزی زاهدان به سر می برند.

به گزارش کردپا، مقامات امنیتی زندان رجاییشهر کرج به صورت سیستماتیک فعالان عقیدتی اهل سنت را تحت فشار قرار میدهند، به گونه ای که ورزش برای زندانیان سنی مذهب با محدودیت جدی همراه است.

به گزارش فعالین بلوچ، احمد ریگی مارشالی طلبه دارالعلوم مکی زاهدان که هشتم شهریور از مدرسه خارج و ناپدید شده بود، پس از چهار روز بازداشت آزاد شد و به خانه بازگشت.

در این ماه و در ادامه روند ستیز با اهل سنت، حقوق آنان به شرح ذیل نقض گردید:

بهاییان

ایران، کشوری که در آن بهاییان یکی از بزرگ‌ترین اقلیت مذهبی را تشکیل می‌دهند، آئین بهایی هنوز یک «فرقه مرتد» تلقی می‌شود. . این مشهور است که بهاییان به دنبال صلح هستند، قدرت سیاسی نمی‌خواهند و تهدید امنیتی ایجاد نمی‌کنند. بااین‌حال رژیم دینی ایران آن‌ها را تحت تعقیب قرار می‌دهد. از انقلاب اسلامی ۱۹۷۹ میلادی تاکنون، بهاییان به‌طور سامانمند و روشمند از دسترسی به تحصیلات عالی و همچنین حق اشتغال محروم بوده‌اند؛ و همواره در معرض دستگیری‌های بدون مجوز قانونی و حبس قرارگرفته‌اند. آن‌ها هرگز قادر نبوده‌اند به‌طور علنی از تعالیم دینی خود پیروی کنند. بهاییان تقریباً در تمام مراحل زندگی مورد بدرفتاری قرار می‌گیرند. سال گذشته کمیسیون بین‌المللی آزادی مذاهب آمریکا گزارش داد که کودکان بهایی به همراه مادرانشان زندانی می‌شوند. آن‌ها از دانشگاه، تأسیس مدرسه و تأسیس عبادتگاه منع هستند. مقامات ازدواج آن‌ها را به رسمیت نمی‌شناسند و رسانه‌های ایران بهاییان را پلید می‌شمارد. وقتی بهاییان می‌میرند خویشان آن‌ها نمی‌توانند وارث آن‌ها باشند و با گرفتن گواهی فوت مشکل‌دارند و اغلب شاهد خراب کردن قبر‌هایشان هستند، که این کار نه‌تنها توسط خرابکاران، بلکه توسط خود دولت نیز انجام می‌شود.

در شرایطی که امید می‌رفت باروی کار آمدن دولت جدید، وضعیت حقوق بشر در ایران بهبود یابد و اکثر زندانیان سیاسی و عقیدتی از زندان رهایی یابند، باگذشت زمان وضعیت حقوق شهروندی بدتر شده و دور جدیدی از بازداشت‌ها و دستگیری‌ها آغازشده است. در کمتر از یک ماه از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری شهریور  ۹۲ اکنون کمتر روزی است که خبری از دستگیری یک فعال سیاسی، عضوی از اعضای جنبش دانشجویی یا کارگری، روزنامه‌نگار یا کنشگر اجتماعی منتشر نشود یا سایت خبری و رسانه‌ای توقیف و تعطیل نشود.  انتظار می‌رفت در شرایط حاکمیت دولت حسن روحانی فضای زندان‌ها و وضعیت زندانیان عقیدتی – سیاسی دچار تحول شود و بسیاری از زندانیان دربند و در حصر آزاد شوند و تمام اصول قانون اساسی بلااستثناء اجراشده و همان‌گونه که رئیس‌جمهور در زمان مبارزات انتخاباتی وعده داده بود “حقوق شهروندی ” پایه و مبنای برخورد با تمام آحاد ملت باشد؛- وعده‌ای که به نظر می‌رسد بی‌اساس و توخالی بوده و دست‌کم مبنای عمل وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی قرار نگرفته است. این اخبار و گزارش‌ها همچنین حاکی از شدت یافتن موارد احضار شهروندان بهایی به دادستانی برای ابلاغ حکم یا دستگیری و اعزام آن‌ها به زندان است. اکثر قریب به‌اتفاق این افراد را محکومانی تشکیل می‌دهند که پیش از آن احکام قضائی‌شان صادرشده، اما در پی روی کار آمدن دولت تدبیر و امید اجرای احکام آن‌ها مدتی به عهدهٔ تعویق افتاده بود. نکتهٔ درخور تأمل اینکه بازداشت‌های اخیر اغلب در کوچه و خیابان و در محل کار وزندگی شهروندان بهایی صورت گرفته است و در آستانهٔ ششمین سالگرد زندان رهبران بهایی موسوم به گروه “یاران ایران” است.

حسن روحانی رئیس‌جمهوری ایران برخلاف وعده‌های پیشین (برابری برای همه ایرانیان) در اظهاراتی اعلام نمود: “دولت خواستار آن است که جایگاه همه ادیانی که قانون اساسی آن‌ها را به رسمیت شناخته، حفظ و پیروان این ادیان بتوانند به حقوق مشروع خود برسند و در این راستا اگر مشکلی هم وجود دارد، باید رفع شود.” ازآنجایی‌که بهاییان جزء دین‌های رسمی کشور نیستند اظهارات آقای روحانی امید پیروان این آئین را به تغییراتی که انتظار داشتند، ناامید کرد.

بهاییان ایران پس از انقلاب فرهنگی در دانشگاه‌ها از تحصیل عالی در دانشگاه‌های ایران محروم هستند، عده‌ای از بهاییان برای مقابله با اخراج دانشجویان بهایی در سال ۱۳۶۶ اقدام به تأسیس موسسه آموزش عالی آنلاین نمودند، اما دستگاه قضایی کشور در شهریور ماه سال ۱۳۹۰ کلیه مدیران و اساتید آن را بازداشت کرد، کامران مرتضایی، کیوان رحیمیان، فؤاد مقدم، امان‌الله مستقیم، شاهین نگاری، نوشین خادم، فاران حسامی، کامران رحیمیان، ریاض سبحانی، رامین زیبایی، فرهاد صدقی و محمود بادوام افرادی بودند که در این رابطه احکام سنگینی دریافت کردند، سال گذشته دو شهروند بهایی مرتبط با این دانشگاه بهنام‌های طلوع گلکار و نسیم باقری بازداشت و به ترتیب به پنج سال و چهار سال حبس تعزیری محکوم شدند. اخراج معدود دانشجویان بهایی در دانشگاه‌های کشور همچنان ادامه دارد.

انتقال دانش و تجربه بشری، جز از طریق آموزش امکان‌پذیر نیست  و به همین دلیل حق تحصیل یکی از حقوق بنیادی بشر در مواد ۲۶ و ۲۷ اعلامیه جهانی حقوق بشر، بند ۲ ماده ۱۹ میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی و مواد ۱۳ ، ۱۴ و ۱۵ میثاق بین‌المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است که همگی بر حق تحصیل بدون هیچ نوع تبعیض از حیث نژاد، رنگ، جنس، زبان، مذهب، عقیده سیاسی و یا هر عقیده دیگر یا اصل و منشأ ملی یا اجتماعی، دارایی، نسب یا هر وضعیت دیگر شناخته‌شده و بر آن تأکید شده و دولت ایران موظف است تمامی امکانات و تسهیلات لازم را برای ایجاد شرایط مناسب جهت بهره‌مندی همه شهروندان از این حق طبیعی فراهم کند و کلیه موانعی را که در اثر شرایط خاص جغرافیایی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی در مسیر رسیدن شهروندان به این حق قرار می‌گیرد، مرتفع سازند.

اکثر بهاییان ایران به دلیل اجرای مناسک مذهبی خود با اتهام تبلیغ علیه نظام مواجه می‌شوند این در حالی است که مطابق استانداردهای جهانی آموزش اعتقادات مذهبی ازجمله آزادی تأسیس حوزه‌های علمی، مدارس مذهبی و آماده کردن و توزیع کتب مذهبی و یا داشتن انتشارات از حقوق محافظت‌شده اقلیت‌ها محسوب می‌شود و بهاییان ایران نیز می‌بایست از آن بهره‌مند شوند.

ممانعت از کسب‌وکار بهاییان یکی دیگر از فشارها و آزار و اذیت‌هایی است که بهاییان با آن مواجه هستند، پلیس اداره اماکن که وابسته به نیروی انتظامی است در نقاط مختلف کشور که سرکشی ماهانه به محل کسب شهروندان دارند، در اکثر مواقع محل کسب بهاییان را به دلیل عدم اجازه کسب، پلمپ می‌کنند.

در این ماه:

به گزارش هرانا، عوامل ناشناس درختان ۲۰ ساله قبرستان بهاییان در ارومیه را با اره برقی قطع کردند.

به گزارش کمپین نه به آزار و زندان هموطنان بهایی، روز دوشنبه ۲۴ مراد ماه ماموران امنیتی آب را بر شهروندان بهایی دازگاره از توابع استان سمنان بستند.

به گزارش هرانا، واحد خلوصی شهروند بهایی بازداشت شد.

به گزارش کمپین نه به ازار بهاییان، ذبیح الله رئوفی، شهروند بهائی اهل سنندج توسط نیروهای وزارت اطلاعات شهر سنندج بازداشت و به محل ستاد خبری وزارت اطلاعات این شهر منتقل شد.

به گزارش کمپین نه به ازار بهاییان، خانم صدقی شهروند بهائی اهل سنندج چهار روز پس از فوت، با فشار نیروهای امنیتی و علیرغم نارضایتی خانواده در شهرستان قروه دفن شد.

به گزارش کمپین نه به ازار بهاییان، پوریا ایقانیان ساکن تهران با کسب رتبه 1690 به دلیل بهایی بودن با نقض پرونده مواجه شده و از رفتن به دانشگاه محروم شده است.

به گزارش هرانا، آوا امینی یزدلی، شهروند بهایی از تحصیل در دانشگاههای ایران محروم شد. بر پایه تصمیم مقامات ایران، شهروندان بهایی به دلیل آیین خود حق تحصیل در دانشگاهها را ندارند.

به گزارش کمپین نه به ازار بهاییان، نوگل ذاكريان ساكن كرج با رتبه ٤٨٢دركنكور هنر به دليل نقص پرونده محروم از ورود به دانشگاه شد.

به گزارش کمپین نه به ازار بهاییان، فرید رستگار شهروند بهایی با وجود شرکت درسه کنکور زبان,هنرو ریاضی به دلیل اعتقادی شامل تقض پرونده شده است و از تحصیل در دانشگاه محروم شد.

به گزارش کمپین نه به ازار بهاییان، بدیع صفاجو شهروند بهایی به دلیل اعتقادی بعد از مراجع به سایت سازمان سنجش با نقض پرونده مواجه شد و از ادامه تحصیل باز ماند.

به گزارش کمپین نه به ازار بهاییان، افسانه اسدنژاد شهروند ۱۸ ساله بهایی ساکن تبریز همانند دیگر جوانان بهایی پس از مراجعه به سایت سازمان سنجش با نقض پرونده مواجه و محروم از تحصیل شده است.

به گزارش کمپین نه به ازار بهاییان، مهیاره نداف شهروند بهایی ساکن کرج پس از شرکت در کنکور سراسری با وجود کسب رتبه ۱۸۲۹ (گرایش انسانی)به دلیل اعتقادی محروم از تحصیل شد.

به گزارش کمپین نه به ازار بهاییان، فرید رستگار شهروند بهایی با وجود شرکت درسه کنکور زبان,هنرو ریاضی به دلیل اعتقادی شامل تقض پرونده شده است و از تحصیل در دانشگاه محروم شد.

به گزارش کمپین نه به ازار بهاییان، روفیا پاکزادان، سودابه مهدینژاد و نازی تحقیقی سه زن بهایی در استان گلستان بهطور گروهی محاکمه شدند.

به گزارش اخبار اقلیتهای مذهبی، دادستانی مستقر در زندان اوین همچنان با تقاضای مرخصی فاران حسامی، شهروند بهائی ممانعت به عمل می آورد.

به گزارش هرانا، فریبا کمال آبادی را در کنار کسانی گذاشتند که در زندان آدم می کشند، از اردیبهشت ۱۳۸۷ تا کنون بیش از ۷ سال و چند ماه است که بدون مرخصی در زندان به سر می برد.

به گزارش کمپین نه به ازار بهاییان، واحد خلوصی شهروند بهایی که در روز شنبه ۲۱ شهریورماه  بازداشت شده بود, به بند یک زندان رجایی شهر منتقل شد.بند يك زندان رجايى شهر محل نگهدارى افرادى با جرايم عادى و قتل ميباشد.

به گزارش سحام، دو تن از اعضای هیات مدیره جامعه بهائیان ایران که برای مداوا از زندان به بیمارستان قلب فرستاده شده بودند ، بدون پایان یافتن دوره درمان، به زندان برگرداننده شدند.

به گزارش کمپین نه به ازار بهاییان، شهرام فلاح شهروند بهایی زندانی می باشدکه امروز پس از دریافت مرخصی 10 روزه به برای گزذراندن مرخصی به بیرون از زندان آمدند.

به گزارش بهایی نیوز، آقاي سهراب نقي پور و خانم آذر پورخرسند (طلوعی) دو تن از شهروندان بهایی ساکن اصفهان به قید وثیقه آزاد شد.

به گزارش کمپین نه به ازار بهاییان، ساسان حقيري از زندانیان پرونده ٢٠ نفره دادگاه يزد بوده است و امروز ٢١ شهريور ماه مشمول آزادي مشروط شده و آزاد گرديد.

روند ستیز با بهاییان در این ماه نیز ادامه داشت به‌گونه‌ای که حقوق شهروندان بهایی در موارد ذیل نقض گردید.

مسیحیان

جمهوری اسلامی کمر به نابودی مسیحیت بسته است، واقعیتی است تلخ در مورد جفا بر مسیحیان ایران؛ مسیحیانی که به خاطر دگراندیشی و تغییر دین از سوی حکومت مذهبی جمهوری اسلامی مورد اتهام و محکومیت قرار می‌گیرند. ضرب و شتم، شکنجه و تهدید به مرگ برای مسیحیان ایرانی تبدیل به امور عادی شده است.

جفا بر مسیحیان در کشورهای اسلامی رو به رشد است و روزانه مسیحیان بسیاری از سوی مسلمانان مورد آزار و اذیت قرار می‌گیرند. در جمهوری اسلامی ایران نیز، تعداد بی‌شماری از مسیحیان به خاطر تغییر دین و فعالیت‌های مذهبی‌شان زندانی‌شده، مورد اتهام و محکومیت قرار می‌گیرند. لازم به توضیح است که جمهوری اسلامی ایران در ابتدای سال 2014 میلادی در رتبه نهم رده‌بندی کشورهایی قرار گرفت که مسیحیان را به‌شدت آزار می‌رسانند. در حال حاضر بر اساس گزارش سازمان‌های مدافع حقوق مسیحیان در ایران گفته می‌شود حدود 40 نفر از مسیحیان شناخته‌شده تنها به جرم‌هایی نظیر اقدامات بشارتی و یا آموزش و پخش انجیل در زندان به سر می‌برند و بسیاری از نوکیشان مسیحی تحت جفا قرارگرفته و با ضربات شلاق به جرم روزه‌خواری و شرب خمر در مراسم عشاء ربانی یا شکنجه و آزار در سلول خود در زندان‌های ایران مواجه شده و بعضاً حتی تحدید به مرگ شده‌اند.

فشار دستگاه‌های امنیتی و قضایی بر کلیساها همچنان ادامه دارد و در ادامه‌ سلسله محدودیت‌های اعمال‌شده از سوی مسئولان امنیتی، کلیساهای جماعت ربانی تهران (مرکز)، کلیساهای تبشیری رسمی، کلیسای جماعت ربانی مرکز در تهران، کلیسای پروتستان عمانوئیل، کلیسای انجیلی پطرس واقع در تهران و … یا به‌اجبار تن به همکاری با نهادهای امنیتی و تن دادن به خواسته‌های آنان مبنی بر افشای فهرست اعضای این کلیساها به همراه سایر مشخصات ایشان من‌جمله شماره‌ ملی، بستن درهای خود را به روی ایمان‌داران و نوکیشان مسیحی فارسی‌زبان و عدم برگزاری مراسم به زبان فارسی داده‌اند و یا به‌کل تعطیل، رهبران آنان مانند  روبرت آسریان دستگیر و با احکام غیرمنصفانه و بلندمدت مواجه شده‌اند.

صدور احکام حبس برای مسیحیان ایران‌ همچنان ادامه دارد؛ با این‌که در قانون اساسی ایران آزادی دینی مسیحیان، کلیمیان و زرتشتیان به رسمیت شناخته‌شده ولی عملکرد حکومت در برابر تبلیغات دینی و اجرای مناسک مذهبی آنان تاکنون نشان داده است که اصول مندرج در قانون اساسی در مورد آزادی دین و مذهب و عدم تفتیش عقاید، تنها سرپوشی برای نقض حقوق اقلیت‌های مذهبی و دینی در ایران بوده است. در قانون اساسی ایران مذهب شیعه‌ جعفری تنها مذهب رسمی ایران بوده و ارگان‌های مذهبی و امنیتی حکومت ایران تبلیغ اصول و مبانی این ادیان و مذاهب را تهدیدی برای ایدئولوژی غالب حکومتی قلمداد می‌کنند و این مسئله یکی از عمده دلایلی است که حاکمیت به‌واسطه‌ی آن، پیروان و مبلغین مسیحیت را سرکوب و با بستن کلیسای آنان، راه را برای تبلیغات دینی این اقلیت مذهبی، سد می‌کند.

در این ماه:

به گزارش هرانا، اسقف اعظم ارامنه‌ی تهران با ابراز تاسف و ناراحتی از تخریب باشگاه اجتماعی ارامنه تهران، معروف به “کلوپ ارامنه” گفت که این ساختمان متعلق به کشور است و باید بازسازی و استحکام بخشی شود تا ارمنی‌ها برای حضور دوباره در آن اطمینان خاطر داشته باشند. به گزارش خبرگزاری هرانا به نقل از ایسنا، مدتی قبل باشگاه اجتماعی ارامنه‌ی تهران که با حدود یکصد سال قدمت، واجد ارزش تاریخی دانسته شده، به علت ساختمان‌سازی و گودبرداری غیراصولی پارکینگ طبقاتی مجتمع جدید علاءالدین فروریخت. این اتفاق از جهاتی می‌توانست به یک فاجعه تبدیل شود، چرا که قرار بود در همان شب حادثه، مراسم عروسی نیز در این محل برگزار شود و با تخریبی که الان در ساختمان رخ داده، معلوم نیست در آن صورت چند نفر جان خود را از دست می‌دادند.

به گزارش هرانا، نغمه عابدینی، همسر کشیش ایرانی – آمریکایی که در ایران زندانی است برای پیگیری وضعیت همسرش به نیویورک رفته است.   او امیدوار است بتواند با گفت و گو با مقامات برخی از کشورها و احتمالا مقامات ایران بتواند راهی برای آزادی همسر خود بیابد. نغمه عابدینی، قرار است در حاشیه برگزاری اجلاس سازمان ملل متحد درباره وضعیت همسر زندانی خود صحبت کند. او در مصاحبه با تلویزیون فارسی صدای آمریکا از حسن روحانی رئیس جمهوری ایران خواست تا به وضعیت همسرش رسیدگی کند. خانم عابدینی گفت: ” اگر موفق بشوم با آقای روحانی در نیویورک دیدار کنم از او خواهم خواست به عنوان یک پدر و یک همسر مشکلات ما را درک کند.” او گفت قبلا با برخی نظیر مرضیه افخم، سخنگوی وزارت امورخارجه ایران گفت و گو کرده است.

به گزارش هرانا، نغمه عابدینی همسر کشیش ایرانی- آمریکایی، سعید عابدینی که  در ایران به هشت سال زندان محکوم است به کمپین بین المللی حقوق بشر گفت: “پیگیری‌های وزارت خارجه از زمان توافق هسته‌ای ایران و آمریکا، نسبت به قبل کمتر شده و بیش‌تر سکوت می‌کنند اما در تماس‌هایی که انجام شده گفته‌اند دارند روی موضوع کار می‌کنند و مساله سعید در اولویت پیگیری است ولی جزئیاتی اعلام نکرده‌اند.“

به گزارش هرانا، روز 31 شهریورماه ۱۳۹۴ ساعت ۱۲ ظهر سعيد عابدینی کشیش آمریکایی ایرانی محبوس در زندان رجایی شهر کرج (گوهردشت) به حفاظت اطلاعات زندان احضار و توسط ماموران شکنجه گر بنام های بحرینی و مضارع تهدید به پرونده سازی جدید و شکنجه شد. مضارع با در دست داشتن شوکر برقی و ایجاد صدا با آن و همینطور سر و صدای شکنجه تعدادی از زندانیان عادی، سعی در ایجاد وحشت در این زندانی عقیدتی داشت و او را تهدید به شکنجه و پرونده سازی کرد. از فروردین سال جدید این زندانی چندین بار مورد آزار و اذیت قرار داده شده و یک بار نیز به انفرادی انتقال داده شده است و بیش از چهار روز در انفرادی نگهداری شد.

به گزارش هرانا، اعتصاب غذای زندانی عقیدتی، ابراهیم فیروزی زندانی مسیحی زندان رجایی شهر که به دلیل اعتراض بر عدم تفکیک جرایم با دیگر زندانیان همبند شده است، وارد پنجمین روز خود می شود  و این در حالی است که با عدم اجرایی شدن خواست های این زندانی عقیدتی، اعتصاب غذای او همچنان ادامه دارد. ابراهیم فیروزی، نوکیش مسیحی در حالی واردپنجمین روزِ خود می شود که او با وجود قول مساعد رئیس زندان رجائی شهر، همچنان بر تحقق خواسته های خود پابرجاست و اعلام کرده که تا حصول نتیجه و اجرایی شدن خواسته اش دست از اعتصاب غذا بر نخواهد داشت.

در ادامه روند جفای سامانمند بر مسیحیان ایران، در این ماه حقوق آنان در موارد ذیل نقض گردید:

دراویش گنابادی

دراویش نعمت‌الله‌ی گنابادی ازجمله اقلیت‌های مذهبی در ایران هستند که برخورد با ایشان در طی سال‌های اخیر افزایش چشمگیری داشته است. دراویش گنابادی جمعیتی چندمیلیونی از دراویش شیعه را در سراسر ایران شامل می‌شوند که سبک دین‌داری صوفیانه متفاوتی با تشیع فقاهتی رهبران جمهوری اسلامی دارند و خود را جمعیتی خواهان صلح و برادری و البته غیرسیاسی می‌دانند. اعتقادات دراویش گنابادی، گستردگی پیروانشان در سراسر کشور و پیروی آن‌ها از نظرات قطب دراویش و رهبر معنوی‌شان، دکتر نورعلی تبنده، از سوی جمهوری اسلامی تهدیدی امنیتی به‌حساب می‌آید. سابقه سیاسی و اجرایی دکتر تابنده در اوایل انقلاب و اعتبار و محبوبیت ویژه‌ای که در میان پیروانش و در جامعه دراویش دارد، بر نگرانی مقامات امنیتی افزوده است.

طی سالیان گذشته حکومت ایران برخلاف تعهدات بین‌المللی خود درزمینهٔ احترام به میثاق حقوق مدنی و سیاسی و موازین حقوق بشر، ازجمله حق آزادی مذهب که شامل آزادی ابراز مذهب یا معتقدات خود در عبادات و اجرای آداب و اعمال و تعلیمات مذهبی می‌باشد، نه‌تنها حق برگزاری مناسک و مراسم مذهبی برای دراویش گنابادی را زیر پا گذاشته است بلکه به برخورد قضایی و امنیتی با آنان پرداخته است. بزرگ‌ترین و اساسی‌ترین مشکل دراویش ایرانی رعایت نشدن حقوق شهروندی آنان است و این مشکل نه از طرف دولت کنونی بلکه از طرف تندروهای مذهبی و گروه‌های افراطی ایجاد می‌شود که در ساختار سیاسی حاکمیت نفوذ کرده و همچنین از طریق بعضی مراجع تقلید سر‌شناس حکومتی مانند نوری همدانی و مکارم شیرازی و… در قم حمایت می‌شوند.

در جریان واقعه کوار ۲۲ تن از دراویش گنابادی از سوی دادگاه مورد محاکمه قرار گرفتند. برخی از این افراد ازجمله ابراهیم فضلی، محمدعلی سعدی و اصغر کریمی به ۲ سال حبس محکوم شدند و ۳ تن دیگر به تبعید مادام‌العمر محکوم شدند. در جریان اعتراضات صورت گرفته به عدم درمان برخی از زندانیان نیز،خانواده‌های دراویش زندانی در مقابل دادستانی تحصن کردند و در پی آن و در دو نوبت نزدیک به ۴۰۰ تن از دارویش بازداشت شدند، اکثر بازداشت‌شدگان بدون تشکیل پرونده ساعاتی بعد آزاد شدند. همین‌طور در سال گذشته محکومیت ۷ تن از مدیران سایت مجذوبان نور، وکلا و فعالان حقوق دراویش از سوی شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب تهران صادر شد و درمجموع این دراویش زندانی به بیش از ۵۶ سال حبس تعزیری محکوم شدند.

در این ماه:

به گزارش مجذوبان نور، صبح روز پنج‌شنبه ۱۹ شهریورماه، در جلسهٔ تجدیدنظر رسیدگی به پروندهٔ ۴ تن از دراویش در شیراز، نمایندهٔ دادستان خواستار در نظر گرفتن اشد مجازات برای دراویش، توبهٔ آنها و متوقف شدن فعالیت‌های سایت مجذوبان نور شد. در جلسهٔ دادگاه رسیدگی به پروندهٔ چهار تن از دراویش آقایان صالح‌الدین مرادی، فرزاد درویش، بهزاد نوری و خانم فرزانه نوری در شعبهٔ ۱۶ دادگاه تجدیدنظر شیراز، نمایندهٔ دادستان از رئیس دادگاه متقاضی اشد مجازات برای این متهمین و توقف فعالیت‌های سایت مجذوبان نور شده و با لحن اهانت ‌آمیزی بر لزوم توبهٔ این افراد تاکید کرد.

به گزارش مجذوبان نور، روز سه‌شنبه در پی تحویل نگرفتن البسهٔ کسری نوری از خانواده‌اش به دلیل داشتن کمر و رسمی بودن شلوار، مسئولین زندان نظام شیراز اقدام به بازرسی بند عمومی این زندان برای خارج کردن شلوارهای رسمی از بند کردند که خودداری کسری نوری از تحویل این نوع البسه و تذکر به رعایت حقوق زندانیان را در برداشت. اين گزارش در ادامه می‌افزاید؛ در ساعات پایانی شب، رئیس بازرسی کل ادارهٔ زندان‌های فارس با حضور در زندان نظام، بر تذکرات قانونی کسری نوری صحه گذاشت و اقدام مسئولان زندان نظام در تحویل نگرفتن البسه را غیرقانونی دانست. این گزارش در پایان می‌نویسد؛ در نامهٔ نگارش شده از سوی مسئولین ادارهٔ زندان‌ها به دادستان، دلایل این خواسته، تبلیغ و ترویج درویشی و اخلال در نظم زندان از سوی کسری نوری عنوان شده است.

در این ماه حقوق دراویش گنابادی در موارد زیر نقض گردید:

اهل حق یا یارسان

آیین یاری در قانون اساسی ایران مانند یک اقلیت مذهبی بە رسمیت شناختە نشدە است و در چند سال گذشتە از آن‌ها بە عنوان یک فرقە‌ مذهبی» نامبرده شدە است. اهل حقّ یا یارسان، آئینی عرفانی با خاستگاه کردی است که پیروان آن در برخی‌ از مناطق ایران بخصوص کردستان و کرمانشاه ساکن هستند. جمهوری اسلامی، این دین را به رسمیت نمی‌شناسد و پیروان آن از هرگونه حقوق شهروندی و اجتماعی محروم هستند و در صورت آشکار شدن باور و دین آنان، بلافاصله از محل کار یا تحصیل اخراج می‌گردند. روحانیون اسلام، آنان را  مرتد و نجس خوانده و از حقوق مساوی با دیگر شهروندان  در مراجع قضایی و حقوقی برخوردار نیستند.

توهین مأموران حکومتی ایران به پیروان اهل یاری همچنان ادامه دارد‪. در گزارش سالانه‌ احمد شهید، گزارشگر ویژه‌ شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد، با اشاره‌ به‌ وخیم‌تر شدن نقض حقوق بشر در ایران و محدودیت آزادی بیان و عقیده‌، سرکوب‌های عمومی ، به نقض حقوق اقوام و اقلیت‌های مذهبی نیز، پرداخته است. در بخش اقلیت‌های مذهبی  به نقض حقوق شهروندی، محدودیت آزادی بیان، ممنوعیت استخدام در ادارات و مؤسسات دولتی جامعه ‌یارسان اشاره‌شده است. می‌توان از خودسوزی یا رسانی ها (اهل حق) در اعتراض به هتک حرمت هم‌کیشان خود به‌عنوان تلخ‌ترین نتایج این‌گونه اقدامات مقامات جمهوری اسلامی ایران یادکرد.  بی‌حرمتی نهادهای نظامی و حکومتی ایران نسبت به شهروندان یا رسانی باعث شد که سال گذشته سه شهروند پیرو آیین یاری که دو نفر از آن کُرد بودند به نشانه اعتراض خود را به آتش بکشند و یک سرباز کُرد نیز در پادگان سپاه به دلیل بی‌حرمتی مسئولان نظامی به زندگی خود پایان داد.

در این ماه:

به گزارش آژانس خبررسانی کُردپا، مورخ ١٨ شهریور اداره‌اطلاعات استان كرمانشاه برخی از فعالین یارسان و نمایندگان پیروان این آیین را فراخوانده‌و به‌آنها قول استحقاق حقوق اقلیت‌ها را داده‌اند. در این جلسه‌یكی از مسئولین امنیتی گفته‌است از این به‌بعد در تلاش خواهیم بود تا نگرش‌های امنیتی علیه‌جامعه‌یارسان را از بین برده‌و از استخدام آنها در ادارات دولتی پیشگیری نشود. متن این نامه‌كه‌از سوی “مجمع مشورتی فعالان مدنی جامعه‌یارسان” انتشار یافته‌است بدین شرح است: بنابر اخبار رسیده؛ پنجشنبه گذشته مورخ ١٨ شهریور١٣٩٤ اداره اطلاعات کرمانشاه تعدادی از جمخانه‌داران و متنفذین یارسان در استان کرمانشاه را به جلسه‌ای دعوت کرده است که در جلسه مذکور یک مقام امنیتی گفته است دولت روحانی قصد دارد در راستای اجرای بیانیه انتخاباتی رییس جمهور در خصوص حقوق اقوام و مذاهب، حقوق مردم یارسان را ادا کند و نهادهای امنیتی در همین راستا، پیش‌نویسی را به شورای امنیت ملی جهت تصویب ارایه کرده‌اند. بر اساس این مصوبه مشکلات استخدامی و سختگیری‌های عقیدتی بر جامعه یارسان مرتفع خواهد شد. مجمع مشورتی فعالان یارسان، ضمن استقبال و خوش‌بینی به هر حرکتی از سوی حکومت که در جهت ادای حقوق از دست رفته جامعه یارسان باشد. امیدوار است که اظهارات مسئولان- بر خلاف قول‌ها و وعده‌های پوچ گذشته- در این نشست رنگ واقعیت به خود بگیرد و مشکلی هر چند کوچک از حقوق تضییع شده جامعه یارسان را برطرف کند.

به گزارش آژانس خبررسانی کُردپا، پدر یکی از فعالین سیاسی کُرد از سوی اداره‌ی اطلاعات شهرستان بیجار در استان کُردستان، احضار و مورد بازجویی واقع شد. رضا شاهمرادی که پناهنده‌ی کشور استرالیا می‌باشد، “برای چندمین بار” پدرش به اداره‌ی اطلاعات بیجار احضار گردیده و او را تحت “فشار روانی” قرار داده‌اند. این شهروند ساکن بیجار توسط مأموران امنیتی نیز تهدید شده که “موضوع بازجویی را باید مخفی نگه‌دارند”.

در این ماه حقوق شهروندان یارسانی در موارد زیر نقض گردید:

سایر اقلیت‌های دینی

حاکمیت کنونی ایران و سران آن اعتقاددارند که برخی از گروه‌های مذهبی دشمنان کشور هستند، زیرا باورهای مذهبی آن‌ها ممکن است وفاداری به‌نظام را دچار چالش کنند و به بهانه حفظ امنیت سیاسی، سرکوب فعالیت‌های مذهبی را سرلوحه عناد با ادیان دیگر را قرار داده‌اند.

در این ماه:

در پی اعلام حکم اعدام محمدعلی طاهری و  نگرانی هایی مبنی بر از دست رفتن وی در زندان و زیر شکنجه, روز گذشته بیست و پنج مرداد همراهان عرفان حلقه در تظاهراتی هماهنگ با سراسر دنیا, همزمان در ونکوور کانادا  با شرکت در تجمعی خواهان رویت محمد علی طاهری و لغو حکم اعدام وی شدند. به گزارش خبرنگار حلقه نیوز؛ در پی نگرانی ها روز یکشنبه به صورت همزمان تظاهراتی در کشورهای مختلف در حمایت از محمد علی طاهری برگزار شد. دهها تن از همراهان عرفان حلقه با شرکت در این تظاهرات در ونکوور کانادا خواهان رویت عمومی محمدعلی طاهری و لغو حکم اعدام وی شدند.

به گزارش نجات با حلقه ،‫ ‏حشمت الله طبرزدی ‫‏دبیرکل جبهه دموکراتیک ایران، که پیش از این با بیانیه ای تحت عنوان« اعدام طاهری، اعدام تمام ایرانی هاست» نسبت به صدور حکم اعدام برای محمد علی طاهری واکنش نشان داده بود، در بیانیه ای جدید، به واکاوی ریشه های صدور چنین احکامی در جمهوری اسلامی پرداخت و از ایرانی ها خواست با مسوولیت پذیری بیشتر نسبت به صدور چنین حکمی واکنش نشان دهند.

آیت‌الله مکارم‌شیرازی در پاسخ این سؤال فرموده‌اند: «چنین مطلبی (حکم به ارتداد) صحت ندارد، ولی ایشان انحرافات فراوانی دارند و شرکت در کلاس‌های ایشان جایز نیست». آیت‌الله علوی‌گرگانی یکی دیگر از مراجع تقلید در پاسخ به این استفتا نوشته‌اند: «چنانچه به متن فتوا دقت کرده باشید خواهید دانست که فتوای ارتداد بر فرض بیان مطالب مطرح در سؤال و انکار ضروریات دین می‌باشد و هیچ‌گونه فتوای قطعی بر ارتداد ایشان داده نشده است و این فتوا با فتوای شاهین نجفی که قطعی بوده است متفاوت می‌باشد و به‌صورت مشروط داده شده است و لذا نیاز به تصحیح دارد».

در استفتای دومی از ایشان سؤال شده است: «آیا جناب‌عالی حکمی در خصوص ارتداد آقای محمدعلی طاهری صادر کرده‌اید؟ آیا با توبه حکم ارتداد ساقط می‌شود؟» ایشان پاسخ داده‌اند: «هیچ‌گونه حکم ارتدادی برای ایشان صددرصد صادر نشده است بلکه مطالبی به ایشان منتسب شده که مخالف ضروری دین اسلام است که بر فرض صحت این مطالب حکم ارتداد ثابت است و بر فرض ثبوت چنانچه قبل از صدور حکم ارتداد توبه کرده باشند و ملتزم به آن نباشند حکم ساقط است». آیا مطالب مندرج در نوشته‌ها و افکار و نظریات محمدعلی طاهری متضمن افسادفی‌الارض و ارتداد می‌باشد؟ آیت‌الله محمدعلی گرامی:  بسمه تعالی. میزان کفر و ارتداد، انکار کلمه توحید «لا اله الا الله» یا کلمه رسالت «محمدرسول‌الله» می‌باشد. انکار ضروریات هم اگر به انکار آن دو برگردد یعنی با توجه به اینکه جزء دین است انکار نماید. خاطرنشان می‌شود که طبق ماده ۱۸ قانون مجازات اسلامی سابق و ماده ۴۷۷ قانون جدید، رئیس قوه قضائیه درصورتی‌که حکمی را خلاف شرع بین تشخیص دهد می‌تواند جلوی اجرای آن را بگیرد.

غلامحسین محسنی اژه ای، که از شهریور ۱۳۹۳ به عنوان معاون اول و سخنگوی قوه قضاییه و پیش از آن به عنوان دادستان کل کشور، بارها درمورد محمد علی طاهری اظهار نظر کرده است، این بار در پاسخ به سوال یکی از خبرنگاران در رابطه با حکم محمد علی طاهری، اعلام کرد که «اتفاق جدیدی نیافتاده است و بعید می داند که حکم وی صادر شده باشد.» وبسایت شفاف نزدیک به نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی، این گفته اژه ای را تیتر اصلی خبر نشست مطبوعاتی قرار داده است.

به گزارش نجات با حلقه؛ ساعتی پیش دفتر آیت الله سیستانی در پاسخ به استفتائی درباره محمد علی طاهری  اعلام کرد: هر کسی شهادتین را بگوید و یکی از موجبات کفر را (که تفضیل آن در رساله عملیه آمده)مرتکب نشود مسلم محسوب می شود.

بنا به گزارشات رسیده ؛ جمعی از اعضای عرفان حلقه با مراجعه به دفتر این مرجع تقلید در قم و ارایه مستندات مبنی بر اعتقادات محمد علی طاهری، خواستار پاسخ به  این سوال شدند آیا چنین شخصی را می توان مرتد نامید که این دفتر اعلام کرد: این امور ربطی به ارتداد و عدم ارتداد ندارد. گفتنی است ؛سه تن از مراجع تقلید پیش از این بر اساس اطلاعات تحریف شده حکم ارتداد محمد علی طاهری را صادر کرده بودند که پس از شفاف نمایی و ارایه مصادیق و مستندات فتوای ارتداد را لغو کردند.

به گزارش ‫#‏نجات‌باحلقه ، درخواست تصویری ‫#‏عزت‌الملوک‌طاهری برای آزادی فرزندش ساعتی پیش بر روی صفحه فیس بوک ایشان قرار گرفت.

مادر محمدعلی طاهری در متن این درخواست می گوید:

“من عزت الملوک طاهری هستم ، مادر محمدعلی طاهری .

دادگاه انقلاب پسر بی گناه من را به خاطر عقیده اش به ۵ سال زندان محکوم کرده است و حال که چهار سال و نیم از زندان او گذشته و ما چشم امید داشتیم که او از زندان آزاد شود، دادگاه انقلاب حکم اعدام به او داده است. این مادر رنج کشیده در ادامه توضیح داد: ” پسرم از ۲۲ مرداد ماه دست به اعتصاب غذا زده و با مرگ دسته و پنجه نرم می کند ولی هیچ کس به داد او نمی رسد . من از آقای خامنه ای می خواهم که هر چه زودتر این حکم ناعادلانه را از روی پسرم بردارند و او را آزاد کنند . ”

ایشان افزودند: ” من از مردم دنیا و هموطنان عزیزم می خواهم که صدای مظلومیت پسرم و مادر رنج دیده او را به گوش آقای خامنه ای و مسئولین برسانند، چراکه چهار سال و نیم است که من با تن مریض و ناتوان به هر دری زده ام و چقدر نامه نوشتم به آقای خامنه ای ولی هیچ کس جواب مرا نداد.

عبدالعلی بازرگان فرزند مرحوم مهدی بازرگان و قرآن پژوه، در پیامی که به صورت ویدیویی در شبکه‌های اجتماعی منتشر کرده، نسبت به صدور حکم اعدام برای محمدعلی طاهری بنیان‌گذار عرفان حلقه اعتراض کرد و حکم ارتداد به دلیل داشتن عقایدی متفاوت با عقیده حاکمان را حکمی مردود دانست و گفت: «مسأله الحاد و ارتداد، که کسانی را می‌کشند به خاطر افکارشان، به خاطر مغایرت دیدگاه‌های‌شان با مطالبی که آقایان فقهای بر قدرت تکیه زده اظهار کردند، مطلقا در قرآن ما چیزی به نام ارتداد نداریم. اولا ارتدادی که در قرآن هست و در فرهنگ صدر اسلام بوده ارتداد صد درصد عملی است. یعنی کسانی که پشت می‌کردند به جبهه مسلمان‌ها و می پیوستند به دشمن. یعنی عملا پیوستن به دشمن و تغییر جبهه دادن.»

خانواده محمد علی طاهری از مسوولان قضایی و سیاسی جمهوری اسلامی درخواست کرد با آزاد کردن محمد علی طاهری خود را از تهمت ناشکیبایی و تفتیش عقاید مبرا سازد.

جمعی از شاگردان محمدعلی طاهری، بنیان‌گذار عرفان حلقه در ویدیویی کوتاه، اعتراض خود را نسبت به حکم صادره توسط قاضی دادگاه انقلاب تهران اعلام کردند. این ویدیو که برای انتشار در اختیار «سحام» قرار گرفته در زمان کوتاه دو دقیقه، اعتراض شاگردان این زندانی عقیدتی جمهوری اسلامی را به تصویر می‌کشد.

همزمان با سی امین نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد که از روز دوشنبه ۲۳ شهریور ماه در شهر ژنو سوییس آغاز شده است و تا ۱۰ مهر ماه ادامه خواهد داشت ، در یک رویداد موازی در مقر سازمان ملل متحد ، سازمان غیردولتی اتریشی سودویند نشستی را با عنوان «بازداشت های خودسرانه و اشکال نوین برده داری در ایران» برگزار کرد . به گزارش نجات‌ با حلقه ، این نشست با نگاهی به بازداشت های خودسرانه ، انتقال زندانیان سیاسی به نقاط نا معلوم ، دستگیری بدون احضاریه مراجع قضایی و ربودن فعالان مدنی و سیاسی، این قبیل اقدامات حکومت جمهوری اسلامی را ناقض قوانین و میثاق های بین المللی دانست که جمهوری اسلامی متعهد به اعمال آن است.

به گزارش سحام، صبح روز بیست و دوم شهریورماه، «معصومه ضیاء» طی یک تماس تلفنی به پلیس امنیت خوانده شد. شخص تماس گیرنده از ضیاء خواست تا در اولین فرصت به پلیس امنیت واقع در خیابان سروش مراجعه نماید. وی علت این احضار را ادای پاره‌ای توضیحات در رابطه با وقایع رخ داده در تجمع بیست و پنجم مرداد ماه عرفان حلقه ذکر کرده و توضیح داد مقام قضایی پرسش‌هایی را در این خصوص طرح کرده که لازم است این پرسش‌ها به صورت حضوری پرسیده شود. ضیاء در پاسخ به این احضار تلفنی، درخواست احضاریه کتبی نمود و قرار شد پس از دریافت احضاریه کتبی به پلیس امنیت مراجعه نماید.

به گزارش هرانا از تحصن و اعتصاب غذای طرفداران استاد محمدعلی‌طاهری در حرم حضرت معصومه(س) در قم، تمام شرکت کنندگان در این تحصن دستگیر شده اند و تا کنون خبری از آنها در دست نیست .گفتنی است ، تعدادی از این شاگردان آقای طاهری هنگامی که بعد از اقامه نماز در مسجد سیدالشهدا روبه روی دفتر آیت الله‫#‏مکارم‌شیرازی به سمت حرم مطهر در حرکت بودند، بدون اینکه اقدامی ضد امنیت و نظم عمومی کرده باشند و تعدادی دیگر که در حرم مطهر بودند به بهانه ملاقات با آیت الله مکارم شیرازی و مابقی آنها پس از نماز جماعت ،در حالی که مشغول عبادت و ختم قرآن بودند ،از داخل حرم دستگیر و به مکان نامعلومی منتقل شدند. در خبر ها گفته شده است که مامورین امنیتی با تهدید و گروگان گرفتن برخی از تحصن کنندگان سعی در پراکنده کردن و فشار برای اتمام این حرکت آرام و صلح آمیز داشتند .

شامگاه بیست و چهارم شهریور طرح بزرگ نصب بنر توسط هواداران آقای طاهری در حال اجرا بود که سپاه پاسداران از این طرح مطلع گردید و تا پیش از طلوع آفتاب تمامی بنرها را از سطح شهر جمع آوری کرد و علی اکبر اردشیر در حین نصب بنر در اتوبان شهید باقری تهران دستگیر شد. به گفته این منبع آگاه دو مأمور لباس شخصی سپاه، پس از بازداشت این فعال عرفان حلقه، به منزل وی هجوم برده، پس از جستجوی منزل، لوازمی چون لپ تاپ، سی دی، کتاب‌های عرفانی و عکس‌های محمدعلی طاهری را همراه خود خارج کردند. مأموران هم‌چنین به خانواده اردشیر اعلام کردند پس از انجام مراحل بازجویی، وی را جهت اجرای حکم روانه زندان خواهند کرد. گفته می‌شود تلفن همراه آقای اردشیر در اختیار مأموران سپاه است و از صبح چهارشنبه ماموران توسط خط وی، در حال اد کردن اعضای عرفان حلقه در گروه‌های مجازی و تلگرامی هستند.

به گزارش «سحام»، صبح روز سه شنبه سوم شهریور «فهیمه اعرفی» توسط عوامل قرارگاه ثارالله سپاه پاسداران، در منزل خود بازداشت شد و برای تحمل ۵ سال حبس به اتهام «توهین به مقدسات» روانه زندان زنان قرچک ورامین شد. به خانم اعرفی پیش از بازداشت هیچ‌گونه احضار کتبی یا شفاهی ابلاغ نشده بود و وی به صورت غافلگیرانه بازداشت شد. مأموران بدون استفاده از آیفون تصویری پس از باز شدن در پارکینگ ساختمان به واسطه رفت‌وآمد همسایگان، مخفیانه وارد منزل وی شده و تا پشت در آپارتمان آمده بودند.

به گزارش هرانا، شماری از پیروان «عرفان حلقه» عصر روز دوشنبه دوم شهریور با پیشنهاد «نیروهای امنیتی» عازم منزل آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی یکی از مراجع تقلید مخالف محمدعلی طاهری شده بودند که در بین راه بازداشت شدند. «نعیمه تقوی، مهناز فرهاد، عظیمه سپهری، آرزو مقدم سپهر، ثریا عهدی، نعیمه عهدی، آرزو عهدی، هایده درخشانی، محمود امین، آخوندی، بهارین عسگریه و مریم امیری» از جمله بازداشت‌شدگان هستند. نام سایر بازداشت‌شدگان هنوز مشخص نیست.

به گزارش هرانا، پرونده محمد علی طاهری، بنیانگذار گروه عرفان حلقه، به گفته وکیل مدافع او به دیوان عالی کشور فرستاده شده است. سعید خلیلی، وکیل مدافع محمد علی طاهری روز دوشنبه ۲۳ شهریور به خبرگزاری ایسنا گفت که هفته گذشته دادگاه انقلاب به او اعلام کرد که پرونده موکلش به دیوان عالی کشور فرستاده شده است. او بیان اینکه پرونده هنوز به دیوان عالی کشور نرسیده است، گفت: “پس از صدور رای از سوی شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب مبنی بر اعدام در خصوص اتهام افساد‌فی‌الارض، نسبت به حکم صادره اعتراض کردیم.” او اضافه کرد: “منتظر هستیم تا پس از تعیین شعبه در دیوان عالی دفاعیات اصلی خود را در آنجا ارائه کنیم.”

به گزارش هرانا، بر اساس حکم دادگاه انقلاب، دو نفر از مربیان عرفان حلقه به مجموع هفت سال حبس محکوم و برای اجرای حکم و تحمل حبس به زندان اوین معرفی شدند. خبرگزاری حکومتی تسنیم با انتشار این خبر، بدون ذکر نام این دو تن افزود: «چندی پیش نیز ۱۲ نفر از مسترهای عرفان حلقه،در مجموع به ۲۴ سال زندان و پرداخت ۱۰۰ میلیون تومان جریمه به اتهام “تحصیل مال نامشروع” محکوم شدند» اما تعداد مربیان محکوم شده ۴ نفر و مجموع سالهای حبس، ۱۳ سال نسبت به خبری که شش ماه پیش منتشر شده بود کاهش پیدا کرده است. در خبر قبلی که شش ماه توسط خبرگزاری فارس و بی بی سی فارسی اعلام شده بود، تعداد مربیان محکوم شده ۱۶ نفر و مجموع سالهای حبس آنها ۳۷ سال اعلام شده بود. در طی ماه های گذشته، احکام برخی از مربیان عرفان حلقه در دادگاه تجدید نظر کاهش پیدا کرد و چندتن از مربیان سابق عرفان حلقه با امضای تعهدنامه هایی و قول همکاری با حکومت ایران و مسئولین این پرونده، برای مقابله با عرفان حلقه و با پذیرفتن نقش «ستون پنجم» حکومت در داخل بدنه عرفان حلقه، عفو شده و یا حکم آنها تعلیق شده است.

محمد علی طاهری که زندانی عقیدتی جمهوری اسلامی است و از سوی دادگاه انقلاب به اعدام محکوم شده، هنوز در اعتصاب غذا است؛ اعتصاب غذایی در اعتراض به نبود ابتدایی‌ترین حقوق انسانی برای یک زندانی. به گفته اعضای خانواده‌ی محمد علی طاهری در کانادا، اعتصاب غذای این زندانی عقیدتی وارد روز چهلم شد. بر اساس اطلاعات رسیده، حال آقای طاهری بسیار نامساعد است و مسوولان امر نسبت به سلامتی او بی‌توجه هستند. سازمان عفو بین‌الملل نیز چند هفته پیش خبر از تهدید آقای طاهری به مرگ از سوی بازجویانش داده بود. آذردخت طاهری، خوهر این زندانی به خودنویس می‌گوید: «برادر من، یک زندانی عقیدتی است و نه سیاسی و کسانی به دنبال سیاسی کردن پرونده و جریان بررسی آن هستند.»

بنا به گزارش «سحام»، محمدرضا افشار و سعید اردشیر شهنواز هم‌چنان در زندان رجایی شهر در میان زندانیان با جرایم عادی به سر می برند. چندی پیش به دلایلی نامعلوم محمدرضا افشار از اندرزگاه ۳ رجایی شهر به اندرزگاه دیگری که بندی توبیخی و تنبیهی در آن زندان است منتقل شد. لازم به ذکر است محمدرضا افشار، همزمان با اعتصاب غذای تر محمدعلی طاهری، از تاریخ بیست و دوم مردادماه، در اعتراض به عدم توجه سیستم قضایی به خواسته‌های آقای طاهری، در روزه اعتراضی به سر می‌برد. پس از اقدام محمدرضا افشار به روزه اعتراضی، تا مدت‌ها از برقراری تماس توسط وی با خانواده ممانعت به عمل آمد و اجازه ملاقات با خانواده نیز به وی داده نشد. افشار دارای یک کودک سه ساله است با وجود این در رابطه با ملاقات وی با خانواده، سخت‌گیری‌های زیادی انجام می‌شود.

در این ماه، حقوق این دسته از شهروندان در موارد ذیل نقض گردید: