کنگره‌ی جهانی ضد مجازات اعدام

شرکت اعضای فدراسیون بین‌المللی جامعه‌های حقوق بشر از سراسر جهان در کنگره‌ی جهانی ضد مجازات اعدام

اسلو، پاریس ـ فدراسیون بین‌المللی جامعه‌های حقوق بشر و ۱۴ سازمان از سازمان‌های عضو آن از الجزایر، بلاروس، بُتسوانا، اندونزی، ایران، ژاپن، موریتانی، مراکش، سنگال، تایلند، تونس، ویتنام و اوگاندا در ششمین کنگره‌ی جهانی ضد مجازات اعدام از ۲۱ تا ۲۳ ژوئن ۲۰۱۶ (۳۱ خرداد ـ ۲ تیر ۱۳۹۵) در اسلو شرکت می‌کنند. لُوبُو کُولِوا، مادر مرد جوانی که در بلاروس اعدام شد، از اعضای هیأت فدراسیون است.

کنگره‌ی جهانی ضد مجازات اعدام را «با هم علیه اعدام» (ECPM) در همکاری با «ائتلاف جهانی ضد اعدام» هر سه سال یک بار برگزار می‌کنند. فدراسیون بین‌المللی جامعه‌های حقوق بشر از زمان تشکیل «ائتلاف جهانی ضد اعدام»(WCADP) در سال ۲۰۰۲ عضو کمیته‌ی هدایت‌کننده‌ی آن بوده است.

این رویداد با گرد آوردن فعالان سیاسی، کارشناسان حقوقی و نمایندگان جامعه‌ی مدنی از سراسر جهان با هدف بحث و بررسی راه‌بردهای ملی و بین‌المللی الغای کامل مجازات اعدام در جهان، جنبش جهانی الغای مجازات اعدام را تقویت کرده است.

فدراسیون بین‌المللی جامعه‌های حقوق بشر در ادامه‌ی کوشش‌ها‌ی پیگیر خود علیه اجرای مجازات اعدام در هر شرایطی، در سازمان‌دهی ششمین کنگره سهم داشته است و خواهان اقدام هماهنگ علیه مجازات اعدام است.

عبدالکریم لاهیجی، رئیس فدراسیون بین‌المللی جامعه‌های حقوق بشر، گفت: «به مناسبت ششمین کنگره‌ی جهانی ضد مجازات اعدام، فدراسیون و سازمان‌های عضو آن خواست خود را بر اساس موازین بین‌المللی حقوق بشر برای الغای کامل این عملکرد غیرانسانی تکرار می‌کنند. کنگره جهانی باید پیام روشنی صادر کند: الغای کامل مجازات اعدام برای حاکمیت عدالت در جهان ضروری است.»

فدراسیون فعالانه و از طریق هیأت‌ها‌ی تحقیقاتی، دادخواهی، آموزش به فعالان و انتشار گزارش‌ها در جهت الغای مجازات اعدام می‌کوشد. فدراسیون در اکتبر ۲۰۱۵ تحقیقی را درباره‌ی مجازات اعدام برای جرایم مربوط به مواد مخدر در آسیا منتشر کرد و در عین حال فعالانه در برنامه‌ی مربوط به تصویب پروتکل منشور حقوق بشر و حقوق مردم آفریقا در مورد الغای مجازات اعدام در آفریقا مشارکت دارد [۱]. فدراسیون و سازمان‌ عضو آن در بلاروس، ویاسنا، نسخه‌ی انگلیسی کتاب «مجازات اعدام در بلاروس» را درباره‌ی این مجازات در آخرین کشور مجری اعدام در اروپا، در این کنگره ارائه خواهند کرد. این کتاب تاریخچه‌ی مجازات اعدام در بلاروس را شرح و نشان می‌دهد که این مجازات بدون دادن اطلاع به خانواده‌ها‌ی محکومان به اعدام اجرا می‌شود. دیدگاه‌ها‌ و نظرهای مادران قربانیان اعدام نیز بخشی از این کتاب است. یکی از این مادران، لُوبُو کُولِوا، در کنگره قصه‌ی مبارزه خود در راه عدالت را شرح خواهد داد.

فلورانس بلیویه، نایب دبیر کل فدراسیون در زمینه‌ی مجازات اعدام، ماباسا فال، نماینده‌ی فدراسیون در اتحادیه آفریقا، و در مجموع ۲۳ نماینده از ۱۴ سازمان عضو فدراسیون و نیز هیأت بین‌المللی فدراسیون در این کنگره حضور خواهند داشت.

نمایندگان فدراسیون برای حضور در میزگردهای مجازات اعدام در آسیا و بلاروس، به‌کارگیری مجازات اعدام در مبارزه علیه تروریسم در منطقه‌ی خاورمیانه و آفریقای شمالی و تقویت راه‌کارهای منطقه‌ای علیه مجازات اعدام در آفریقا و بسیج مردم علیه این مجازات دعوت شده‌اند.

در حال حاضر، ۱۴۰ کشور در سراسر جهان در قانون و عمل مجازات اعدام را ملغا کرده‌اند. در سال ۱۹۷۷، فقط ۱۶ کشور این مجازات را ملغا کرده بودند. روند جهانی به سوی الغای مجازات اعدام ادامه دارد و جمهوری کنگو، فیجی، مغولستان و سورینام آخرین کشورهایی هستند که به‌طورِ رسمی این مجازات را در قانون ملغا کرده‌اند. علاوه بر این، شمار ۱۱۷ کشوری که در دسامبر ۲۰۱۴ به نفع آخرین قطعنامه‌ی مجمع عمومی سازمان ملل برای توقف اعدام رأی دادند، رکورد به شمار می‌رود. با وجود این، شمار ۱۹۸۸ تن که در سال ۲۰۱۵ در ۶۱ کشور به اعدام محکوم شدند رکورد بود و بنا به گزارش‌ها در این سال ۱۶۳۴ زندانی نیز در ۲۵ کشور اعدام شدند.

مجازات اعدام در آسیا و خاورمیانه به شدت به‌کارگرفته می‌شود و پاکستان، عربستان سعودی و ایران ۸۹ درصد اعدام‌های سال ۲۰۱۵ را انجام دادند. چین در این محاسبه در نظر گرفته نشده، زیرا آمار رسمی به‌کارگیری مجازات اعدام جزو اسرار دولتی است و گمان می‌رود بیشترین شمار اعدام‌ها در سال در چین انجام می‌شود. چین، ایران، عراق، عربستان سعودی و ایالات متحد آمریکا در رتبه‌ها‌ی نخست تا پنجم مجریان اعدام در جهان قرار دارند. علاوه بر این‌ها، در چند سال گذشته، چند کشور با تصویب قانون‌ها‌ی ضد تروریسم فهرست جرایم مستوجب اعدام را گسترش داده‌اند. به‌تازگی رئیس جمهور فیلیپین که اخیراً انتخاب شده است، قصد خود را برای بازگرداندن اجرا مجازات اعدام را اعلام کرد. مجازات اعدام در این کشور ۲۹ سال پیش به‌طورِ رسمی در قانون اساسی ملغا شد. پاکستان، اردن و چاد پس از چندین سال توقف اجرای مجازات اعدام، دوباره اجرای آن را به نام به‌اصطلاح مبارزه با تروریسم از سر گرفته‌اند. این تحولات نگران‌کننده اهمیت رویدادهایی مثل ششمین کنگره‌ی جهانی ضد اعدام (که هر سال در روز ۱۰ اکتبر از آن یاد می‌شود) را در مبارزه به‌خاطر عدالت را نشان می‌دهد.

نشست جانبی درباره‌ی مجازات اعدام در بلاروس

[۱] این برنامه را ائتلاف جهانی ضد اعدام، فدراسیون بین‌المللی مسیحیان برای اقدام علیه شکنجه (FIACAT) و دیتشوانلو (مرکز حقوق بشر بُتسوانا اجرا می‌کنند.

 

متن فارسی: https://www.fidh.org/article20130

متن فرانسوی: https://www.fidh.org/article20122

متن انگلیسی: https://www.fidh.org/article20124

متن روسی: https://www.fidh.org/article20128