وحشت از سیل به رنگ کودکی

به گزارش ایرنا جاری شدن سیلاب گسترده اخیر دربرخی از مناطق خوزستان، تبعات و ضرر و زیان زیادی را این استان به همراه داشت و نزدیک به ۲ ماه است این استان را درگیر و خسارت‌های زیادی به بخش‌های مختلف اقتصادی و اجتماعی و کشاورزی وارد کرده است.

یکی از گروه‌هایی که در این سیلاب دچار آسیب‌های جدی شدند کودکان هستند که در کنار عقب ماندگی تحصیلی که به دلیل تعطیلی ۲ هفته‌ای مدارس مناطق سیل زده و به زیر آب رفتن مدارس آنها متحمل شدند دچار آسیب‌های روحی و ترس و وحشت از حادثه سیلاب شدند.

** ترس و وحشت از آثار سیل در کودکان

ترس و وحشت از سیلی که امسال در برخی از مناطق خوزستان جاری شد برای همیشه در ذهن کودکان سیل زده این استان خواهد ماند و این ترس و وحشت که ممکن است با بارش هر باران خانه‌های آنها را آب ببرد در وجود آنها باقی می‌ماند.

یونس ۱۲ سال سن دارد و در منطقه کوت امیر شهرستان کارون زندگی می‌کند؛ در تکه زمینی که آب سیلاب در آن جمع شده در حال گرفتن ماهی به همراه پدر خود است.

برای مصاحبه از میان آب سیلاب و گل و لای مانده از سیل عبور می‌کند و در کنار جاده می‌ایستد؛ ۲ ماهی شانک از آب سیلاب صید کرده است.

یونس در گفت و گو با خبرنگار ایرنا از زمانی که سیلاب در محل زندگی آنها جاری شد می‌گوید: اوایل صبح بود که آب سیلاب وارد خانه مان شد ومن و خانواده ام از ترس سیلاب فرار کردیم.

وی که در مقطع کلاس چهارم درس می‌خواند ادامه داد: مدرسه ما را آب برد و دیگر نتوانستم به کلاس درس خود بروم، خیلی ناراحت شدم که دیگر نمی‌توانم به سر کلاس درس بروم و دوستان خود را ببینم.

یونس می‌گوید: تا مدت‌ها از ترس نمی‌توانستم بخوابم و همچنان هم وحشت از وقوع سیلاب و حادثه‌ای که برای زندگی ما رخ داد را در ذهن خود مرور می‌کنم.

این کودک اهل شهرستان کارون ادامه داد: تمام وسایل خانه و محل زندگی ما بر اثر سیلاب خراب شده است؛ زمین بازی و فوتبالی که در این منطقه وجود داشت از بین رفته است و منطقه ما دیگر زیبایی ندارد.

یونس گفت: بعد از اینکه آب وارد خانه‌هایمان شد در یک چادر در منطقه سویسه (از روستاهای شهرستان کارون) ساکن شدیم، آب سیلاب در این منطقه فروکش کرده است اما خرابی‌ها و آسیب‌های زیادی را برجای گذاشته است.

وی افزود: سیلاب باعث شده تا مثل گذشته شاد نباشم و همیشه نگران زندگی خودمان باشم.

**کودکانی که در سیل بزرگ شدند

کودکان در مناطق سیل زده برای حفاظت از زندگی خود همپای بزرگترها با ساخت سیل بند آشنا شدند.

کودکان مناطق سیل زده در این دوران به یک باره بزرگ شدند و همچون بزرگترها نگران زندگی آب برده خود بودند و سیل بند می‌ساختند.

کمی جلوتر رفتم از زیر سایه‌های نخلستانی که در منطقه سیل زده کوت امیر شهرستان کارون هفته‌ها به زیر آب بودند عبور کردم و ۲ پسر بچه را دیدم که در حال رفتن به زمین‌های کشاورزی متعلق به پدرشان بودند.

ابوالفضل و یونس ۲ برادری که سیل را تجربه کردند.

ابوالفضل ۱۵ سال و یونس ۱۳ سال سن دارند؛ خانه آنها را هم سیل برده است.

ابوالفضل در گفت وگو با خبرنگار ایرنا می‌گوید: وقتی آب وارد خانه مان شد از وحشت به همراه مادر و خواهرمان به پشت بام خانه رفتیم.

وی گفت: برای کمک به بزرگترها در ساخت سیل بند شرکت کردم؛ کار بسیار سختی بود اما برای حفاظت از خانه و محل زندگیمان در ساخت سیل بند شرکت کردم.

این کودک اهل شهرستان کارون ادامه داد: مادر و خواهرم را به منطقه امنی منتقل کردیم و من به همراه برادر و پدرم در محل زندگی خود برای حفاظت از خانه و زمین‌های خود ماندیم.

یونس برادر ابوالفضل که هنوز نگرانی و ناراحتی از آسیبی که سیلاب به زندگی آنها وارده کرده است در چهره‌اش مشخص است ادامه داد: خانه ومدرسه مان را آب برده است و این موضوع بسیار من را ناراحت کرده است.

وی گفت: نگرانم که دیگر زندگی ما مثل گذشته نشود؛ خانه ما بسیار آسیب دیده و همه چیز تغییر کرده است.

یونس افزود: برای ادامه تحصیل به مدرسه دیگری در منطقه غزاویه کوچک (در شهرستان کارون) منتقل شدیم و در یک مدرس ه در این منطقه درس خواندیم.

شاید دیگر بارش باران برای کودکان در این مناطق لذت بخش نباشد و هر بارش باران نگرانی جاری شدن سیلاب را درذهن آنها تداعی کند.

کودکان روحیه حساس و لطیفی دارند که چنین حادثه بزرگی می‌تواند لطمه زیادی به آنها وارد کند.

شهرستان کارون در خوزستان از مناطقی بود که در جریان سیلاب اخیر به دلیل همجوار بودن با رودخانه کارون و عبور ۲ کانال بحره و کانال موسوم به ریزگردها از این شهرستان، در حدود ۴۰ روستای این شهرستان درگیر سیلاب شد.

** ثبت خاطره تلخ سیل در ذهن کودکان

یک کارشناس ارشد روانشناسی بالینی که در دوران سیلاب اخیر در خوزستان در مناطق سیل زده وضعیت کودکان در این دوران را رصد می‌کرد در گفت و گو با خبرنگار ایرنا بیان کرد: شرایط برای کودکانی که در زیر سن مدرسه بودند و در زمان جاری شدن سیلاب محل زندگی خود را ترک کردند بسیار آزار دهنده بود.

معصومه حاتم نژاد گفت: کودکانی که در سن مدرسه نیز بودند به دلیل به زیر آب رفتن مدارس خود، از تحصیل خود عقب افتادند و دوستان خود را نمی‌دیدند لذا دچار نگرانی و ناراحتی شدند.

وی افزود: سیل خاطرات تلخی در ذهن کودکان بر جای گذاشته است و تعطیل شدن مدارس و قطع شدن ارتباط دوستی بین کودکان آرامش آنها بر هم زد.

** شایعات سیل ترس را درکودکان بیشتر کرد

یک کارشناس ارشد روانشناسی بالینی بیان کرد: شایعاتی که در خصوص سیل منتشر شد ترس و وحشت را در کودکان بیشتر کرد.

حاتم نژاد ادامه داد: در ذهن کودکان با شایعه سازی های که انجام می‌گرفت شرایط واقعیت سیل در کودکان بزرگنمایی می‌شد و همین مورد باعث رعب و وحشت بیشتر کودکان شد.

وی افزود: ایجاد ترس در بین کودکان باعث شد که زمانی که کودکان به خانه‌های خود برگشتند و محل زندگی خود را که تغییر کرده دیدند نگرانی و ناراحتی ۲ چندان بر کودکان وارد شود.

حاتم نژاد افزود: ترس و نگرانی ناشی از جاری شدن سیلاب در خوزستان تا سال‌ها بعد در حافظه کودکان خواهند ماند و این نگرانی‌ها می‌تواند عواقبی همچون ناخن جویدن، موکندن، شب ادراری را در آینده برای کودکی که درگیر این حادثه بوده ایجاد کند.

این کارشناس ارشد روانشناسی بالینی ادامه داد: نحوه دادن کمک‌ها در این جریان بر تربیت کودکان نیز تأثیر گذار است و باعث می‌شود که کودکان به گیرنده بودن عادت کنند و دریافت کمک را برای همیشه کاری پسندیده بدانند.

وی گفت: چنین اتفاقی در حادثه زلزله کرمانشاه رخ داد که با وجود گذشت چند سال از این حادثه همچنان کودکان در این منطقه عادت به گرفتن کمک دارند و آن را از مردم مطالبه می‌کنند.

حاتم نژاد ادامه داد: گریه و بی قراری مدام در بین کودکان مناطق سیل زده خوزستان مشاهده شده است که این موضوع نشان می‌دهد آرامش از کودکان گرفته شده است.

این کارشناس ارشد روانشناسی بالینی افزود: در مواردی هم مشاهده شد که کودکانی که تازه شروع به حرف زدن کرده بودند این حادثه بر آنها تاثیر گذاشته و دیگر قادر به صحبت کردن نبودند و به یک دوره قبل از رشد خود رسیده بودند.

وی گفت: از دستگاه‌های مختلف مثل بهزیستی، آموزش و پرورش و دانشگاه علوم پزشکی، روانشناسانی برای بررسی وضعیت کودکان در مناطق سیل زده حضور یافتند و با انجام فعالیت‌هایی مثل نقاشی کردن تلاش شد تا کودکان نگرانی‌های خود را برون ریزی کنند.

حاتم نژاد با اشاره به راهکارهایی برای کاهش نگرانی کودکانی که در جریان سیلاب بودند افزود: باید به کودکان اجازه دهیم که با صحبت کردن حالت هیجانی و اضطراب کودکان کاهش یابد.

این کارشناس ارشد روانشناسی بالینی بیان کرد: در مدارس نیز مشاوران برای آرامش کودکانی که در مناطق سیل زده بودند می‌توانند از راهکارهایی استفاده کنند و در صورت نیاز دانش آموز را به روانشناسان مستقر در مراکز بهداشتی ارجاع دهند.

** سیل آسیب‌ها در خوزستان

جاری شدن سیلاب از اوایل فروردین در خوزستان باعث شد که بخش‌ها و گروه‌های مختلف از جمله کشاورزان، دانش آموزان، زنان و کودکان دچار آسیب‌های اقتصادی و اجتماعی شوند.

توجه به وضعیت اقتصادی و اجتماعی مردم مناطق سیل زده پس از سیلاب و به ویژه توجه به کودکان و آسیب روحی که در این حادثه به آنها وارد شده است اهمیت ویژه دارد.

به گفته جمعیت هلال احمر خوزستان ۲۱ شهرستان خوزستان از اوایل فروردین امسال دچار سیلاب و آبگرفتگی شدند و به بیش از ۲۵۶ هزار نفر در این جریان امدادرسانی شد.

در این حادثه ۹۱ اردوگاه اسکان برای سیل زدگان برپا شد که هم اکنون تنها یک اردوگاه در شهرستان حمیدیه دایر است.