مشارکت والدین در امور مدرسه؛ مالی یا کیفی‌سازی آموزش

۶ مهر ۱۳۹۸

چندسالی است با وجود شرایط سخت اقتصادی کشور و کمبود بودجه وزارت آموزش و پرورش، موضوع مشارکت والدین در امور مدرسه بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است.البته مشارکتی که شاید صرفا بُعد مالی آن همواره برجسته شده است در حالی که ابعاد بسیار مهم تری همچون درگیر شدن والدین در امور آموزشی و پرورشی دانش آموزان نیز وجود دارد که از نگاه متولیان امر در حوزه آموزش کیفی غافل مانده است.


صاحب‌نظران تعلیم و تربیت معتقدند که مشارکت والدین اغلب به عنوان یک جزء مهم در سنگ بنای آموزش کودکان محسوب می شود. مشارکت و درگیری در امور مدرسه، زندگی تحصیلی فرزند چه در موفقیت و پیشرفت عملکرد تحصیلی و چه در لذت بردن از  مدرسه تفاوت معناداری ایجاد می کند.

چرا والدین مشارکت کنند؟
تحقیقات نشان داده است که  مشارکت والدین با بهبود رفتار، حضور منظم و نگرش مثبت در دانش آموزان در ارتباط است. علاوه بر این مشارکت، به دانش آموزان نشان می دهد که اولیاء به آموزش و تحصیل آنها اهمیت می دهند. این به خودی خود باعث می شود کودکان از اهمیت بخشی والدین به آموزش قدردانی و درک کنند که والدین کاری را انجام می دهند که هدف‌دار است.

مشارکت والدین یک شبکه پشتیبانی برای کودکان فراهم می کند، این مسئله به ویژه در مواجهه با موانع موجود در مدرسه یا سایر چالش ها، نحوه دوستی با دانش آموزان دیگر و یا فعالیت های خارج از برنامه درسی بسیار مهم است. همچنین این بدان معنا خواهد بود که شما می دانید مسیر آموزش فرزندتان به کجا می رود و قادر هستید بخشی از فراز و فرودها را با وی طی کنید. در نتیجه کودکانی که والدین آنها در امور مدرسه درگیر بمانند احتمالا از عزت نفس بالاتری برخوردار بوده، دارای انگیزه بیشتری هستند و صرف نظر از پیشینه قومی، اجتماعی یا نژادی تمایل به دستیابی به نمرات بهتری دارند.

مزایای مشارکت برای والدین
مشارکت در آموزش و پرورش، تقویت انگیزه و فراهم آوردن نظم و انضباط کودکان، برای والدین مزایای بسیاری دارد. والدین با گام برداشتن همراه فرزند پسر یا دختر در فرایند یادگیری، به نیازهای عاطفی و اجتماعی آنان حساس خواهند شد و با آنها بیشتر آشنا می شوند.

مشارکت والدین باعث ایجاد و تقویت پیوندها با فرزندان می شود و می تواند اعتماد به نفس آنان را نسبت به فرزندپروری و هرگونه تصمیم گیری در هنگام تحصیل فرزند افزایش دهد. همچنین باعث ایجاد روابط قوی تر با عوامل اجرایی و آموزشی  مدرسه می شود و منجر به برقراری ارتباط روشن تر بین معلمان، والدین و فرزندان خواهد شد. این می تواند اعتماد به نفس بیشتری به رویکرد مدرسه در فرآیند آموزش و یادگیری دهد. مدارسی که ارتباط و تعامل بالایی با والدین دارند، تمایل به تجربه حمایت های بهتر جامعه و شهرت مثبت را نیز دارند. همچنین ، وقتی کودکان رویکرد یکپارچه ای را برای آموزش خود بین والدین و مدرسه مشاهده می کنند، اهمیت یادگیری و مطالعاتشان را بیشتر درک می کنند.

مزایای مشارکت والدین در مدرسه برای دانش‌آموزان
تحقیقات میدانی نشان می دهد که دو سوم معلمان معتقدند مشارکت والدین در آموزش منجر به عملکرد بهتر در مدرسه می شود. همانطور که قبلا نیز اشاره شد، کودکان تمایل دارند به نمرات بهتری دست پیدا کنند و وقتی والدین درگیر می شوند، انگیزه بیشتری پیدا می کنند.

برای این انگیزه چند دلیل وجود دارد. برخی تحقیقات حاکی از مشارکت والدین در توجه و تمجید فرزندان است که به نوبه خود به آنها کمک می کند تا پیشرفت در آموزش خود را طوری بدانند که شایسته تشویق و علاقه بزرگسالان است. از آنجا که کودکان تمایل دارند از رفتارهای بزرگسالان الگوبرداری کنند، وقتی والدین به طور فعال در مدرسه شرکت می کنند، کودکان اهمیت آموزش را یاد می گیرند و سعی می کنند این رفتارها را از والدین خود تقلید کنند. همچنین به آنان کمک می کند تا درک کنند که فرآیند آموزش  فقط مختص آنها نیست و  یک رویکرد مشترک بین دانش آموزان، معلمان و والدین است چرا که رویکرد تیمی بیشتر می تواند آنها را به کار سخت و نتایج مثبت ترغیب کند.

کودکانی که از والدین خود کمک می گیرند، احساس صلاحیت و شایستگی کرده و حضور در مدرسه و یادگیری برای آنها مهم تر می شود. مشارکت والدین باعث تقویت سلامت روان در کودکان و افزایش عزت نفس و اعتماد به نفس در آنها می شود. همچنین می تواند به کودکان در تعامل بهتر با همسالان و ارتقای مهارت های اجتماعی کمک کند.

با آنچه گفته شد می توان به این نتیجه دست یافت که دولت و همچنین وزارت آموزش و پرورش می تواند در کنار تبلیغاتی که برای مشارکت های مالی اولیا در مدرسه دارد، کمی بیشتر به ابعاد دیگر این مشارکت ها  بپردازد. چرا که با این تفکر و باور موفقیت های گسترده‌تری را در آموزش و پرورش مطلوب دانش آموزان و مسیر تعالی جامعه به دست خواهد آورد. فراموش نکنیم که مشارکت والدین در مدرسه فقط شراکت های مالی و پرداخت شهریه و وجوه دیگر نیست.