رشد آمار ازدواج کودکان زیر ۱۵ سال در پی افزایش وام ازدواج در مناطق محروم ایران

۱۳۹۸/۱۰/۰۸

خبرگزاری هرانا – در برخی مناطق محروم کشور افزایش وام ازدواج به ۶۰ میلیون تومان باعث شده است که بعضی از خانواده ها جهت کسب مزایایی از این مبلغ به ازدواج دختران خردسال خود که عمدتا زیر ۱۵ سال هستند رضایت دهند. بر اساس آمار، تعداد متقاضیان زیر ۱۵ سال وام ازدواج در سال ۱۳۹۷، نسبت به سال  ۱۳۹۶، حدودا ۷۰ برابر شده است. همچنین طی پنج ماه نخست سال جاری، تعداد متقاضیان وام ازدواج برای افراد زیر ۱۵ سال نسبت به سال ۱۳۹۶، حدودا ۹۰ برابر شده که آمار فوق‌العاده نگران‌کننده‌ای است. آسیب‌های جسمی و روانی ناشی از کودک همسری ضربات جبران‌ناپذیری را بر روی زندگی دختران به‌ویژه بارداری‌های زیر ۱۸ سال، مرگ‌ومیر مادران، افسردگی، و بعضاً اقدام به خودکشی در کنار آسیب‌هایی مانند طلاق بازماندن از تحصیل و پایداری چرخه فقر فرهنگی و اقتصادی است.

به گزارش خبرگزاری هرانا، به نقل از ایلنا، در برخی از مناطق دور از مرکز و اغلب فقیرنشین کشور، افزایش وام ازدواج تا سقف شصت میلیون تومان، باعث شده است خانواده‌هایی که بضاعت مالی چندانی ندارند دختران زیر پانزده خود را به عقد یک مرد درآوردند تا بتوانند سهم سی میلیون تومانی از این وام را به دست بیاورند.

پیشتر محمدمهدی تندگویان، معاون ساماندهی امور جوانان وزارت ورزش و جوانان، از فروش دختران به واسطه وام ازدواج در مناطق فقیر برخی از استان‌ها خبر داده بود. وی در این خصوص گفته بود: “بالا بردن وام ازدواج به‌منظور افزایش ازدواج‌ها نیز با شکست مواجه شده است؛ هدف از افزایش وام ازدواج بالا رفتن آمار ازدواج در جامعه هدف یعنی سنین حدود ۲۰ سال به بالا بود. به نظر می‌رسد با شرایط کنونی، افزایش رقم وام ازدواج کمکی به زیاد شدن نرخ ازدواج در کشور نکرده است و برعکس زمینه‌ساز مشکلات و آسیب‌های دیگری هم شده است. با وجود اینکه وام دو برابر سال گذشته افزایش پیدا کرده اما با این افزایش دو برابری در سال جاری با کاهش آمار ازدواج روبه‌رو بودیم و این امر نشان می‌دهد، نتوانستیم به آنچه مدنظرمان بوده دست پیدا کنیم و برعکس شاهد ایجاد حاشیه‌هایی هم هستیم که ازجمله مهم‌ترین و خطرناک‌ترین آن‌ها افزایش آمار ازدواج در سنین پایین است”.

آمارهای بانک مرکزی در تایید گفته‌های معاون وزارت ورزش و جوانان، نشان می‌دهد که فروش قانونی دختران به واسطه عقد شرعی در حال انجام است و هر روز هم بر آمارهای کودک‌همسری اضافه می‌شود.

اگرچه در شهرهای بزرگ افزایش وام ازدواج تا سقف ۶۰ میلیون تومان رقم قابل توجهی برای تغییر بنیادین در زندگی زوج ها نیست اما در مناطقی که فقر اقتصادی وجود دارد، رقم ۳۰ میلیون تومان می‌تواند رقم قابل توجهی باشد و همین امر هم باعث شده که ازدواج در سنین زیر ۱۵ سال در چنین مناطقی افزایش پیدا کند.

طیبه سیاوشی، نماینده مجلس درباره افزایش کودک همسری به واسطه وام ۶۰ میلیونی ازدواج گفت: “بر اساس آمار وزارت ورزش و جوانان که از بانک مرکزی به دست آمده است، تعداد متقاضیان زیر ۱۵ سال وام ازدواج در سال ۱۳۹۷ که وام ازدواج به ۳۰ میلیون تومان افزایش پیدا کرد، نسبت به سال قبل یعنی سال ۱۳۹۶، حدودا ۷۰ برابر شده است”.

این نماینده مجلس ادامه داد: “همچنین در پنج ماهه نخست امسال، تعداد متقاضیان وام ازدواج برای افراد زیر ۱۵ سال نسبت به سال ۱۳۹۶، حدودا ۹۰ برابر شده که آمار فوق‌العاده نگران‌کننده‌ای است. بنابراین می‌توان حدس زد با توجه به تشدید وخامت اوضاع اقتصادی در سال گذشته و امسال، افزایش وام ازدواج، باعث شیوع کودک همسری شده است و احتمالا تا پایان سال، شاهد رشد چشمگیر تعداد متقاضیان زیر ۱۵ سال این وام نسبت به سال ۱۳۹۶ باشیم”.

وی یادآور شد: “این در حالی است که در تمام گروه های سنی در بازه های ۵ ساله و حتی در افراد بالای ۵۰ سال، افزایش تعداد متقاضیان وام ازدواج امسال و سال گذشته نسبت به سال ۱۳۹۶، حدودا بین ۱۰ تا ۲۰ برابر شده است و به همین دلیل، افزایش تقاضای وام ازدواج برای سنین زیر ۱۵ سال به طرز عجیبی نگران کننده است. البته این افزایش ۱۰ تا ۲۰ برابری نیز، نشان‌دهنده‌ تعداد بالای ازدواج‌ها ظرف امسال و سال گذشته نیست، بلکه افزایش مبلغ وام باعث شده تا تعداد بیشتری، متقاضی این وام باشند”.

وی در پایان گفت: “کسانی که همچنان از ازدواج کودکان دفاع می‌کنند، نگاه کالایی و سنتی به زن و حتی انسان دارند و ارزش غایی زن را تا حد کالایی برای تولیدمثل تقلیل می‌دهند؛ چراکه افزایش چشم‌گیر تقاضای وام ازدواج برای افراد زیر ۱۵ سال، درحالی است که در گروه‌های سنی دیگر، یک روند یکسان افزایشی برای تقاضای وام ازدواج به چشم می‌خورد”.

آمار بالای ازدواج کودکانی که پیش از رسیدن به بلوغ فکری و ذهنی ازدواج می‌کنند از گستردگی این پدیده در ایران حکایت دارد. سن ازدواج در ایران بر مبنای “بلوغ جنسی” تعیین شده در حالی که به گفته کارشناسان، بلوغ جنسی تنها بخشی از ابعاد بلوغ  کامل انسان است. رشد، آگاهی، آموزش و آزادی در انتخاب، اساسی‌ترین و انسانی ترین شروط برای تشکیل خانواده است.

آسیب‌های جسمی و روانی ناشی از کودک همسری ضربات جبران ناپذیری را بر روی زندگی دختران به‌ویژه بارداری‌های زیر ۱۸ سال، مرگ‌ومیر مادران، افسردگی، و بعضاً اقدام به خودکشی در کنار آسیب‌هایی مانند طلاق بازماندن از تحصیل و پایداری چرخه فقر فرهنگی و اقتصادی است.

بر اساس آمار منتشر شده بالغ بر ۹۵ هزار مورد طلاق زنان زیر ۱۹ سال در فاصله سال‌های ۹۰ تا ۹۴ ثبت شده که حدود ۵ هزار و ۷۶۰ مورد از این طلاق‌ها مربوط به ازدواج‌هایی است که سن زوجین کمتر از ۱۵ سال است.