رواشناس بالینی تشریح کرد والدین با کودکان و نوجوانان غرق در فضای مجازی چه کنند؟

۱۰ فروردین ۱۴۰۰

ایسنا/قم یک روانشناس بالینی گفت: جهت جلوگیری از گرفتار شدن کودکان و نوجوانان به آسیب‌های فضای مجازی، والدین باید در عین رفاقت چارچوب‌های قاطعانه خود را حفظ کنند.

مرجان انصاری در گفت وگو با ایسنا بیان کرد: فضای مجازی آنقدر هم که از اسمش برداشت می‌کنیم مجازی نیست و گاهی واقعی‌تر از زندگی‌ روزمره است زیرا در زندگی واقعی قوانینی وجود دارد که انسان اغلب به جهت رعایت آن‌ها خود را در چارچوب قرار داده و شخصیت واقعی‌شان را نشان نمی‌دهد.
وی افزود: عدم رعایت این قوانین مجازاتی را به دنبال دارد بنابراین میزان خود مراقبتی در زندگی واقعی بالا است مگر اینکه فرد ضد اجتماع باشد. در فضای مجازی به دلیل نبود قوانین یا مجازات عدم رعایت آن‌ها، رویکردهای منفی افراد فعال‌تر است و جرائم به آسانی اتفاق می‌افتد.
روانشناس بالینی ادامه داد: با توجه به مسئله ذکر شده حضور کودکان و نوجوانان در این فضا به معنای قرارگیری آن‌ها در معرض آسیب می‌باشد بنابراین نیاز به چارچوب‌ بندی و ابزارهای پرقدرت‌تر و اندیشمندانه تری در راستای کنترل و نظارت آن‌ها می‌باشد.
انصاری با بیان اینکه این فضا می‌تواند نکات مثبتی نیز برای کودکان و نوجوانان داشته باشد گفت: یکی از جنبه‌های مثبت حضور کودکان و نوجوانان در فضای مجازی بهره‌مندی از آموزش‌هایی است که امکان شرکت حضوری در آن‌ها به دلیل هزینه یا مسافت زیاد وجود ندارد.
وی اضافه کرد: نکته دوم دوست‌یابی و اجتماعی شدن آن‌هاست؛ این اتفاق برای هر فردی در زندگی خواهد افتاد بنابراین بهتر است که به جنبه‌های مثبت این موضوع بنگریم؛ به عنوان مثال آشنایی کودک آسیایی با کودک اروپایی می‌تواند یک شبکه انسانی یا دهکده جهانی را تشکیل دهد که به طور قطع دارای جنبه‌های مثبت فراوانی است.
انصاری در خصوص رویکرد مثبت دیگر حضور کودکان و نوجوانان در فضای مجازی اظهار کرد: آشنایی با فرهنگ‌های مختلف و اشتراک گذاری فکر، مذهب و نوع گفت‌وگو در فضای مجازی سبب کمک به تعامل پذیری و رشد و آگاهی این قشر می‌شود.
روانشناس بالینی با اشاره به اینکه نکات منفی حضور در فضای مجازی از دل نکات مثبت بیرون می‌آید عنوان کرد: همان آموزشی که کودکان و نوجوانان می‌توانند به راحتی به آن دسترسی پیدا کنند می‌تواند حاوی اطلاعات غلط، آسیب رسان و ضداخلاقی باشد؛ همچنین دوستی‌ها باید کنترل شده باشد و در خصوص اشتراک گذاری فرهنگ، این قشر باید از جنگ‌های لفظی دور نگه‌داشته شوند زیرا درک این موضوعات با سن آن‌ها تناسبی ندارد و سبب ایجاد فشار روانی می‌شود.
انصاری سپس با تأکید بر نظارت بر فضای مجازی از طرف والدین و سیستم آموزشی و قانون‌گذاری تصریح کرد: سیستم قانون‌گذاری و اطلاع‌رسانی توسط رسانه‌ها دچار شلختگی‌هایی است که نظارت را سخت می‌کند بنابراین باید با کودکان و نوجوانان همراهی کرد؛ یعنی باید به آن‌ها علم و آگاهی تشخیص خوب و بد این فضا را بدهیم.
وی ادامه داد: همچنین باید با ایجاد سلسله اطلاع‌رسانی منظم به این قشر یاد دهیم که چه زمانی از والدین خود و حتی قانون کمک بخواهند ضمن اینکه والدین نیز باید ظرفیت همراهی را داشته و از قضاوت دوری کنند زیرا کودک و نوجوان از ترس تنبیه، قضاوت و محروم شدن از لذت به پنهان‌کاری روی می‌آورد.
انصاری تأکید کرد: والدین باید فضای گفت‌وگو با فرزند خود را در این سن باز بگذارند و به فرزند اطمینان دهند که پاسخ سوالات را در نهایت اطلاعاتی که دارند می‌دهند حتی در مواقعی به همراه یکدیگر به دنبال پاسخ سوالات در همان فضای مجازی بگردند.
روانشناس بالینی کنترل استفاده از فضای مجازی حتی به صورت مفید را لازم دانست و گفت: والدین در هر حالت باید بر استفاده از فضای مجازی کودکان و نوجوانان کنترل داشته باشند تا تعادل بین بخش‌های مختلف زندگی آن‌ها حفظ شود و هر قدر که از فضای مجازی استفاده مفید شود باز هم فعالیت‌های دنیای واقعی باید در جای خود باقی بماند.
وی در رابطه با نحوه کنترل والدین تصریح کرد: کنترل و نظارت والدین بر فعالیت‌های کودک یا نوجوان باید به هر دو صورت محسوس و نامحسوس باشد؛ کنترل محسوس باید به این شکل باشد که یک سری قوانین برای وی تعیین می‌شود در این صورت فرد نحوه و زمان استفاده را می‌داند.
انصاری در مورد کنترل نامحسوس نیز بیان کرد: در این نوع کنترل والدین باید حواسشان به تغییرات زمان خواب و بیداری یا حالات روحی، افسردگی و از این قبیل موارد باشد ضمن اینکه با شناخت روحیات و علایق فرزندان می‌توان تا حدودی به نحوه استفاده آن‌ها از فضای مجازی پی برد؛ همچنین دادن اطلاعات به کودکان و نوجوانان در مورد مسائلی که نگران درگیر شدنشان با آن‌ها هستیم بسیار مؤثر است.
وی ادامه داد: به عنوان مثال اگر در مورد مقوله روابط جنسی، سوء استفاده از کودک و آلوده شدن به مواد مخدر نگرانیم باید از در رفاقت وارد شده و آگاهی لازم در این موارد را در اختیارشان قرار دهیم تا از عواقب بد جلوگیری شود.
انصاری همچنین به میزان تأثیر معلم و مربی در این موضوع اشاره کرد و گفت: نوع رابطه و صحبت کردن این افراد متفاوت است و می‌تواند بهتر عمل کند بنابراین شرکت در کارگاه‌های آموزشی در حد فهم کودک و نوجوان در این موارد بسیار مفید واقع می‌شود.

انتهای پیام