بیشترین دود کرونا به چشمان کودکان می رود/ کارکودک پیشگیری از آسیب ها را مختل می کند

۲۲ خرداد ۱۴۰۰

رکنا: 22 خرداد ماه روز جهانی مبارزه با کار کودک است.کار کودکان نمونه روشن نقض تمام حقوق یک کودک است.حتی یک کودک کار هم در دنیا، زیاد است.مبارزه علیه کار کودک، یک مسئولیت اجتماعی است. آسیب های روانی و اجتماعی کار کودک هیچوقت قابل جبران نیست.

سنجاق

کار کودک / واژه کودکان کار یکی از زشت‌ترین واژه هاست که نهادهای مدنی مدافع حقوق کودک در جستجوی راه
در روز جهانی مقابله با کار کودکان این سوال مطرح است که عامل اصلی بازدارنده در مبارزه با کار کودک و محو تدریجی آن چیست؟ آیا اساسا «عامل اصلی» در معضل کار کودکان وجود دارد که از میان برداشتن آن منجر به محو این معضل شود؟
دکتر نسترن جعفرزاده اسکویی-عضو هیئت مدیره موسسه خیریه نیک گامان جمشید -جامعه شناس و مدرس دانشگاه ابعاد آسیب ها کار کودک بخصوص در این دوره کرونا را اینگونه به خبرنگار اجتماعی رکنا گفت:کودکان و نوجوانان در سیکل آسیب های اجتماعی یکی از آسیب پذیر ترین جوامع هدف در برابر آسیب های گوناگون تلقی می شوند.بی دفاع بودن و ضعف جسمانی، نرسیدن به بلوغ فکری و جسمی کامل و عوامل چندی دیگر کودک را در برابر آسیب ها آسیب پذیرتر و به حق مظلوم تر می کند.حال از این زاویه به این بحران بنگریم که هر چند بر مبنای قوانین و کنوانسیون های بین المللی و ملی حقوق کودک از کودکان در برابر آسیب ها و خطراتی که از سوی افراد بالغ که گاه خودآگاه و گاه ناخودآگاه به ایشان تحمیل می شود محافظت می‌کند اما همچنان در بحران های فراگیر مانند پاندمی بیشترین دود به چشمان کودکان می رود.
دکتر نسترن جعفرزاده اسکویی با بیان اینکه بیش از یکسال از پاندمی کرونا می‌گذرد و با وجود آنکه کووید ۱۹ به شکل مستقیم با کودکان بسیار خوش رفتار تر از بزرگسالان بود و آمار ابتلا و وخامت حال و مرگ و میر کودکان در این پاندمی در قیاس با بزرگسالان بسیار ناچیز بود اما باز هم تبعات اقتصادی و اجتماعی ناشی از کرونا بیش از هر کس زندگی کودکان را در هر قشری تحت تاثیر منفی قرار داده است افزود: حال در این شرایط بحران پاندمی حتی اگر دفاع از حق کودکانی که به کار واداشته شده اند یا برای کاهش هزینه های خانواده لاجرم مجبور به کارند از سوی متولیان دولتی و نهادهای غیردولتی حمایت از کودکان به شکل مستمر انجام شود باز هم عواملی چون عدم دستیابی به تبلت و گوشی هوشمند برای ادامه‌ی تحصیل در کنار کار، پایین آمدن راندمان فروش کالاهایی که در دست فروشی و گل فروشی و مانند آن یا کار پارت تایم در کارگاه های کوچک انجام می شد هم بر زندگی کودکان و نوجوانان تاثیر بزرگتری گذاشت. شاید در مناطقی و مقاطعی حتی از کودکان به سبب شرایط سخت تر اقتصادی در پیشه های سخت تر و نامناسب تر و غیر قابل رصد و کنترل هم استفاده شود که خود معضل و آسیب جدی دیگر نهادهای متولی می شود. شاید در بسیاری از مناطق با خون دل متولیان و مددکارانِ حوزه‌ی کار کودکان کم‌برخوردار، هر چند توقف تمام و کمال کار کودکان و نوجوانان با توجه به شرایط خانواده و اِلِمان های دیگر به شکل فوری و آنی امکان ناپذیر بود اما شرایط کودک در حیطه های قابل کنترل مددکاری و نظارتی و حمایتی در می آمد تا در صورت لاجرم بودنِ وارد شدنِ آسیبی، حداقلِ تحصیل و مهارت آموزی و دیگر خدمات حمایتی و روانی به کودکان و نوجوانان کم‌برخوردار در حوزه‌ی کار کودک و نوجوان برسد.
عضو هیئت مدیره موسسه خیریه نیک گامان جمشید در ادامه افزود: بحرانی مانند اپیدمی کرونا نه تنها به ما بلکه به تمام بالغان و فعالان این حوزه در دنیا نشان داد که مواردی چون امکانات اندک تحصیل و مهارت آموزی و حمایت های تخصصی، تسلط مددکار محور بر کار کنترل شده و قابل نظارت و حمایت از کمک کودک به خانواده‌ی کم‌برخوردار خود هم دچار نقصان جدی می شود. بماند که گاه همین کودکان و نوجوانان مجبور به پرستاری از والدین بیمار خود هم در اپیدمی می شوند که بر مبنای آمار به سبب تغذیه های نه چندان خوب این خانواده ها به بیماری های زمینه ای و ضعف های ایمنی هم دچارند که امکان ابتلا به کرونا را در آنها افزایش می‌‌دهد…
این جامعه شناس و مدرس دانشگاه با گفتن از اینکه شاهد آنیم که از زمان شروع کرونا فضای خارج از خانه به سبب احتمال ابتلا برای همه ناامن بوده است اما شاید به این نکته توجه جدی نمیکنیم که همین فضا در برخی از مشاغل، محلی برای امرار معاش کودکان کار است که نه تنها می‌تواند خود کودک را در خطر ابتلا بیندازد بلکه می‌تواند عامل مبتلا شدن سایر اعضای خانواده کودک به این بیماری از سوی کودک شود تاکید داشت : نیک که می نگریم بحرانی بمانند کرونا سیکل مبارزه با آسیب کار کودک و فرآیندهای پیشگیری را نیز می تواند در اشل بزرگ مختل کند و آسیب پذیر بودن کودکان به ویژه کودکان کم‌برخوردار را بیش از پیش به یکایک ما یادآوری می کند. شاید نتیجه‌ی نسبی از این بحث آن باشد که جدیت در حمایت حقوق هایی چون منع کار کودک در دنیا و کشور و هر آسیب اجتماعی دیگر در کنار بحران ها، نگاه جامع، تخصصی، هماهنگ، برنامه محور و متعهدانه‌ی همه‌ی دستگاه ها و نهادهای حمایتی تخصصی، نظارتیِ دولتی، غیردولتی و مردمی را بیش از پیش میطلبد.