مرزهای کودک‌آزاری را می‌شناسیم؟

۰۴ مهر ۱۴۰۰

ایسنا/چهارمحال و بختیاری کودک‌آزاری موضوع بسیار مهمی است که می‌تواند تاثیرات بسیار زیادی بر جسم، روح و روان کودک داشته باشد و در برخی مواقع این تاثیرات منفی تا زمان بزرگسالی همراه فرد است که امکان داشتن یک زندگی آرام و طبیعی را از او سلب می‌کند.

به گزارش ایسنا، کودکی یکی از مهم‌ترین دوران‌های زندگی هر فردی محسوب می‌شود، زیرا در این دوران بسیاری از ابعاد شخصیتی افراد شکل می‌گیرد و این موضوع تحت تاثیر عوامل متعددی خواهد بود، درصورتیکه فرد کودکی خود را در محیطی آرام و بدون تنش و همچنین با دریافت محبت و توجه والدین گذرانده باشد، می‌تواند در آینده شخصیتی مثبت و تاثیرگذار داشته باشد.

متاسفانه همه افراد امکان داشتن دوران کودکی توام با محبت والدین را ندارند و این کودکان مورد کودک‌آزاری واقع می‌شوند که تاثیرات منفی این موضوع بر روان این افراد می‌تواند تا بزرگسالی ادامه داشته باشد و در نتیجه رفتارهای نامناسبی در این افراد ایجاد شود.

کودک‌آزاری مصادیق متفاوتی دارد، آزار جسمی، عاطفی و جنسی سه گروه مهم از مصادیق این امر هستند که همگی می‌توانند زندگی کودک را در تمامی مراحل تحت تاثیر قرار دهند، کودک‌آزاری جسمی عموما شامل کتک زدن، هل دادن کودک، ایجاد شکستگی و به‌طور کلی هر عملی که منجر به صدمات جسمی به او شود است، افرادی که کودک‌آزاری جسمی را تجربه می‌کنند احتمال دارد در آینده نیز خود به فردی مضر برای کودکان تبدیل شوند، زیرا ممکن است این افراد با دیدن سایر کودکان و یادآوری کودکی سخت خود سعی کنند تجربیات تلخ خود را بر کودکان دیگر نیز تحمیل کنند.

کودک‌آزاری عاطفی شامل بی‌توجهی به کودک و ابراز نکردن محبت به او است، از بین بردن ذوق کودک نیز منجر به کاهش اعتماد به نفس در کودک خواهد شد، این موضوعات مصادیق کودک‌آزاری عاطفی است، این نوع از کودک‌آزاری نیز می‌تواند شخصیت فرد را در بزرگسالی تحت تاثیر قرار دهد، به‌گونه‌ای که کودک در آینده توان ابراز محبت و رفتار عاطفی با سایر افراد را نخواهد داشت.

تمامی مصادیق کودک‌آزاری بسیار مهم است و تاثیرات منفی بسیاری دارد، اما کودک‌آزاری جنسی بسیار خطرناک است، زیرا در صورت آگاه نبودن کودکان ممکن است در محیط خارج از منزل و توسط افراد غریبه به کودکان صدمات جنسی وارد شود و با ایجاد ترس در کودک او را از بازگو کردن اتفاق رخ داده برای والدین منع کنند و در نتیجه کودک دچار ترس، اضطراب و مشکلات بسیار زیادی می‌شود و خانواده نیز به دلیل نداشتن اطلاع توانایی کمک به فرزند خود را نخواهد داشت، بنابراین لازم است متناسب با سن کودکان برخی آموزش‌ها به آن‌ها داده شود تا کودکان در چنین مواقعی امکان سوءاستفاده به دیگران را ندهند، همچنین در صورت بروز هرگونه اتفاقی آن را به والدین خود گزارش دهند، تاثیرات کودک‌آزاری جنسی نیز می‌تواند تا بزرگسالی همراه فرد باشد و او را از داشتن یک زندگی عادی محروم کند.

ایجاد ترس و اضطراب یکی از اصلی‌ترین آثار کودک‌آزاری در فرد

زهرا عطایی_ مشاور کودک و مدرس دانشگاه در چهارمحال‌وبختیاری در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص تبعات کودک‌آزاری بر روان کودک در بزرگسالی، اظهار کرد: کودک آزاری دارای سه نوع جسمی، عاطفی و جنسی است، کودک‌آزاری جسمی درحقیقت کتک زدن کودک به روش‌های گوناگون را شامل می‌شود که صدمات جسمی کودک را در پی دارد.

وی افزود: بی‌توجهی به کودک نیز کودک‌آزاری عاطفی محسوب می‌شود که در این شرایط کودک اکثر مواقع گرسنه و از نظر بهداشتی ضعیف است، همچنین همواره احساس خستگی دارد و ارتباط زیادی با اطرافیان برقرار نمی‌کند، معمولا کودکانی که در معرض چنین بی‌توجهی‌هایی قرار می‌گیرند در آینده به افراد مخربی تبدیل می‌شوند و حتی امکان دارد برای امرار معاش خود به سمت زباله‌گردی کشیده شوند.

عطایی ادامه داد: نوع سوم نیز کودک آزاری جنسی است که صدمات بسیار زیاد و جدی مانند استرس پس از حادثه به کودکان وارد می‌کند که ممکن است برخی این صدمات تا زمان بزرگسالی همراه فرد باشد، متاسفانه در برخی مواقع خانواده‌ها نیز از این موضوعات مطلع نمی‌شوند و اگر هم از چنین اتفاقاتی باخبر باشند، معمولا به دلیل مسائلی مانند ترس از آبرو اقدامی جهت درمان فرزند خود انجام نمی‌دهند.

این کارشناس ارشد مشاوره در چهارمحال و بختیاری عنوان کرد: تاثیری که هر سه نوع کودک‌آزاری بر آینده شخص دارد، ایجاد ترس و اضطراب در این افراد است، همچنین احتمال دارد این افراد به احساس گناه و شرم دچار شوند و معمولا در روابط میان‌فردی نیز دچار مشکل می‌شوند و قادر به برقراری ارتباط مناسب با سایر اشخاص نیستند.

وی اضافه کرد: فردی که در کودکی در معرض کودک‌آزاری قرار داشته است در بزرگسالی عزت نفس پایینی خواهد داشت، همچنین افکار و اقدام به خودکشی در این افراد افزایش پیدا می‌کند، در حقیقت این افراد به دلیل اینکه قصد دارند، اضطراب را از خود دور کنند احتمال دارد در ابتدا اقدام به خودزنی داشته باشند و در ادامه افکار خودکشی در این افراد پدید می‌آید و سرانجام نیز اقدام به خودکشی را در پی دارد.

عطایی تصریح کرد: برخی مواقع ممکن است فردی که در کودکی مورد آزار قرار گرفته است به دیگر آزاری دچار شود، یعنی این افراد سعی می‌کنند که تجربیاتی که در گذشته داشتند را برای کودکان دیگر نیز رقم بزنند و اقدام به آزار و اذیت سایر کودکان کنند.

این مشاور کودک در چهارمحال و بختیاری بیان کرد: مشکلات روان‌پزشکی مانند اختلال شخصیتی، وسواس، اختلال خواب و… از دیگر مشکلاتی است که احتمال دارد برای افرادی که کودک‌آزاری را تجربه کرده‌اند ایجاد شود، همچنین این افراد به ناتوانی شناختی دچار می‌شوند که این یعنی در رشد آن‌ها تاخیر رخ می‌دهد و عملکرد تحصیلی، مهارتی و سایر مهارت‌هایی که پیش از کودک‌آزاری داشتند، ضعیف می‌شود.

‎ وی افزود: افرادی که کودک‌آزاری را با شدت بیشتری تجربه می‌کنند، دچار استرس پس از حادثه می‌شوند که درنتیجه در کودکی و بزرگسالی همواره دچار استرس و اضطراب هستند و از ارتباط با سایر افراد اجتناب می‌کنند، همچنین این افراد همواره از شخص یا اشخاصی که به وسیله آن‌ها مورد آزار و اذیت واقع شده‌اند، واهمه دارند.

عطایی با اشاره به این موضوع که بسیاری از مهارت‌های مورد نیاز جهت زندگی در کودکی فرا گرفته می‌شوند، ادامه داد: کودکانی که توسط والدین خود مورد آزار و اذیت قرار می‌گیرند، متاسفانه الگو و سرمشق مناسبی برای یادگیری مهارت‌های زندگی ندارند و در نتیجه در جامعه نیز دچار نوعی سردرگمی می‌شوند، همچنین به دلیل نداشتن الگوی مناسب ممکن است، الگوهای نامناسب موجود در جامعه مانند بزهکاران را سرمشق خود در زندگی قرار دهند.

این مدرس دانشگاه در چهارمحال و بختیاری عنوان کرد: تنها مورد مشترک در افرادی که در کودکی مورد آزار و اذیت واقع شده‌اند، این موضوع است که در صورتیکه این افراد تحت حمایت و درمان قرار نگیرند، ترس و اضطراب، افت کارکرد اجتماعی، آموزشی و…، اعتماد به نفس پایین، داشتن احساس گناه و… همواره با آن‌ها خواهد بود و بنابراین کارایی که افراد بالغ و عاقل دارند نخواهند داشت، متاسفانه نمی‌توانند احساس شادی داشته باشند، همچنین احتمال دارد به افرادی بسیار پرخاشگر، متهاجم، منزوی و… تبدیل شوند.

وی اضافه کرد: کودک‌آزاری در سطح پایین‌تر می‌تواند از امر و نهی کردن والدین به فرزندان خود آغاز شود، زیرا یکی از حقوق کودکان در سنین پایین بازی کردن، مخالفت با پدر و مادر و شناخت دنیای درون و بیرون خود است، همچنین کودکان در سنین پایین نیازمند کشف کردن هستند و برای این کشف کردن احتمال دارد محیط اطراف خود را به هم ریخته کنند و یا باعث شکستن اشیا شوند، اما کودک با همین شکستن اشیا به‌دنبال برطرف کردن حس کنجکاوی خود و در حقیقت کشف و خلق کردن است، اگر والدین در این شرایط رفتار تندی با فرزند خود داشته باشند، قطعا منجر به از بین رفتن ذوق و خلاقیت کودک می‌شوند.

عطایی ادامه داد: برخی والدین به دلیل وسواسی بودن فرزندان خود را محدود می‌کنند و به آن‌ها اجازه بازی کردن، به تنهایی غذا خوردن و بسیاری فعالیت‌های دیگر را نمی‌دهند که این موضوع در روند رشد کودک تاثیر منفی دارد، البته نظارت و مواظبت والدین از فرزند لازم است، اما والدین باید با صبر بسیار بالا همزمان با مراقبت از کودک به او اجازه یادگیری و کشف کردن بدهند.

این کارشناس ارشد مشاوره در چهارمحال و بختیاری عنوان کرد: کودکان در ابتدا توان کمی دارند، اما علاقه بسیاری دارند کارهای خود را به تنهایی انجام دهند، به همین دلیل والدین باید با نظارت صحیح در حد توان کودک کاری را در اختیار او قرار دهند، برای مثال زمانی که کودک اصرار دارد به تنهایی آب بخورد مادر می‌تواند به اندازه محدود و در حد توان کودک آب در لیوان بریزد که کودک نیز بتواند داشتن استقلال را تجربه کند، اما اجازه ندادن به کودک و سرکوب مدام او نوعی کودک‌آزاری محسوب می‌شود.

وی اضافه کرد: ابعاد تربیتی کودکان بسیار با اهمیت بوده و بنابراین مسئولیت والدین بسیار زیاد و سنگین است، اما والدین نباید به دلیل خستگی یا مشغله زیاد فرزند خود را محدود کرده و کودک را از انجام هرگونه فعالیتی منع کنند، همچنین مقایسه شدن کودکان با سایر هم‌سالان و یا با خواهر و برادر خود بسیار کار ناصحیحی است، هر شخص و کودکی دارای یک شخصیت منحصر به فرد بوده، توجه والدین به فرزندان خود باید کاملا در یک سطح و اندازه باشد، کودکان باید دارای آزادی عمل باشند برای مثال باید در خصوص نحوه لباس پوشیدن به فرزندان حق انتخاب داده شود و رعایت نکردن هریک از این موارد مصادیق کودک‌آزاری است.

هر موضوعی که خارج از مدار طبیعی و نرمال کودک انجام شود آزار محسوب می‌شود

مهرداد رضاپور_کارشناس دفتر مشاوره سازمان بهزیستی چهارمحال و بختیاری در گفت‌وگو با ایسنا درخصوص مصادیق کودک‌آزاری، اظهار کرد: یکی از اولین مصادیق کودک‌آزاری آزار جسمانی و کلامی است، همچنین ایجاد ترس در کودک به هر دلیلی مانند هدایت و کنترل رفتار او، اعمال محدودیت‌های شدید در تعاملات اجتماعی کودک، بازی کردن و جلوگیری از ابراز هیجان مصادیق دیگر کودک‌آزاری محسوب می‌شود.

وی افزود: برخی مواقع والدین فرزند خود را مجبور به رعایت برخی قوانین و رفتارهای خاص می‌کنند و فشار زیادی به کودک جهت اجرای این موارد تحمیل می‌شود که این موضوع نیز نوعی کودک‌آزاری است.

رضاپور ادامه داد: کودک‌آزاری به هر شکل و در هر سطحی بر شخصیت کودک اثرات منفی دارد، زمانیکه فردی رنج و آزاری را تجربه و احساس کند، محیط همواره در حال اذیت کردن او است، امکان دارد در آینده و بزرگسالی قادر نباشد به‌خوبی مهر و عطوفت خود را نسبت به اطرافیان به نمایش بگذارد.

این روانشناس حوزه کودک و نوجوان عنوان کرد: فردی که در کودکی مورد آزار قرار گرفته است، احتمال دارد در بزرگسالی با یک دید منفی به سایر افراد نگاه کند و همواره در ذهن او این موضوع باشد که تمامی افراد دارای خصلت‌های بد هستند، به همین دلیل خود این فرد نیز نمی‌تواند رفتار مناسبی با دیگران داشته باشد.

وی اضافه کرد: نداشتن احساس امنیت در محیط خانواده یکی از مصادیق کودک‌آزاری محسوب می‌شود که این نبود امنیت ممکن است دلایل متعددی مانند دعوای والدین، خشونت یکی از والدین نسبت به والد دیگر و… داشته باشد که این موضوع می‌تواند نوعی ترس و اضطراب شدید در کودک ایجاد کند، بنابراین هر موضوعی که احساس ایمنی را از کودک بگیرد مصداق کودک‌آزاری است به همین دلیل به خانواده‌ها و والدین توصیه می‌شود، مشاجرات و فضاهای تنش بین والدین را از فرزندان دور کنند.

رضاپور خاطرنشان کرد: محدودیت‌های اقتصادی، آزار فرزند در سبک تغذیه، اصرار و اجبار والدین به خوردن موادغذایی خاص نیز نوعی کودک‌آزاری است، در حقیقت هر موضوعی که خارج از مدار طبیعی و نرمال کودک انجام شود آزار محسوب می‌شود.

انتهای پیام