عرشیا تکدستان؛ داستان تکراری انفرادی، شکنجه، اعتراف و حکم اعدام

21.10.1401 ایران وایر

روز ۳۰ شهریور۱۴۰۱ در نوشهر، یکی از سه شهر پرجمعیت استان مازندران، تجمع اعتراضی گسترده‌ای برگزار شد. هزاران نفر در اعتراض به کشته‌شدن «مهسا امینی»، دختر ۲۲ ساله اهل سقز که در جریان بازداشت به دست

ماموران گشت ارشاد در تهران جان‌باخته بود، به خیابان آمدند. در این تجمع، ماموران امنیتی به معترضان تیراندازی کردند و کشته‌شدن دستکم ۴ شهروند در آن روز به تایید نهادهای حقوق‌بشری رسید. اما آنچه بعد از این اعتراضات و در روزهای پس از آن رخ داد، موج گسترده‌ای از بازداشت شهروندان بود. حالا احکام هولناکی برای بازداشت‌ شدگان اعتراضات آن شب در حال صدور است. «عرشیا تکدستان»، جوان ۱۸ ساله‌ای است که در روز ۲مهر، به اتهام «لیدری اعتراضات ۳۰ شهریور در نوشهر» بازداشت، و به اعدام محکوم شده است. «ایران‌وایر» در گفت‌وگو با «پرند محمودی»، دخترخاله عرشیا، به آنچه بر این جوان ۱۸ ساله گذشته و روند دادرسی منجر به حکم اعدام برای او پرداخته است.

***

طی حکمی که دادگاه انقلاب ساری صادر کرده است، دستکم ۳ شهروند تاکنون در ارتباط با اعتراضات شامگاه ۳۰شهریور در نوشهر، با اتهام محاربه، به اعدام محکوم شده‌اند.

عرشیا تکدستان، شهروند ۱۸ ساله، یکی از آن‌هاست. پرند محمودی دختر خاله عرشیا، به گفته خودش از لحظه شنیدن خبر، «کفش‌های آهنین به پا» کرده و دارد درباره او اطلاع‌رسانی می‌کند. او به «ایران‌وایر» می‌گوید: «عرشیا متولد ۲۳خرداد۱۳۸۳ است. والدینش در کودکی از هم جدا شده‌اند و عرشیا پیش پدرش زندگی می‌کرد، تا اینکه خودش بزرگتر شد و با ما به عنوان خانواده مادری ارتباط گرفت، به‌خصوص با من خیلی در ارتباط بود. از بچگی بسیار بچه محجوب و خجالتی‌ای بود. امسال در کنکور سراسری در رشته مهندسی الکتروتکنیک پذیرفته شده بود و قرار بود از اول مهر به دانشگاه برود که ۲مهر، ماموران اطلاعات سپاه عرشیا را در راه رفتن به کلاس در میدان آزادی نوشهر بازداشت کردند.»

به گفته پرند محمودی، عرشیا ۱۸ ساله به اتهام «لیدری اعتراضات شب ۳۰شهریور در نوشهر» به محاربه محکوم شده است. او درباره حضور عرشیا در اعتراضات می‌گوید: «حتما می‌دانید ۳۰شهریور در نوشهر تجمع خیلی شلوغی برگزار شد. همان شبی که “حنانه کیا” هم در اعتراضات کشته شد. بالغ بر سه هزار نفر در خیابان بودند. عرشیا آن شب در آموزشگاهی که تقریبا تا محل تجمع پیاده یک ربع فاصله دارد، کلاس داشت. او ساعت ۷:۳۰ از آموزشگاه خارج می‌شود حوالی ۸ به شلوغی میدان آزادی نوشهر می‌رسد. بعد از یک ربع، بیست دقیقه هم، به خانه می‌رود و راس ساعت ۸:۳۰ دقیقه در خانه بوده است. حالا به او اتهام زده‌اند که یکی از لیدرهای اعتراضات ۳۰شهریور در میدان آزادی بوده است.»

دختر خاله عرشیا در حالی که به شدت متاثر است، می‌گوید: «عرشیا کلا یک ربع هم در محل نبوده. توی حساب بانکی‌اش هم سی هزار تومان پول بوده، چطور یک بچه ۱۸ ساله را متهم به لیدری چنین اعتراضاتی کردند؟ خانواده او فیلم دوربین آموزشگاه را به دادگاه ارائه کرده‌اند که در آن مشخص است او تا ۷:۳۰ دقیقه شب آنجا بوده، اما متاسفانه دادگاه هیچ توجهی به مستندات ارائه شده در پرونده نکرده است.»

به گفته پرند محمودی، عرشیا دچار لکنت زبان است: «هر نوع هیجانی باعث می‌شود عرشیا لکنت زبانش تشدید شود. در موقع ترس و یا حتی خوشحالی زیاد. عرشیا بعد از پایان مراحل دادرسی و صدور حکم بدوی که شش روز دیگر مهلت فرجام‌خواهی دارد، به زندان نوشهر برگردانده شده است. آنقدر او را در زندان ساری زده‌اند که انگشت شست پایش شکسته و خودش هم گفته به قدری درد در بدنش حس می‌کند، که اصلا متوجه شکستگی استخوان انگشت پایش نشده است. فقط التماس می‌کند نگذارند او را دوباره به زندان ساری برگردانند.»

بر اساس تصویری که از حکم عرشیا تکدستان منتشر شده، شعبه اول دادگاه انقلاب ساری، عرشیا تکدستان به اتهامات «افساد فی‌الارض از طریق ارتکاب جرم به صورت گسترده علیه امنیت داخلی کشور»، «تخریب، ایجاد حریق و خرابکاری در اموال عمومی»، «اغوا و تحریک مردم به جنگ و کشتار با یکدیگر»، «اجتماع و تبانی بر ضد امنیت کشور»، «فعالیت تبلیغی علیه نظام» و «توهین به مقام معظم رهبری»، به اعدام و هشت سال زندان محکوم شده است.

پرند محمودی به «ایران‌وایر» می‌گوید: «این بچه را متهم کرده‌اند که به واسطه تحریک مردم به جنگ و کشتار، موجب شده کیوسک پلیس راهنمایی و رانندگی در میدان آزادی و چندین بانک آتش بگیرد و میلیاردها تومان خسارت به اموال عمومی وارد شود، در حالی که عرشیا حالا که ملاقات دارد به خانواده‌اش گفته، در همان نیم ساعتی که آنجا بوده یک بطری خالی ایستک را به سمت کیوسک پرت کرده و خانمی هم دنبال کبریت می‌گشته عرشیا به او فندک داده است.»

به گفته دخترخاله عرشیا تکدستان، تمام آنچه موجب شده برای این جوان ۱۸ ساله چنین پرونده‌ای بسازند، همین دو عمل است که تحت فشار و شکنجه و آزار و اذیت بسیار به آن اعتراف کرده است: «عرشیا را ۲۸ روز تمام در یک سلول انفرادی ۲ در ۲ در زندان ساری حبس کردند و ساعت‌ها از او بازجویی می‌کردند، در تمام این مدت هم خانواده از او بی‌خبر بودند. عرشیا را تهدید کرده بودند که پدرت را بازداشت می‌کنیم. چشمش را بسته‌اند و اسلحه گذاشتند روی سرش، آن ‌هم بچه‌ای که لکنت زبان دارد. من مطمئنم حتی نتوانسته در برابر آن‌ همه آزار و اذیت فریاد بکشد، فقط هرچه جلویش گذاشته‌اند امضا کرده است. در تمام این مدت هم خانواده از او بی‌خبر بودند، شکنجه دو سویه.»

از جمله مستندات دیگری که در پرونده این معترض به آن استناد شده، پیام‌هایی است که او به دوستان خود فرستاده است، از جمله «در چالوس و نوشهر غوغا به‌ پا کردیم» و «مامور ناجا را در تجمعات زدم.»

عرشیا تکدستان، در پرونده‌ای مشترک با «مهدی محمدی‌فرد»، دیگر جوان ۱۸ ساله نوشهری محاکمه شده، که او هم با اتهامات مشابه، به دو بار اعدام محکوم شده است.

جوان ۳۵ ساله دیگری به نام «جواد روحی» از شهروندان آمل نیز که تقریبا هم‌زمان با عرشیا تکدستان و مهدی محمدی‌فرد بازداشت شده، با حکمی که دادگاه انقلاب ساری صادر کرده، به اعدام محکوم شده است.

روند دادرسی برای آقای روحی نیز همچون سایر متهمان محکوم به اعدام در اعتراضات اخیر، ناعادلانه بوده و او در هیچ کدام از مراحل دادرسی از وکیل برخوردار نبوده است.

اتهامات جواد روحی «محاربه» و «فساد فی‌الارض» عنوان شده، اما والدین او در پیام خود، درباره وضعیت فرزندشان صراحتا اعلام کردند که او سابقه بیماری اعصاب و روان دارد و در زمان حضور در اعتراضات و بازداشت نیز، تحت درمان بوده است.

پرند محمودی، دخترخاله عرشیا تکدستان می‌گوید: «عرشیا در حال حاضر به زندان نوشهر منتقل شده و خانواده‌اش با او ملاقات دارند. خوشبختانه موفق شده‌اند که وکیل تعیینی خود را به نهادهای قضایی معرفی کنند. آقای “محمدحسین آقاسی” وکالت عرشیا را پذیرفته و در حال حاضر مشغول تنظیم لایحه برای فرجام‌خواهی و اعتراض به حکم بدوی صادر شده است.»

وضعیت دیگر متهمان به محاربه در مازندران

به جز عرشیا تکدستان، مهدی محمدی‌فرد و جواد روحی، سه فرد متهم به محاربه‌ای که با حکم اعدام مواجه شده‌اند، دستکم شش نفر دیگر از ساکنان روستای قلعه‌سر شهرستان نکا مازندران، به بهانه آتش زدن ساختمان دادگستری نکا با اتهامات «محاربه» و «افساد فی‌الارض» مواجه هستند و بیم صادر شدن حکم اعدام برای آن‌ها می‌رود.

«مقداد یعقوبی»، «علی اکبرجانی»، «علی‌اصغر فغانی»، «حسین شعبانی» و دو برادر به نام‌های «محمد رسولی» و «علی رسولی»، شش جوانی هستند که بامداد روز دوشنبه۱۲دی‌، با حمله ماموران امنیتی به منازلشان، بازداشت شده‌اند. آن‌ها تاکنون در برابر اعتراف اجباری برای پذیرفتن این اتهامات مقاومت کرده‌اند و گفته شده است که در سلول‌های انفرادی بازداشتگاه اداره اطلاعات ساری‌ تحت شکنجه قرار دارند.

 خانواده این بازداشت‌شدگان به شدت تحت فشار نیروهای امنیتی، از اطلاع‌‌رسانی درباره عزیزانشان منع شده‌اند و به آن‌ها گفته شده در صورت مصاحبه با رسانه‌ها، بر ضد دیگر اعضای خانواده بازداشتی‌ها نیز پرونده‌سازی خواهد شد.