۲۹دی۱۴۰۲بی‌بی‌سی
مهدی ملکی، رئیس کارگروه کودک کار و خیابان وزارت کشور ایران، گفته است «چهار مدل طرح برای ساماندهی» کودکان کار و خیابانی با عنوانهای «مرکز شوق زندگی قوه قضاییه»، «اقدام و عمل بهزیستی»، «مشارکت مردمی» و« ساماندهی کودکان کار و خیابانی توسط شهرداری» راه اندازی شده است. آقای ملکی در گردهمایی «کودک‌یاران ایران» که شب گذشته برگزار شد ضمن اشاره به عملکرد ضعیف سازمان بهزیستی تاکید کرد: «در حوزه جمع‌آوری و ساماندهی کودکان کار و خیابانی بین دستگاه‌ها و سازمان‌ها دعوا وجود دارد و دستگاه‌ها موضوع ساماندهی و جمع‌آوری کودکان کار و خیابانی را بین همدیگر پاسکاری می‌کنند.»nآقای ملکی همچنین از نبود آمار دقیق از کودکان کار صحبت کرد و آن را «ضعف بزرگ کشور» خواند. صحبت‌های او در خصوص ایجاد طرح‌های تازه برای ساماندهی کودکان کار و خیابانی و همچنین اشاره او به نبود آمار دقیق کودکان کار اما تازه نیست. سالهاست که مقامات مختلف ایران در این حوزه طرح‌ها، قوانین و آیین‌نامه‌های بسیاری را تدوین و تصویب کرده‌اند که همه در عمل ناکارآمد و بی نتیجه بوده اند. در واقع سیاست‌های حمایت دولت از کودکان کار بدون ضمانت اجرایی در حد حرف باقی مانده است. در راستای همین سیاست‌ها پیش از این نیزعلیرضا زاکانی، شهردار تهران و دستیار ویژه رئیس جمهور در موضوع آسیب‌های اجتماعی از طرح مشترک شهرداری با بهزیستی، پلیس و قوه قضاییه، گفته و تاکید کرده بود که از دی ماه ۱۴۰۲ حرکتی آغاز می شود که تا پایان سال « چهره شهر از کودکان کار و تکدی گری پاک شود.صحبت‌های آقای زاکانی در آن زمان با واکنش‌های تندی از سوی برخی مقامات، فعالان حقوق کودک و سازمان‌های خیریه روبه رو شد. آنها که معتقدند طرح‌های ضربتی جمع‌آوری کودکان کار، با وجود فشارهای اقتصادی و تورم بالا، جز هزینه و آسیب بیشتر برای کودکان بی‌پناه هیچ فایده دیگری نخواهد داشت. حسن موسوی‌چلک، رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران، نیز ضمن انتقاد از ادبیات استفاده شده از سوی شهردار تهران گفت: «امکان ندارد که شهرداری بتواند معتادان و کودکان کار را شناسایی و جذب کند. عمده عواملی که باعث می‌شود افراد کودک کار شوند یا… همچنان وجود دارد. عمدتا به دلیل فقر و مشکلات اقتصادی است و تا ریشه فقر خشک نشود، وعده زاکانی عملی نیست.» آقای چلک همچین تاکید کرد: «تاکنون هیچ‌کس نتوانسته این کار را انجام دهد. هیچ‌کس هم نمی‌تواند و با توجه به رشد فقر در کشور، تعدادشان در آینده بیشتر هم می‌شود.» پریسا پویان، مدیر مؤسسه یاریگران کودک کار پویا، نیز در واکنش به این صحبت‌ها گفت: «دغدغه شهرداری حتی حل موضوع کودکان کار در سطح شهر نیست. آنها می‌خواهند صورت‌مساله را پاک کنند؛ یعنی حضور کودکان کاری که در سطح شهر هستند، مبلمان شهری را برای آنها خراب می‌کند و از نظرشان وجود کودکان کار شهر را زشت کرده و دنبال حل معضل نیستند.» خانم پویان همچنین این سوال را مطرح کرد که چرا شهرداری جلوی مافیای زباله گردی که یکی از سخت‌ترین اشکال کار کودک است نمی‌ایستد؟ بنابر گزارش‌های منابع مستقل و برخی مسئولان، شهرداری با وجود ادعای طرح‌های حمایتی از کودکان کار، همچنان با برخوردی دوگانه، از این کودکان در شرکت‌های پیمانکاری زیر نظر شهرداری برای جمع‌آوری و تفکیک زباله بهره‌کشی می‌کند. کودکان کار در ایران علاوه بر زباله گردی و دست فروشی از جمله در کارگاه‌های مستقل زیرزمینی چرم و تهیه کیف و کفش و ریسندگی مشغول به کار هستند، کودکانی که بارها مورد آزار و خشونت‌های کلامی و جسمی قرار گرفته‌اند. آمار رسمی از تعداد کودکان کار در ایران و حتی در سایت صندوق کودکان سازمان ملل، یونیسف موجود نیست اما سوده نجفی، رئیس کمیته سلامت شورای شهر تهران، در خرداد ماه امسال گفت فقط در تهران «۷۰ هزار کودک کار» وجود دارد. مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی نیز در گزارش چند ماه پیش خود اعلام کرد به دلیل «فقر خانوارها» در حال حاضر ۱۵ درصد از کودکان کل کشور کار می کنند و ۱۰ درصد به مدرسه نمی روند. زهرا رحیمی مدیر عامل سازمان جمعیت امام علی: این طرح فقط سرپوش موقتی است زهرا رحیمی، مدیرعامل سازمان جمعیت امام علی، در همین رابطه در گفت و گو با بی‌بی‌سی فارسی با تاکید بر چند نکته از جمله «نبود آمار مشخص از تعداد کودکان کار» و «نبود پژوهش‌های متقن علمی» و «نبود اراده برای تغییر» گفت که این طرح ها فقط سرپوش گذاشتن موقتی بر روی مشکل است. خانم رحیمی در ادامه این سوال را مطرح می‌کند که چرا بچه‌هایی که در خیابان کار می کنند در اولویت این سازمان‌ها قرار گرفته‌اند نه کودکان کاری که در پستوها مشغول به کارند. او در ادامه گفت: «بچه‌هایی که در کارگاه‌های زیرزمینی کار می کنند، مثلا در صنعت شیشه‌گری یا تفکیک زباله یا کیف دوزی یا پرس‌کاری، اغلب با خطرات زیادی از جمله قطع دست و سوختگی روبه رو می‌شوند، خطراتی که کمتر کودکان کار خیابانی را تهدید می‌کند، اما به این موضوع هیچ وقت پرداخته نمی‌شود چون پنهان هستد و آقایان را ناراحت نمی‌کند.» به گفته خانم رحیمی حکومت به کودکان کار به عنوان دردسر نگاه می‌کند و تنها می‌خواهد صورت مساله را پاک کند. مدیرعامل سازمان جمعیت امام علی در گفت وگو با بی‌بی‌سی فارسی گفت: «ما حتی بچه‌های زیادی داشتیم که بخاطر نداشتن شناسنامه در مدرسه ثبت نام نشدند و بالاجبار وارد چرخه کار شدند، ما بارها این را لیست کردیم و برای گرفتن شناسنامه دوندگی کردیم در حالی که چنین کارهایی وظیفه حاکمیت است، حالا بیایند بگویند و گزارش بدهند که از این تعداد بچه‌های بدون شناسنامه و فاقد اوراق هویت که دستگیر کردند برای چند نفر از آنها اوراق هویت تهیه کردند یا شناسنامه گرفتند؟» او در ادامه تاکید کرد که امسال تعداد خانواده‌هایی که به دلیل فقر و مشکلات خانوادگی به این نتیجه رسیدند که تحصیل عاقبتی ندارد و کودکان خود را مجبور به کار کردند افزایش پیدا کرده است. به گفته خانم رحیمی تنها راه چاره، حمایت های معنی دار حکومت است. باید بودجه ای به خانواده ها بدهند و در ازای آن کودکان به مدرسه برگردند. او گفت: «حکومت بودجه کلان مملکت را در جاهای بیهوده خرج می کند و با فرافکنی حرف از حمایت مردمی می زند این در حالی است که بسیاری از نهادهای خیریه و مدنی را هم تعطیل کرده اند یا در آنها دلهره تعطیلی ایجاد کرده اند که باعث می شود این نهادها نتوانند برای ارائه خدمات بهتر آزادی داشته باشند.»
آخرین دیدگاه‌ها