نوسازی مدارس؛ بخاری نفتی از مدارس تا پایان برنامه هفتم جمع‌ می‌شود

12 دی 1403 ایران وایر

رسیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس مدعی شد: «تا پایان برنامه هفتم به ما فرصت داده شده که تمام کلاس‌ها را ۱۰۰ درصد استانداردسازی کنیم.»

ادعای «حمیدرضا خان محمدی» درحالی‌ست که برنامه هفتم توسعه برنامه پنج ساله توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی قرار است از ابتدای سال ۱۴۰۳ تا پایان سال ۱۴۰۷ اجرا شود. فرسودگی کلاس‌ها و مدارس تخریبی که به گفته مقام‌های آموزشی خط قرمز آموزش‌و‌پرورش هستند، مساله پنهانی از نظر نمایندگان مجلس نیست، اما بودجه‌ای که پس از تصویب مجلس به دولت ابلاغ می‌شود، کمکی به نوسازی مدارس نمی‌کند.

«محمد وحیدی»، نایب‌رییس کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری مجلس، پیش‌تر گفته بود: «با این روند اختصاص اعتبارات، نوسازی و مقاوم‌سازی مدارس ۳۰۰ سال طول می‌کشد.»

حمیدرضا خان‌محمدی در ادامه گفت‌وگو خود با «ایلنا»، درباره وضعیت گرمایش مدارس گفته است: «ما بخاری غیرایمن و غیراستاندارد در داخل کلاس‌ها نداریم. استفاده از آن‌ها ممنوع است. اگر به ما گزارش بدهند پیگیری می‌کنیم. حدود ۱۹هزار کلاس درس را در مهر امسال استانداردسازی و تعمیر اساسی کردیم. این عدد قابل توجهی بود و حدود ۲۵۰۰ میلیارد تومان در این زمینه هزینه شده است.

تا پایان برنامه هفتم شعله مستقیم را از کلاس جمع‌آوری می‌کنیم

او در ادامه با توضیح این نکته که «استاندارد ما جمع آوری شعله مستقیم از کلاس است» گفته است: «فکر می‌کنم کماکان حدود ۱۰درصد شعله مستقیم در کلاس‌ها باقی مانده است. اما تعمیرات اساسی هم مثل احداث یا استانداردسازی است. تا پایان برنامه هفتم به ما فرصت داده شده که تمام کلاس‌هایمان را ۱۰۰ درصد استانداردسازی کرده و شعله مستقیم را از کلاس جمع‌آوری کنیم.»

منظور رییس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس، «جمع آوری بخاری‌های نفتی از کلاس‌های درس است. محسن حاجی میرزایی، وزیر آموزش‌و‌پرورش دولت دوم حسن روحانی ۲۸دی۱۳۹۸ گفته بود: «در مدارسی که علمک گاز به درب مدارس رسیده باشد؛ سیستم را به شوفاژ و روش‌هایی که شعله مستقیم نداشته باشد؛ تغییر می‌دهیم.» او ادعا کرده بود: «در این روش سیستم گرمایشی ۲۵ هزار کلاس درس تغییر کرده است.»

ناایمن بودن مدارس کانکسی در برابر صاعقه

حمیدرضا خان‌محمدی در پاسخ به این پرسش که «علی‌رغم ناایمن بودن مدارس کانکسی در مقابل حوادث و صاعقه، چرا ساخت آن‌ها ادامه دارد؟» گفته است: «ما بنا داریم مدارس کانکسی را ساماندهی کنیم. مدارسی با تعداد دانش‌آموز بالای ۱۰ نفر در اولویت ما است. این ایمنی باید در هرکجا که در معرض صاعقه است، برقرار شود. این در مورد سایر مدارس نیز برقرار است. برای سایر مدارس هم ایمنی در برابر صاعقه مطرح است. باید با ما هماهنگ باشند. قاعدتا موضوعات مختلف باید با هماهنگی دفاتر فنی ما باشد.»

رییس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس در ادامه از بی‌خبری خود در مورد وجود مدارس کانکسی گفته است:  «ممکن است جایی کانکسی گذاشته باشند و ما در جریان آن نباشیم.»

خان‌محمدی درباره حادثه ریزش سقف مدارس در ابتدای امسال و اقدامات سازمان نوسازی برای جلوگیری از حوادث مشابه توضیح داد: «سازمان نوسازی، وظیفه ساخت و تحویل مدرسه را به عهده دارد. بهره‌بردار، آموزش‌وپرورش هر منطقه و نهایتا مدیر مدرسه هستند. دستورالعمل‌هایی صادر شده است. مدیر مدرسه تکلیف دارد که با سرانه‌های دانش‌آموزی و کمک‌های مردمی، مدرسه را نگهداری کند.»

مدیر کل سازمان نوسازی مدارس کشور در ادامه گفته است: «این تخریب‌ها، جزيی و در اختیار مدیر مدرسه هستند. بنای ما بر تعمیرات اساسی است. به‌هرحال نگهداری و تعمیرات یکی از ارکان مهم نظام آموزشی ما است.»

مدارس فرسوده و کلاس‌های ناایمن در ایران

مدارس فرسوده و کلاس‌های ناایمن در ایران، امسال هم هم‌زمان با آغاز سال تحصیلی بر سر زبان‌ها افتادند. روز اول مهر سال جاری، سقف یکی از کلاس‌های هنرستان پسرانه مطهری در ارومیه روی سر دانش‌آموزان فروریخت.

خوشبختانه ریزش سقف در این هنرستان هفتاد ساله چنان شدید نبود که آسیب جدی به دانش‌آموزان وارد کند و تنها دو دانش‌آموز که آسیب جزيی دیده بودند، به بیمارستان منتقل شدند. این حادثه نشان داد که چه اتفاقاتی در انتظار میلیون‌ها دانش‌آموزی است که در کلاس‌های فرسوده درس می‌خوانند.

هزاران مدرسه فرسوده و بودجه‌هایی که نمی‌رسد

اخبار متعدد درباره تعداد مدارس فرسوده و نیاز به فضای آموزشی نوساز هم‌زمان با شروع سال تحصیلی منتشر شد و نگرانی در این زمینه را تازه کرد. علاوه‌بر مدارس کانکسی که باید حذف شوند، ۲۰درصد مدارس کشور هم فرسوده هستند و نیاز به نوسازی دارند؛ این یعنی بیش از ۱۰۰ هزار کلاس درس که حدود سه میلیون دانش‌آموز را در خود جای داده‌اند.

علاوه‌بر این‌ها، حدود سه میلیون دانش‌آموز در مدارس تخریبی تحصیل می‌کنند. مدارس تخریبی به مدارسی گفته می‌شود که عمر بنای آن‌ها به پایان رسیده و باید تخریب شده و از نو ساخته شود. «نجات بهرامی»، روزنامه‌نگار و از مقامات سابق آموزش‌و‌پرورش، پیشتر درباره دلایل بالا بودن آمار مدارس فرسوده به «ایران‌وایر» گفته بود: «بودجه نوسازی و مقاوم‌سازی مدارس به میزان کافی اختصاص پیدا نمی‌کند. فرسودگی هم در میان مدارس دولتی وجود دارد و هم در مدارس غیرانتفاعی.»

به‌گفته نجات بهرامی، سازمان نوسازی مدارس در مقایسه با نیازی که وجود دارد، بودجه بسیار کمی می‌گیرد و همان بودجه‌ای که تصویب می‌شود، تا پایان سال به‌طور کامل دریافت نمی‌کند. او تاکید کرد: «مهم‌ترین دلیل فرسودگی مدارس دولتی این است که دولت و حکومت، در واقع این حوزه را اولویت نمی‌دانند و بودجه کافی به آن نمی‌دهند.»

در میان کسری بودجه شدید در آموزش‌وپرورش، یکی از راه‌ها تامین فضای آموزشی و نوسازی مدارس،‌کمک گرفتن از خیرین مدرسه‌ساز بوده است. «حمیدرضا خان محمدی»، رییس سازمان نوسازی مدارس، سال گذشته در جمع خیرین مدرسه‌ساز گفته بود که آموزش‌وپرورش در تلاش است تا با کمک خیرین، هزاران کلاس درس را نوسازی و مقاوم سازی کند.

«علی رنجی‌پور»، روزنامه‌نگار اقتصادی، درباره تخصیص بودجه برای نوسازی مدارس پیشتر در گفتگو با ایران‌وایر گفته بود: «در شرایط وخیم اقتصاد ایران همین منابع موجود هم به‌درستی و بر اساس نیازها و اولویت‌های اجتماعی توزیع نمی‌شود.»

او با اشاره به یک نمونه گفت: «امسال معادل یک چهارم کل بودجه عمومی به نهادهای نظامی اختصاص داده می‌شود، در‌حالی‌که مسائل حیاتی دیگری مثل همین ناایمن بودن مدرسه‌ها وجود دارد که جان بچه‌ها را به خطر می‌اندازد، اما وقتی منابع بودجه به‌سمت نهادهای نظامی و پروژه‌های سیاسی که از نظر رهبر جمهوری اسلامی اولویت دارند هدایت می‌شود، چیز زیادی برای نوسازی و مقاوم‌سازی مدرسه‌ها نمی‌ماند.»

این روزنامه‌نگار اقتصادی در ادامه گفته بود: «وابستگی نوسازی مدارس به موسسات زیرنظر رهبری است. در بودجه، یک ردیفی باعنوان توسعه عدالت آموزشی، مقاوم‌سازی و خرید تجهیزات برای مدارس وجود دارد که از محل وصول مالیات بنگاه‌های اقتصادی زیرنظر رهبر، مثل ستاد اجرایی فرمان امام، بنگاه‌های اقتصادی نیروهای مسلح و بنیاد مستضعفان و نظیر این‌ها باید تامین شود. اینجاست که این مبلغ فقط ۶۰۰ میلیارد تومان است، در‌صورتی‌که به نظر می‌رسد منابع درآمدی این بنگاه‌های اقتصادی بسیار بیشتر از این رقم باشد. اگر شفافیت وجود داشت و نهادهای زیرنظر رهبری به همان نسبتی که در اقتصاد و سیاست حضور دارند در تامین هزینه‌های ضروری هم مشارکت داشتند، قاعدتا باید بودجه بیشتری برای عدالت آموزشی در نظر گرفته می‌شد.